ازدواج در ژاپن
امروزه با نفوذ و گسترش فرهنگ غربی اغلب جوانان خود شریک زندگیشان را پیدا می‌کنند. به این نوع ازدواج «ازدواج عاشقانه» (恋愛結婚/Renai kekkon) گفته می‌شود که با نوع سنتی ازدواج یعنی «ازدواج معارفه‌ای» (見合い結婚/Miai kekkon) در تقابل است. جشن ازدواج ممکن است در تالارهای ازدواج، ایزدکده‌های شینتو و یا در کلیسا برگزار شود. تمایل برای برگزاری مراسم ازدواج در کلیسا در سال‌های پس از دهه نود میلادی و به دلیل نفوذ بیش از پیش فرهنگ غربی از طریق سینما و تلویزیون افزایش یافته است، اما این مراسم ارتباطی با مسیحی بودن زوجین ندارد. اگر جشن ازدواج در ایزدکده‌های شینتو برگزار شود، عروس و داماد لباس سنتی ژاپنی بر تن می‌کنند و اگر این مراسم در کلیسا یا تالار ازدواج برگزار شود معمولاً هر دو لباس عروسی غربی می‌پوشند.
مهم‌ترین بخش جشن ازدواج را سخنرانی‌های نزدیکان و آشنایان عروس و داماد تشکیل می‌دهد. این سخنرانی‌ها تابع قواعد و آداب خاصی است. مثلاً سخنران باید دقت کند که واژه‌های مترادف «بریدن»، «قطع کردن»، «جدا کردن» و نظایر آن‌ها را در صحبت‌های خود به کار نبرد و به جای آن تا حد امکان از اصطلاحاتی نظیر «وصل کردن»، «رساندن»، «چسباندن» و غیره استفاده کند. در این مراسم معمولاً از رقص و پایکوبی خبری نیست. مهمانان مبلغی پول نقد را در پاکت به‌عنوان هدیه به عروس و داماد تقدیم می‌کنند. مبلغ پرداختی اعضای خانواده و اقوام نزدیک‌تر معمولاً بیشتر است. در سال‌های اخیر برخی از زوج‌ها نیز بدون برگزاری جشن ازدواج، پس از ثبت رسمی ازدواج خود زندگی مشترک را آغاز می‌کنند.
همان‌طور که گفته شد، جوان‌ها امروز رغبت چندانی به خواستگاری و ازدواج به شیوه سنتی نشان نمی‌دهند و بر اساس آمارها نرخ این نوع از ازدواج‌ها در دهه دوم قرن بیست و یکم به کمتر از ده درصد نزول کرده است.[۱] با این حال، این نوع از ازدواج همواره بخش مهمی از فرهنگ عامه ژاپن بوده است. در ازدواج سنتی معمولاً کسی از دوستان یا آشنایانِ یکی از طرفین پیش‌قدم می‌شود و دختر و پسر را برای آشنایی به یکدیگر معرفی می‌کند. واسطه معمولاً پس از سبک و سنگین کردن شرایط دو طرف و خانواده‌هایشان و بررسی‌های اولیه راجع به وضع مالی و طبقه اجتماعی و تحصیلات و علایق و سلایق طرفین، ترتیب یک جلسه ملاقات حضوری را می‌دهد. در ازدواج‌های رسمی‌تر معمولاً قبل از هر کاری رزومه عکس‌دار طرفین تهیه می‌شود در اختیار والدین دو طرف قرار می‌گیرد. والدین در این مرحله می‌توانند بدون اطلاع به فرزندشان فرد پیشنهاد شده را رد کنند. در صورت موافقت والدین، رزومه در اختیار عروس و داماد آینده قرار می‌گیرد و آن‌ها تصمیم می‌گیرند که جلسه معارفه برگزار شود یا نه. به این جلسه معارفه رسمی می‌آی (見合い/Miai) گفته می‌شود. مخالفان این نوع ازدواج سنتی اعتقاد دارند که ازدواج به این شکل بسیار ماشینی و شبیه به معامله تجاری است. با این حال جوانانی که توانایی یا فرصت چندانی برای آشنا شدن با جنس مخالف را در جامعه ندارند همچنان از این نوع ازدواج سنتی استقبال می‌کنند.
طبق قوانین ژاپن، زن و شوهر پس از ازدواج می‌بایست نام خانوادگی یکسان داشته باشند. در قوانین گذشته همیشه زن مجبور به تغییر نام خانوادگی خود و استفاده از نام خانوادگی شوهر می‌شد، اما از سال 1947 این اختیار به زوجین داده شده است که به میل خود، نام خانوادگی یکی از طرفین را برای هر دو انتخاب کنند. با این حال، بر اساس آمار، امروز نیز در حدود 96 درصد مواقع، زنان نام خانوادگی خود را تغییر می‌دهند. ازدواج با شهروندان خارجی تابع قوانین جداگانه‌ای است. با این که نرخ ازدواج و فرزندآوری در ژاپن در دهه‌های اخیر کاهش چشمگیری داشته است، تنها حدود 2 درصد از فرزندآوری‌ها خارج از چارچوب ازدواج اتفاق می‌افتد که در مقایسه با اروپا و آمریکای شمالی رقم بسیار پایینی محسوب می‌شود.[۲]