جاذبههای گردشگری ژاپن
با استناد به «گزارش رقابتپذيري گردشگري و سفر 2019»[1] كه از سوي مجمع جهاني اقتصاد منتشر شد، ژاپن بعد از كشورهاي اسپانيا، فرانسه و آلمان رتبه چهارم را در شاخص رقابتپذيري سفر و گردشگري به خود اختصاص داد (ورلد اكونوميك فروم، 2019: 65). اين گزارش كه هر دو سال يك بار توسط اين مجمع منتشر ميشود، بر اساس چهار مؤلفه اصلي توانمند سازي محيط، سياستهاي گردشگري، زيرساختها و منابع طبيعي و فرهنگي ارزيابي ميگردد. همچنين هر يك از اين مؤلفههاي به معيارهاي جزئيتري تقسيم بندي و در نهايت چهارده معيار براي سنجش شاخص رقابت پذيري مد نظر قرار ميگيرد. با استناد به همين گزارش و در مؤلفه مربوط به منابع طبيعي و فرهنگي، ژاپن بعد از كشورهاي چين، فرانسه، اسپانيا، ايتاليا، مكزيك و برزيل رتبه هفتم را به خود اختصاص داد (همان: 69). در معيار مربوط به منابع فرهنگي و سفرهاي كاري هم اين كشور بعد از چين، فرانسه، اسپانيا و ايتاليا رتبه پنج را به خود اختصاص داد (همان: 82).
ژاپن تا سال 2019 توانسته است 23 اثر فرهنگي و طبيعي خود را در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت برساند كه از اين تعداد چهار اثر طبيعي و بقيه ميراث فرهنگي هستند (بونكاگهجوتسوكانرن، 2021). از آنجا كه فهرست اين آثار در فصل مربوط به جغرافياي ژاپن آورده شده است، در اينجا از ذكر مجدد آنها صرف نظر ميكنيم.
در زمينه ميراث فرهنگي نا ملموس هم كه توليدات و فرايندهايي فرهنگي است كه از نسلهاي پيشين بر جاي ماندهاند، ژاپن تا كنون 22 مورد در فهرست يونسكو به ثبت رسانده است كه از اين لحاظ بعد از كشورهاي چين (38 مورد) و فرانسه (23 مورد) در رده سوم جهان قرار دارد. عمده ميراث فرهنگي نا ملموس ثبت شده ژاپن تا كنون عبارتند از:
نمايش نوگاكو، نمايش عروسكي جوروري-بونراكو، نمايش كابوكي، گاگاكو[2] با پيشينهاي هزار ساله كه تلفيقي از موسيقي و رقص است، پارچه كنفي اوجاچيجيمي-ائهچيگو[3] كه از قرن هفدهم در استان نيگاتا بافته ميشود، چاكّيراكو[4] كه نوعي رقص مربوط به جشن سال نو است، رقص باستاني آينوها[5]، واشوكو[6] يا فرهنگ غذايي سنتي ژاپن، واشي[7] يا كاغذ سنتي ژاپن و فن ساخت آن و ... (همان).
چنين سنتهاي فرهنگي خود نقشي بسيار مهم در جذب گردشگر بينالمللي دارند و از جاذبههاي گردشگري ژاپن به حساب ميآيند. به خصوص غذاي ژاپني و فرهنگ غذايي سنتي اين كشور كه امروزه از مرزهاي اين كشور فراتر رفته و به يكي از جاذبههاي اين كشور بدل شده است. با استناد به آمار سازمان فرهنگ ژاپن، بيش از 96 درصد گردشگران خارجي كه سال 2016 به ژاپن آمدند به غذاي ژاپني علاقه نشان دادند و آن را امتحان كردند. همچنين 83.4% در ژاپن خريد كردند، 66.4% از مناظر زيباي طبيعي ژاپن ديدن كردند، 43.2% مشروب ژاپني نوشيدند، 36.7% از آبگرمهاي ژاپن استفاده كردند و 24.4% از جاهاي مرتبط با تاريخ و فرهنگ سنتي ژاپن بازديد كردند (همان). اين آمار به خوبي نشان دهنده جايگاه و اهميت غذاي ژاپني در گردشگري اين كشور است.
[1] The Travel & Tourism Competitiveness Report 2019.
[2] 雅楽/Gagaku.
[3] 小千谷縮・越後上布/Ojachijimi echi jōfu.
[4] チャッキラコ/Chakkirako.
[5] アイヌ古式舞踊/Ainu Koshiki buyō.
[6] 和食/Washoku.
[7] 和紙/Washi.