تفلیس
شهر تفلیس که در زبان گرجی (تبیلیس) نامیده میشود و در قسمت غربی گرجستان در مرکز دهلیز قفقاز و در 41 درجه و 2 دقیقه عرض شمالی و 44 درجه و 4 دقیقه طول شرقی از نصفالنهار گرینویچ واقع شده است. این شهر در فاصله 120 کیلومتری رشتهکوه قفقاز بزرگ و 250 کیلومتری دریای سیاه قرار دارد. تفلیس از نظر موقعیت جغرافیایی با شهرهای تاشکند، استانبول، رم، بارسلون، بوستون و شیکاگو هم عرض است و با شهرهای گورکی، ساراتف، بغداد و عدن در یک نصفالنهار قرار دارد. تفلیس در آغوش صخرههای کوهستانی و عمدتاً در سواحل رودخانه کُر یا اراضی نزدیک به آن واقع شده است. این رودخانه که از وسط شهر میگذرد، آن را به دو قسمت تقسیم میکند. پایتخت جمهوری گرجستان در مرکز هندسی و اقتصادی منطقه قفقاز واقع شده و یکی از مهمترین مراکز سیاسی، علمی، فرهنگی و اقتصادی قفقاز در گذشته و اکنون است. تفلیس مرکز سیاسی اداری و فرهنگی گرجستان و زیباترین شهر قفقاز است و به اعتباری میتوان آن را «عروس قفقاز» نامید.
تفلیس در گذشتههای دور، ابتدا در طول سواحل رودخانه رشد کرده و بعدها با افزایش جمعیت شهر، ساخت و سازها به دامنهها و تپهها و فلاتهای اطراف رودخانه کشیده شد که در جهت شمال و شمال شرقی شهر واقع شده و اکنون محیطی حدود 127 کیلومتر را به وجود آورده است. آب و هوای تفلیس مطلوب و هوای آن پاکیزه است که متوسط درجه حرارت آن 24 درجه تا 7 درجه سانتیگراد است. در تابستان در گرمترین ماه درجه حرارت به 40 درجه سانتیگراد میرسد. هوای شهر در زمستان در سردترین ماه به 9 سانتیگراد و به جهت نسیمی که از کوهستانها در درههای اطراف میوزد، همیشه پاکیزه است. به طور متوسط سالانه 2112 ساعت آفتابی در تفلیس وجود دارد که 1805 ساعت آن از ماه مارس تا نوامبر اتفاق میافتد. 34 بارندگی که متوسط سالانهای برابر 505 میلی متر دارد در ماههای گرم میبارد. در طول تابستان حدود 25 روز بسیار گرم وجود دارد که دمای هوا را تا 30 درجه بالا میبرد[۱].
پائیز تفلیس بسیار زودگذر است. پس از اینکه در اواسط اکتبر، اولین برف بر روی کوههای اطراف مینشیند، هوای ملایم، گرم و آفتاب ی همه جارا فرا میگیرد. رطوبت شهر نسبتاً کم و به حدود 66 درصد میرسد. روزهای مه آلود و مرطوب، به ندرت و بیشتر در ماههای دسامبر و ژانویه اتفاق میافتد. در تفلیس برف به ندرت میبارد. از دسامبر تا فوریه بین 30 تا 35 روز، دمای هوا به زیر صفر میرسد.
بهار تفلیس کوتاه و متغیر است که با بادهای سخت مارس و تغییر آب و هوا همراه است. در بهار و تابستان روزهای ابری اندک ولی توأم با ابرهای ضخیم است. جمعیت شهر تفلیس، براساس اطلاعات آخرین سرشماری در سال 2006 برابر 1/103/300 نفر بوده است. از کل جمعیت شهر 80 درصد گرجی میباشند. (این نسبت 66 درصد بوده است). روسها، ارامنه و آذریها پرجمعیتترین / در سال 1989 برابر 1 اقلیتهای این شهر را تشکیل میدهند. بلاروسها، آشور یها و ژرمنها از دیگر اقوام کم جمعیت در تفلیس میباشند.
تفلیس در مرکز تلاقی راههای ارتباطی اصلی، راهآهن و انتهای جاده نظامی گرجستان قرار دارد. خطوط هوایی تفلیس، فرودگاه این شهر را با شهرهای مهم قفقاز، روسیه، آسیای مرکزی و شهرهای دیگر، برقرار میکند. با برقراری خط هوایی تفلیس تهران، ارتباط آن با ایران نیز از سال 1374 برقرار شده است. حمل و نقل شهری تفلیس شامل اتوبوس، تراموا، واگن برقی، گسترش زیادی یافته است. پایتخت گرجستان جدای از تمرکز دستگاههای سیاسی و اداری در آن، محل تمرکز فعالیتهای عمده اقتصادی این کشور نیز میباشد. درحدود نیمی از درآمدهای کل ناشی از مالیات مستقیم دریافتی دولت گرجستان از تفلیس میباشد که درجزئیات آن گفتنی است 60 درصد آن مالیات سود و درآمدهای شاغلین در تفلیس میباشد. 30 درصد بوده که، سهم این منطقه در تولید صنعتی ثبت شده کشور در سال 1997 این نرخ در سالهای اخیر به بیش از پنجاه درصد رسیده است. از نظر ساختاری امکانات در تفلیس به مراتب بهتر از بقیه بخشهای گرجستان میباشد که دراین زمینه به خدمات حمل و نقلی، سیستم تلفن مناسبتر و یا سیستم تلفن همراه و نیز وجود امکانات رونق فعالیتهای تجاری در منطقه مورد بحث اشاره نمود. در کل تفلیس، مناسبترین محل توجه تجار داخلی و بیشتر محل جلب سرمایهگذاریهای خارجی در گرجستان میباشد. آمارهای یاد شده که به مراتب از سهم تفلیس در توان صنعتی گرجستان فراتر میباشد نشان دهنده اهمیت اقتصادی بخش خدمات در تفلیس میباشد[۲].
نیز نگاه کنید به
پکن؛ قاهره؛ توکیو؛ کابل؛ بوئنوسآیرس
کتابشناسی
- ↑ راهنمای کشورهای مستقل مشترکالمنافع و جمهوریهای بالتیک (1374). تهران: طرح، تهیه و نشر از گیتاشناسی، ص41.
- ↑ بنیاد مطالعات قفقاز (۱۳۹۲). جامعه و فرهنگ گرجستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص16-17.