شهرنشینی و روستانشینی درلبنان

1.نسبت جمعیت شهری به روستایی و روند تغییرات آن

در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۵ درصد از جمعیت لبنان در مناطق شهری زندگی می‌کنند که نسبت سال ۲۰۱۰ افزایش‌یافته است. این افزایش به دلیل روندهای مداوم مهاجرت به شهرها و تمرکز فعالیت‌های اقتصادی و خدماتی در مناطق شهری است. در مقابل، تنها ۱۵ درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند که این درصد نسبت به گذشته کاهش‌یافته است.

2.الگوهای شهرنشینی و رشد کلان‌شهرها

شهرنشینی در لبنان عمدتاً در کلان‌شهرهایی مانند بیروت و طرابلس متمرکز است. بیروت، بزرگ‌ترین شهر لبنان، با جمعیتی بالغ بر ۲.۲ میلیون نفر در سال ۲۰۲۴، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مرکز اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشور است. طرابلس و صیدا نیز به‌عنوان مراکز شهری عمده، شاهد رشد جمعیت و توسعه‌های زیرساختی هستند. روند رشد جمعیت شهری به‌ویژه در بیروت، به دلیل جاذبه‌های اقتصادی و فرصت‌های شغلی، همچنان ادامه دارد.

3.چالش‌های شهرنشینی

شهرنشینی سریع در لبنان با چالش‌های متعددی همراه است. یکی از این چالش‌ها حاشیه‌نشینی است که به‌ویژه در بیروت مشهود است. حاشیه‌نشینی به دلیل افزایش هزینه‌های مسکن و کمبود زیرساخت‌های مناسب در برخی مناطق شهری به مشکل بزرگی تبدیل شده است. همچنین، آلودگی هوا در کلان‌شهرها به دلیل فعالیت‌های صنعتی و ترافیک سنگین، یکی دیگر از مسائل جدی به شمار می‌آید. ترافیک سنگین در بیروت و سایر شهرهای بزرگ باعث کاهش کیفیت زندگی و افزایش زمان‌های سفر شده است.

4.وضعیت مناطق روستایی و چالش‌های آنها

مناطق روستایی لبنان به‌طورکلی با مشکلاتی مانند کاهش جمعیت، کمبود خدمات بهداشتی و آموزشی، و ناتوانی در جذب سرمایه‌های جدید روبرو هستند. کاهش جمعیت روستایی به دلیل مهاجرت به شهرها و کمبود فرصت‌های شغلی در این مناطق مشاهده می‌شود. همچنین، کمبود زیرساخت‌های مناسب در مناطق روستایی منجر به عدم توسعه و مشکلاتی در تأمین خدمات اساسی مانند بهداشت و آموزش شده است.

5.سیاست‌های دولت در زمینه توسعه شهری و روستایی

دولت لبنان برای مقابله با چالش‌های شهرنشینی و توسعه مناطق روستایی برنامه‌هایی را در نظر گرفته است. این برنامه‌ها شامل پروژه‌های زیرساختی برای بهبود خدمات شهری، ایجاد مشوق‌های مالی برای سرمایه‌گذاری در مناطق کمتر توسعه‌یافته، و برنامه‌های حمایتی برای بهبود شرایط زندگی در مناطق روستایی می‌شود. هدف این سیاست‌ها کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای، بهبود کیفیت زندگی و ایجاد تعادل میان توسعه شهری و روستایی است.