گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی اردن
گروه ها و نهادهاي موثر اجتماعي
اردن به عنوان يك كشور مستقل، پديده اي متعلق به قرن بيستم است. پيش از آن اين سرزمين هيچگاه موجوديت مستقلي نداشته و همواره ضميمه پادشاهي و امپراطوري هاي نيرومند بوده است. سرزمين اردن تقريبا همان سرزمين هاي عمون، جلعاد، مؤاب تورات و ولايت هاي مونترال1 و كرك 2 در مملكت لاتيني اورشليم است. رهبران اولين جنگ صليبي اين ولايات را پس از گرفتن اورشليم به وجود آوردند. قسمت هاي غربي اين مناطق در آن زمان، بخشي از پادشاهي اسرائيل را تشكيل مي داده است. تاريخ زندگي در اين كشور به 6000 سال قبل از ميلاد مي رسد. در اين منطقه در 2400 سال قبل از ميلاد در دوره برنز، تمدن كشاورزي به وجود آمد كه اين تمدن در سال 1800 قبل از ميلاد از بين رفت. در دوره آهن منطقه اردن تحت سلطه چهار گروه سامي نژاد به نام هاي ادومي ها 3 ، مؤابي ها4 ، عموني ها5 و آموري ها6 درآمد كه از شمال تا جنوب اين سرزمين را پوشاندند، آنان مردمي كشاورز بودند. در قرن دهم قبل از ميلاد خاندان اسرائيل و داوود (ع) و سليمان نبي بر منطقه حكم راندند و بايد گفت قلمروي امروزي دولت اردن بخش كوچكي از سرزمين هايي است كه از مناطق باستاني جهان محسوب مي شود. كشف تعداد بسيار زيادي از سنگ هاي آتش زنه (سنگ چخماق) در اقصي نقاط صحراي اردن حاكي از اقامت شكارچيان دوره متاخر پالئولتيك در اين دشت هاست.
آثار باقي مانده از اماكن مسكوني، سنگ ها و صخره هاي تراشيده شده و همچنين انواع ظروف گلي نشان دهنده تداوم زندگي گروه هاي اجتماعي اوليه در اردن از 7000 سال قبل از تاريخ تا دوران برنز است (2100 تا 3000 قبل از ميلاد).
صلح و آرامش ساكنان سرزمين باستاني اردن در اواسط عصر برنز با حمله قبايل صحرانشين اطراف به پايان رسيد. پيامد اين حملات، ويراني اماكن مسكوني روستايي و مراكز تجاري در شهرها بود. برقراري امنيت مجدد و آغاز فعاليت هاي اجتماعي تا زمان تصرف منطقه به دست سربازان مصري بعد از سال هاي 1580 قبل از ميلاد ممكن نشد. هرچند بعضي از باستان شناسان براين اعتقادند كه بين سال هاي 1300 تا 1900 قبل از ميلاد هيچ يك از قدرت ها فراتر از نيروي قبيله اي حاكم بر منطقه نبود، وليكن تحقيقات جديد و بررسي روند منظم تكامل ابزارهاي مورد استفاده قبايل ساكن سرزمين اردن و همچنين وجود دو معبد مصري متعلق به اين دوران در شهر عمان حاكي از سركوب قبايل مهاجم به وسيله يك قدرت برتر و برقراري امنيت و شروع مجدد زندگي اجتماعي در منطقه است. (1)