احمد مخدوم دانش
احمد مخدوم دانش (1827 - 1897 م) شاعر، نویسنده و دانشمند برجسته تاجیک اهل بخارا بود و به دلیل دانش بسیارش به «احمد کله» معروف بود. وی به کمک شاگردانش، چون سودا، شاهین، حیرت، مضطرب، سامی و صدرالدین عینی جنبش اصلاحی را که در دهه‌های پایانی سده 19 م، آغاز گردید، رهبری کرد.
مخدوم دانش ضمن مخالفت با نظام حاکم در آسیای مرکزی، با حکومت بخارا همراه بود، از این رو در طی سال‌های 1750-1770 م، سه بار به روسیه تزاری سفر کرد و از اندیشه‌ها و تکاپوهای آزادی خواهانه آگاهی‌هایی به دست آورد.
وی گسترش دانش و تکنولوژی و آزادی خواهی در روسیه را با عقب‌ماندگی کشورش مورد سنجش قرار داده و در همین راستا در بخارا با ناآگاهی رهبران مذهبی از دانش روز مبارزه می‌نمود و از فرهنگ مردم آسیای مرکزی، ویژگی‌های قومی، سنن ملی، رفاه مردم، حقوق بانوان و ... جانبداری کرد. دانش، در واپسین سال‌های زندگانی خویش، کتاب‌های «ناموس الاعظم» و «معیار التدین» را که درباره دین اسلام بود، نگاشت[۱][۲].
نیز نگاه کنید به
نظام فرهنگی تاجیکستان؛ شخصیت های موثر سیاسی و اجتماعی در تاجیکستان؛ شخصیت ها و مفاخر فرهنگی تاجیکستان
کتابشناسی
- ↑ حائری، عبدالهادی(1369)، مفهوم نوین آزادی‌های سیاسی و اجتماعی در نوشته‌های پارسی آسیای مرکزی، مجله سیمرغ، ص. 4
- ↑ زهریی، حسن(1391). جامعه و فرهنگ تاجیکستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص. 73
پیوند به بیرون
دانش احمد مخدوم(1393). دانشنامه جهان اسلام. قابل بازیابی از https://rch.ac.ir/article/Details/9037
احمد دانش مخدوم(1399). موسسه فرهنگی اکو. قابل بازیابی از https://www.ecieco.org/fa/news/2104/