علی احمد سعید اسبر

از دانشنامه ملل

«علی احمد سعید إسبر» با نام مستعار «اَدونیس» (Adonis)[1] (زاده ۱۹۳۰) زاده روستای «قصابین» لاذقیه؛ شاعر، مترجم، نویسنده و منتقد ادبی که در نیمه دوم قرن بیستم، انقلابی مدرنیستی در شعر را رهبری کرد که اثر عظیمی بر شعر عرب برجای ن‌‌‌‌هاد و با اثر «تی. اس. الیوت» در ادبیات انگلیسی قابل مقایسه ‌‌‌‌‌است. مکتوبات آدونیس عبارتند از بیست جلد شعر و سیزده جلد نقد و نیز دوازده کتاب ترجمه شده از فرانسه. مجموعه اشعار عربی او؛ یعنی «دیوان الشاعر العربی» از 1946، به چاپ رسیده و تقریباً دو میلیون بیت ‌‌‌‌‌است. آدونیس مانند ابوالعلا که منتقد دین بود، منتقد اسلام و از نامزد‌‌‌‌های دائمی جایزه نوبل ادبیات ‌‌‌‌‌است. او را بعضی آدونیس بزرگ‌‌‌‌‌‌‌ترین شاعر زنده عرب خو‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انده­‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند[۱]. زمانی که انقلاب باشکوه اسلامی در 22 بهمن 1357 به پیروزی رسید، ادونیس با این مدیح عجیب، لب به تحسین انقلاب گشود:

أفقٌ ثورهٌ والطغاه شتات

کیف أروی لإیران حبّی

والذی فی زفیری

والذی فی شهیقی تعجز عنه قول الکلمات؟

سأغنّی لقمّ لکی تتحول فی صبواتی

نار عصف، تطوف حول الخلیج

وأقول: المدى، والنشیج

أرضی العربیه – ‌‌‌‌ها رعد‌‌‌‌ها یتعالى

صاعقا خالقا

وحریقا

یرسم المشرق الجدید، ویستشرف الطریقا.

شعب إیران یکتب للشرق فاتحه الممکنات

شعب إیران یکتب للغرب:

وجهک یا غرب ین‌‌‌‌هار

وجهک یا غرب مات

شعب إیران شرق تأصّل فی أرضنا، ونبیّ

إنه رفضنا المؤسس، میثاقنا العربیّ.

ترجمه:

افقی در انفجار و گردنکشانی پراکنده!

چگونه گویم عشقم به ایران را؟

کآنچه در نعره من ‌‌‌‌‌است!

وآنچه در خروش من ‌‌‌‌‌است، افزون ز تاب واژه­‌‌‌‌ه‌‌‌‌‌است!

زودا که برای قم ترانه­ای سازم تا در بی­قراری­‌‌‌‌هایم به جنبش آرد...

آتشین گردبادی که گرد این خلیج!

و ‌‌‌‌‌‌می‌گویم؛ به شیونی به غایت رسا از عمق جان:

اینک، سرزمین عربی من، تندر افکنده

تندری آفریننده!

و سوزنده

تا طرحی از خاوری نو در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازد و سر بدین ­سر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازد

خلق ایران، شروعی برای خاور زمین از هر شدنی داشت

باختر را نیز چنین نگاشت:

شکوهت ای غرب فروریخت

شکوهت ای غرب مرد

خلق ایران، در سرزمینمان ریشه دو‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند­ه­‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند؛ چونان پیامبری!

اینک، ما رافضی این بنیانگذاریم! این میثاق عربی ماست![۲].

نیز نگاه کنید به

مشاهیر ادبی سوریه، تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سوریه

پاورقی

[1] . آدونیس، واژه ای کنعانی - فنیقی ‌‌‌‌‌است. افسانه آدونیس از تمدن و فرهنگ کنعانی به فرهنگ یونان ب‌‌‌‌‌استان منتقل شده ‌‌‌‌‌است. آدونیس معشوق «آفرودیت» ‌‌‌‌‌است. این ایزد، مظهر بهار و بارور شدن کنعانیان و یونانیان ‌‌‌‌‌است و به صورت یک مرد جوان زیبا تصور شده­‌‌‌‌‌است.

کتابشناسی

  1. ماتاييس(2004). جاک السالسی، يوسف الخال ومجلته "شعر". دار الن‌‌‌‌هار بالتعاون مع المعهد الألماني للأبحاث الشرقية فی بيروت. ، ص 26، 97.
  2. شنی، کریم( 1400). فرهنگ و تاریخ سوریه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)