شخصیت‌های سیاسی فرانسه

جمهوری پنجم فرانسه نام دولت کنونی فرانسه است که از ۵ اکتبر ۱۹۵۸ پدید آمده‌است. سیاستمداران فرانسوی معمولا از جمعی نخبه و ثابت می‌آیند و رئیس جمهور مقام اول سیاسی فرانسه محسوب می‌شود. ژنرال دوگل، فرانسوا میتران و ژاک شیراک، روسای جمهورجمهوری پنجم، بسیار مورد احترام قرار دارند و جنبه‌ای اسطوره‌ای برای فرانسوی‌ها یافته‌اند. اعتبار و شهرت آنان همچنان خدشه‌ناپذیر است.

ژنرال دوگل

ژنرال دوگل

در تاریخ معاصر فرانسه جمهوری پنجم با نام ژنرال دوگل رقم می خورد. ژنرال دوگل افسر ارتش بود. در جنگ جهانی اول شرکت داشت و در نبرد وردن زخمی شد. در جریان جنگ جهانی دوم فرمانده نیروهای فرانسه آزاد شد و پس از جنگ به مقام ریاست جمهوری فرانسه رسید. وی پایه گذار جمهوری پنجم علاوه براینکه نظام سیاسی و حقوقی جدیدی را پایه گذاشت، اصولی را بر سیاست خارجی و داخلی فرانسه حاکم کرد که به رغم گذشت بیش از نیم قرن همچنان بر دنیای سیاست در این سرزمین حکمفرماست.

قانون اساسی جمهوری پنجم توسط ژنرال دوگل پیشنهاد شد و 80 درصد از شهروندان فرانسه در این رفراندوم به آن رای مثبت داده و آن را تصویب کردند. با تصویب قانون اساسی جمهوری پنجم و به قدرت رسیدن ژنرال شارل دوگل، دوران دولت‌های بی ثبات فرانسه که شاخصه جمهوری چهارم فرانسه بود که پس از آزادی این کشور از اشغال آلمان نازی تاسیس شده بود، خاتمه یافت. او در دوران ریاست جمهوری اش به اصلاح ساختار مالی فرانسه پرداخت، به جنگ الجزایر خاتمه داد و سیاست مستقلی از آمریکا را در پیش گرفت که امروز نیز آثار آن مشهود است. اصلاحاتی که ژنرال دوگل انجام داد موجب گردید تا دوران جمهوری پنجم تا امروز در فرانسه پایدار باشد.

فرانسوا میتران

فرانسوا میتران

فرانسوا میتران (۱۹۱۶,۱۹۹۶)، نخستین رئیس‌جمهور سوسیالیست فرانسه است. این اولین باری بود یک رییس جمهور چپ گرا در جمهوری پنجم به قدرت می‌رسید. میتران محتاط و اندیشمند، شخصیتی پیچیده و معماگونه داشت. او در اکتبر 1916، در خانواده‌ای کاتولیک از طبقات متوسط به دنیا آمد. در سال‌های میانی دهه 30 به پاریس رفت و در دانشگاه به تحصیل حقوق و علوم سیاسی پرداخت. او در جنگ جهانی دوم به دست آلمان‌ها اسیر شد و توانست بگریزد. پس از جنگ میتران فعالیت‌های خود را به طور حرفه‌ای در امورسیاسی متمرکز کرد. وی توانست در طول سال‌های 1947 تا 1958 در 11 کابینه به عنوان وزیر اطلاعات، رزمندگان جنگ دوم، سرزمین‌های فراسوی خاک اصلی، کشور و دادگستری خدمت کند. در سال 1958 دگرگونی شدیدی در زندگی سیاسی میتران پدید آمد و او را به صورت یکی از رهبران متعهد چپ درآورد. وی به عنوان نماینده جناح چپ در انتخابات ریاست جمهوری در برابر ژنرال دوگل قد علم کرد و در این انتخابات توانست 45% آرا را به دست آورد. در ۱۹۸۱ میتران با حزب کمونیست و با جناح چپ حزب رادیکال متحد شد و با شکست دادن والری ژیسکار دستن به عنوان اولین رئیس جمهور سوسیالیست فرانسه رسید. او در ۱۹۸۸ مجدداً در مقام خود ایفا شد. در ۱۹۸۴ میتران و نخست وزیر دومش، لوران فابیوس تغییر بزرگی در سیاست خود دادند و از سیاست‌های سوسیالیستی دست کشیدند. از آن تاریخ به بعد حزب سوسیالیست نیز بیشتر حزبی سوسیال دموکرات بوده و اقتصاد بازار را قبول کرده‌است. ملی کردن و تمرکز زدایی دو نمونه از سیاست‌های اصلاحی میتران محسوب می‌شود.

