اوقات فراغت در روسیه

شیوه گذراندن اوقات فراغت

سطح زندگی مردم روسیه به میزان زیادی به سطح در آمد آنها وابسته است. برای فقرای روسی، زندگی گذران یکنواخت روزمره است و افراد زیادی ساعات هر روزه ی خود را به فروش متعلقات و دیگر کالاهایشان در خیابان، می گذرانند. سبک زندگی ثروتمندان روسیه تا حد زیادی متناسب با زندگی غربی شده است؛ محصولات و تفریحات به سبک آمریکایی تولیداتی عوام پسند بویژه در شهر های بزرگ هستند. نگاه کردن تلویزیون و نوار ویدئویی شکل عوامانه ای از سرگرمی است. تلویزیون روسیه هم اکنون شامل برنامه هایی به سبک اروپایی است، برنامه های چون؛ شوها و نمایش های تلویزیونی یا رادیویی کم ارزش. مطالعه به گونه ای وسیع عامه پسندانه است، همانگونه که در طول دوره ی اتحادیه ی جمهوری شوروی بود، اما می توان گفت مطالعه ادبیات به طور قابل ملاحظه ای تغییر کرده است. کلاسیک های روسی فرصت خود را با جستجو در مورد رمانها، افسانه ها، داستانهای علمی تخیلی و رمانهای عاشقانه، از دست داده اند. بخش زیادی از مردمان روسی آخر هفته ی خود را در خانه های تابستانی شان (dacha) که در حواشی شهر است، سپری می کنند. حد متوسط این خانه ها تنها کلبه ی ساده ایست و روی قطعه ی بسیار کوچکی از زمین بنا شده است. برخی از این خانه های گرانبها و جدید چند اتاقه بوده و با استخر و دیگر ریزه کاریهای گران قیمت استقرار یافته اند. اغلب صاحبان این خانه ها در کلبه ی تابستانی خود باغچه ی خانگی دارند، این باغچه فضاییست که در آن سبزیجات و میوه هایی به عنوان مکمل غذایی پرورش می یابند. سفر برای کسانی که استطاعت آن را دارند امری عمومی است، در طی دوره اتحادیه ی شوروی سابق حکومت با محدود کردن مقصد اصلی به دولتهای اروپای شرقی و دیگر کشورهای کومونیست، به گونه ای سخت گیرانه سفر ها را کنترل می کرد. اکنون ترکیه و قبرس مقاصد عمومی در میان طبقه ی متوسط هستند در حالیکه پشت سر گذاشتن بیشتر مقاصد در میان افراد ثروتمند، عمومیت یافته است، برخی از آنها دوره های طولانی از زندگی خود را دور از خانه سپری می کنند(Engelmann , 2008).

جامعه امروز روسيه در كلان شهرها تحت تاثير شديد تحولات جهاني قرار گرفته و ارزش هايي سنتي تا حد كنار رفتن ضعيف شده اند. در اين شرايط گذران اوقات فراغت در ميان جوانان بر حسب علاقه، نياز، ارزشها، درآمد و ميزان وقت آزاد پس از فراغت از تحصيل يا كار روزانه انتخاب مي شود. بخش عمده جوانان زمان آزاد چندان زيادي ندارند، اما نوجوانان از فرصت بيشتري براي استراحت برخوردار بوده و معمولا اين زمان را به شكل فعال نمي گذرانند. بيشتر وقت نوجوانان را تماشاي تلويزيون، گوش دادن به موسيقي و تفريح با دوستان به خود اختصاص مي دهد. اين در حالي است كه جوانان به نمايشگاه يا كنسرت مي روند. جوانان روس كه در سنين بالاي 30 سال قرار دارند از امكانات خود براي گذران اوقات فراغت چندان راضي نيستند. افراد بالاي 35 سال بيشتر به تماشاي برنامه هاي خبري مي نشينند، جوان تر ها برنامه هاي موسيقي و سرگرم كننده را تماشا مي كنند. طي پنج سال گذشته، توجه مردم به فيلم هاي هنري ساخت روسيه بسيار بيشتر شده است. يكي از مسايلي كه امروز در جامعه مطرح است و مسلما تنها خاص كشور روسيه نيست،‌ ترويج الگوهاي رفتاري از طريق برنامه هاي تلويزيوني مي باشد. حتي تبليغات نيز بر نسل در حال رشد از نظر انتخاب شيوه لباس پوشيدن، انتخاب موسيقي و واژگان در حين گفتار تاثير زيادي دارند. معمولا در كانال هاي تلويزيوني كمتر فيلم هاي جدي نمايش مي دهند و غالب موارد فيلم هاي جنايي – پليسي،‌ كمدي، يا خيال بافي هاي افتضاح و اروتيك بخش مي شود كه مضمون خاصي ندارند(С.Адалятгызы "Лови уходящее время", 2010).

