روابط اقتصادی و تجاری ایران و گرجستان
روابط اقتصادی بین دو كشور
روابط اقتصادی و تجاری جمهوری اسلامی ایران با گرجستان از بدو استقلال این كشور آغاز شده و تا كنون بیش از 70 مورد موافقت نامه و یادداشت تفاهم همكاری بین دو كشور به امضاء رسیده است. در جریان سفر ساآكاشویلی رییس جمهور گرجستان و هیأت همراه به ایران در تیر ماه سال 1383 یادداشت تفاهم (اساس روابط متقابل و اص ول همكاری های دو كشور) قرارداد بازرگانی، برنامه مبادلات فرهنگی، پروتكل الحاقی به قرارداد حمل و نقل هوایی و توافق نامه كمك توسعه ای جمهوری اسلامی ایران به گرجستان به امضاء رسید و مقرر گردید كمیسیون مشترك اقتصادی دو كشور پس از 8 سال توقف مجددا در سطح عالی برگزار گردد.
از آنجایی كه توسعه صادرات غیر نفتی از برنامه های اصولی و اولویت دار در راستای افزایش صادرات اخیر است. لیكن همواره توانایی های موجود به دلایل مشكلات مختلف از جمله خلاء قوانین منسجم تجاری و اقتصادی حاكم بر موسسات دولتی گرجستان نتوانسته است مورد بهره برداری مطلوب قرار گیرد. به هر حال سیاست جدید متخذه در بخش های مختلف اقتصادی از جمله تمایل به اعطای اعتبار خریدار برای صادركنندگان كالاهای غیر نفتی جمهوری اسلامی ایران و همچنین تخصیص وام جهت صدور خدمات فنی و مهندسی جهت اجرای پروژه های تعریف شده راهكار جدیدی را برای گسترش همكار ی ها فراهم آورده است كه امید است در آینده تحقق یابد.
همكاری در زمینه انرژی
در سال 85، در هنگام بروز بحران در روابط دو كشور گرجستان و روسیه و در سردترین زمان سال در 22 ژانویه سال 2006 خط لوله انتقال گاز روسیه به گرجستان منفجر و صدور گاز به این كشور برای مدتی قطع شد كه با صدور گاز از سوی جمهوری اسلامی ایران به گرجستان به مدت 15 روز مردم این كشور از سرما نجات یافتند.
گرجستان علاقمند به خرید گاز از جمهوری اسلامی ایران می باشد. مذاكراتی نیز در این زمینه انجام شده است. آقای زوراب ناگوید لی نخست وزیر وقت گرجستان اعلام نمود علیرغم مخالفت های آمریكا ما مطمئنا از ایران گاز خواهیم خرید. ما نه تنها از گاز ایران برای مصرف مستقیم بلكه برای تولید برق نیز استفاده خواهیم كرد. شایان
ذكر است به رغم مذاكرات در این زمینه تاكنون تصمیم جدی جهت خرید گاز و انعقاد قرارداد بین دو كشور صورت نپذیرفته است. در زمینه برق با توجه به اینكه گرجستان هم اكنون در حال برنامه ریزی برای خصوصی سازی نیروگاه های برق خود است و شركت های توانمند ایرانی برای مشاركت در این برنامه دعوت شده اند. ایران نیز آماده ارائه خدمات مهندسی و مشاركت در اجرای طرح های مورد نیاز گرجستان است.
در آبان ماه 1385 موافقت نامه اجرایی دو جانبه برای انتقال برق ایران به گرجستان از طریق ارمنستان با حضور وزیر نیروی ایران و وزیر انرژی گرجستان امضاء شد. با وصل شدن شبكه برق ایران به گرجستان و از آن طریق به روسیه و اوكراین، ایران به شبكه برق اتحادیه اروپا وصل و امكان تبادل انرژی الكتریكی فراهم می گردد. مقامات گرجی نیز طرح انتقال برق ایران از گرجستان به روسیه را مثبت ارزیابی كرده اند.