ژاک شیراک

ژاک شیراک

ژاک شیراک دانش آموخته مؤسسه مطالعات سیاسی پاریس و مدرسه ملی مدیریت است که بسیاری از سیاستمداران فرانسه از این دو مرکز آموزش عالی برخاسته‌اند. او بنیانگذار حزب راست‌گرای جنبش نئوگلیست برای جمهوری است که اکنون با نام تازه‌اش، اتحاد برای جنبش مردمی (او. ام. پ) حزب حاکم فرانسه است.

شیراک فعالیت سیاسی خود را با عضویت در حزب کمونیست فرانسه آغاز کرد و طی چند سال که به عنوان کارمند دولت به کار پرداخت، پیشرفتی سریع داشت و رئیس دفتر شخصی ژرژ پمپیدو نخست وزیر وقت فرانسه شد. ژرژ پمپیدو به علت پرکار بودن به او لقب "بولدوزر" داد و این نام همچنان بر وی مانده‌صاست. وی در این دوره از فعالیت در حزب کمونیست به جناح راست تغییر خط مشی داد و به ابتکار ژرژ پمپیدو نامزد انتخابات مجلس ملی فرانسه از حزب محافظه کار گلیست شد و در سال 1967 به صف قانونگذاران وارد گردید. ژاک شیراک پس از آن، به ترتیب، معاون وزارتخانه‌های اموراجتماعی، اقتصاد و معاون نخست وزیر در امورمجلس شد و سپس در سال 1972 که ژرژ پمپیدو به ریاست جمهوری رسید، وزیر کشاورزی و پس از آن وزیر کشور شد.

با مرگ ژرژ پمپیدو، والری ژیسکاردستن که جانشین او شد، ژاک شیراک را به نخست وزیری برگزید اما ژاک شیراک پس از دو سال و در پی اختلاف با والری ژیسکاردستن از نخست وزیری استعفا داد و سال بعد، پس از آنکه مقام شهرداری پاریس پس از بیش از یک قرن دوباره ایجاد گردید، با پیروزی در انتخابات، شهردار پاریس شد و هیجده سال این مقام را برای خود حفظ کرد، حتی طی دوره دو ساله ای که بار دیگر نخست وزیر شد، همچنان شهردار پاریس نیز بود. او با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری 1995 فرانسه به رهبری فرانسه رسید و هفت سال بعد بار دیگر با پیروزی در انتخابات در این مقام ابقا شد. انتخابات ریاست جمهوری 2002 دوباره شیراک را به مرد اصلی صحنه سیاست فرانسه بدل کرد. چپ ها در این انتخابات باختند و شیراک همراه با نامزد راست افراطی، ژان ماری لوپن به دور دوم انتخابات رفت و در این دوره به مدت 5 سال بر مسند ریاست جمهوری تکیه زد. شیراک برای تشکیل اروپای متحد، تلاش زیادی کرد و قهرمان اروپای متحد نام گرفت. ولی در 2005 مردم فرانسه به همه پرسی او در مورد قانون اساسی اروپا، رأی ندادند.

اسامی روسای جمهوری جمهوری پنجم:

ژنرال دوگل از 1959 تا 1969 - ژرژ پمپیدو: از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۴ - والری ژیسکار دستن: از ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۱ - فرانسوا میتران: ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۵(حزب سوسیالیست) - ژاک شیراک: ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ - نیکلا سارکوزی از ۲۰۰۷میلادی تا ۲۰۱۲ میلادی - فرانسوا اولاند از ۲۰۱۲ میلادی تا انتخابات ۲۰۱۷ میلادی (حزب سوسیالیست).

نیز نگاه کنید به

• سیاست و حکومت فرانسه