يكي ديگر از مسايل مربوط به استراحت و گذران اوقات فراغت در روسيه اين است كه نيم بيشتر نوجوانان روس وقت آزاد خود را در خيابان ها و معاشرت با هم سن و سالانشان سر مي كنند. مشكل «خيابان» سبب بالارفتن ميزان جرم و جنايت، استفاده از مواد مخدر و انحرافات جنسي مي شود. بسياري از نوجوانان و جوانان از واژه هاي نامانوس استفاده مي كنند. اگرچه انتخاب نوع استراحت در ميان نوجوانان محدوديت هاي زيادي دارد، آنها اعتراضي نسبت به آن ندارند. استراحت از نوع ارزان قيمت در دسترس همه است و اين مساله با سطح درآمد پايين خانواده ها همخواني دارد(С.Адалятгызы "Лови уходящее время", 2010). در شهرستان هاي روسيه مساله فقر، بيكاري و سطح پايين تحصيلات نيز مشاهده مي شود. طي سال هاي اخير، دانشجويان شهرستان ها فقط براي گرفتن تحقيق هاي آماده به كتابخانه مراجعه مي كنند كه حاصل از سطح پايين زندگي و گذران وقت در خيابان ها يا مقابل تلويزيون است. جوانان كمتر به ورزش مي پردازند و بازي در كلوپ هاي اينترنتي را ترجيح مي دهند. جوانان روس در شهرستان ها چندان به تئاتر و ادبيات علاقه نشان نمي دهند. با مقايسه جوانان شهرستان و پايتخت، متوجه مي شويم كه در مسكو امكانات فوق العاده بيشتري براي گذران اوقات فراغت وجود دارد؛ كلوپ هاي بيشمار، ديسكو، مراكز بازي و تفريح، استاديوم، كافه، پارك و حتي سيرك و باغ وحش. هر كس با حضور در يكي از اين مراكز مي تواند از فشارهاي روزمره رهايي يافته و احساس نشاط كند. به طور كل مي توان گفت كه در جامعه امروز روسيه كتابخاني و مطالعه مجلات به مرور كم و كمتر مي شود. روسيه را ديگر نمي توان كتابخوان ترين كشور دنيا به حساب آورد. جوانان علاقه اي به تلاش براي رشد فكري ندارند. حتي دانش جويان نيز اوقات فراغت خود را به صورت غيرفعال مي گذرانند. رفتن به نمايشگاه، تئاتر و موزه و غيره مانند قبل نيست و استفاده از كامپيوتر، گفتگو با اينترنت نيز هنوز در تمام مناطق اين كشور جا نيفتاده است. و در اين ميان واضح است كه اولويت هاي اخلاقي و معنوي در شخص به شدت تنزل پيدا مي كند. با شدت گرفتن مشكل تفريحات «خياباني»، بسياري از مديران مراكز آموزش عالي تصميم گرفتند برنامه اي براي اوقات فراغت دانشجويان ترتيب بدهند. بدين ترتيب مسابقات مختلف و جشنواره هايي را برگزار مي كنند كه طي آن دانشجويان مجسمه هاي ساخت دست خود، نقاشي ها و ساير آثارشان را در مسابقه شركت مي دهند و يا در مسابقات شعر سرايي شركت مي كنند(Драчева А.И. "Ценностные ориентации современной молодёжи", Екатеринбурк, 2010).