حجم مبادلات تجاری دو كشور
روابط تجاری بین دو كشور از رشد متوازنی برخوردار بوده و در سال های اخیر به 12 درصد رسیده است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجارت ایران در سال 1384 صادرات ایران به گرجستان 52 میلیون دلار بوده است كه نسبت به سال 1383 به میزان 60 درصد رشد داشته است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی گمرك ایران، صادرات كش ورمان به گرجستان در سال 1383 بالغ بر 31 میلیون دلار بوده است.
همچنین بر اساس آمار گمرك گرجستان جمهوری اسلامی ایران در سال 1384 به میزان 26 میلیون دلار صادرات به این كشور داشته است كه این رقم با رشد بیش از 60 14 میلیون دلار / درصد به رقم 41 میلیون دلار در سال 1385 رسیده است و ایران 6 واردات از گرجستان داشته است. اختلاف در ارقام ارائه شده به جهت ارزش گذاری های متفاوت در گمركات ایران و گرجستان است. (نیاز به روز رسانی)
تحولات عمده در روابط اقتصادی و تجاری دو كشور طی سال های اخیر علاوه بر سفر رییس جمهور و وزیر امر خارجه گرجستان به جمهوری اسلامی ایران كه دارای آثار بسیار مثبت در زمینه روابط اقتصادی بوده، اقدامات و فعالیت های زیر نیز طی دو سال گذشته به توسعه روابط كمك كرده است:
• امضاء یادداشت تفاهم كمك به توسعه ای 25 میلیون دلاری برای انجام پروژه های زیربنایی در گرجستان
• تخصیص اعتبار صادراتی 20 میلیون یورویی از سوی هیأت دولت كشورمان برای صدور خدمات فنی و مهندسی به گرجستان
• ظرفیت سازی برای تقوی ت صادرات غیر نفتی كشورمان از طریق تقویت تجار ایرانی مقیم گرجستان و همچنین اطلاع رسانی به شركت های مستقر در ایران برای حضور در این كشور
• انجام مذاك رات كارشناسی نمایندگان شركت فراب برای ساخت نیروگاه برق آبی در گرجستان و همچنین بازسازی نیروگاه های جدید.
• برگزاری كمیسیون مشترك اقتصادی دو كشور پس از وقفه 7 سال در تفلیس در اردیبهشت ماه 1384
• تشكیلات اتحادیه تجار ایرانی مقیم گرجستان
• مشاركت شركت های ایرانی به ویژه استان گیلان در نمایشگاه های بین المللی برگزار شده در گرجستان
• علاقمندی مقامات گرجی برای مذاكره در خصوص واردات كالا از ایران
• برنامه ریزی برای برگزاری گروه كاری انرژی برای بررسی را ه های ممكن برای فروش و تبادل برق با گرجستان
نیازهای متقابل
بازار گرجستان یك بازار وارداتی است و اكثر كالاهای مصرفی آن از خارج وارد می گردد. جمهوری گرجستان در بخ ش های مختلف همچون بخش مختلف زیر بنایی و تاسیساتی، بازسازی ساختما نهای اداری، آموزشی و مسكونی، تاسیسات آب، برق، گاز و ارتباطات، مخابرات، جاده ها و راه آهن نیاز جدی به بازسازی دارد كه حضور قوی و فعال نیروهای متخصص و كارآمد ایران می تواند همكاری خوبی بین دو كشور باشد. كمبود انرژی و مواد اولیه كارخانجات و قطعات یدكی همچون ترانسفورماتورها، موتورهای الكتریكی، لوازم مورد نیاز صنعت حمل و نقل عمده نیازهای گرجستان در این بخش می باشد كه همكاری با جمهوری اسلامی ایران در این زمینه ها كمك شایان توجهی به اقتصاد این جمهوری خواهد بود. در قسمت فرآورده های نفتی ایران می تواند قیر، مازوت، نفتا، روغن ترمز و سایر محصولات این بخش را به گرجستان صادر نماید. گرجستان نیز در زمینه های كودهای شیمیا یی، دیگ بخار، انواع لوله و آهن آلات، آلومینیوم و محصولات آن و.......... می تواند نیازهای ایران را تامین نماید.