مدارس دولتی در چین باستان

الف- مدارس دولتی.

در نتیجه­ی سقوط حکومت اشرافی، سیستم مدارس دولتی سلسله­های شیا، شانگ و جو غربی، از میان رفت. به محض وقوع این اتفاق، به سرعت مدارس غیر دولتی شکل گرفتند. روش­های قدیمیِ اداره­ی مدارس دولتی سه سلسله­یِ پیشین به فراموشی سپرده شد، و روش جدید تری که آزادی بیشتری به مدارس غیر دولتی می­داد، به کار گرفته شد. این موضوع تأثیر ژرفی در توسعه­ی سیستم بعدی مدارس با مدیریت دولتی گذاشت. در عصر سلسله­ی مینگ(1644-1368 میلادی)، روش جدیدی برای کار آزموی در مدیریت آموزشی (عالی ترین مؤسسه-ی آموزشی) ایجاد شد. دانشجویانی که در این مؤسسه تحصیل می کردند به مدت سه تا شش ماه برای کار آموزی به ادارات دولتی فرستاده می­شدند.

مدارس خصوصی، شکل جدیدی از آموزش بود که ریشه در  زوال مدارس دولتیِ تحت سیستم برده داری دارد. پیدایش آن­ها نه تنها توفیقاتی برای تحقیقات علمی و فرهنگی به وجود آورد و موجب شکوفایی مکاتب مختلف فکری شد، بلکه موجب پرورش تعداد زیادی از شخصیت­های برجسته و با ذوق و استعدادی شد که به شکل گیری سلسله­ی متمرکز فئودالی خدمات شایسته­ای کردند. به طور کلی، مدارس خصوصی در جامعه­ی فئودالی با دو جنبه زیر مشخص می­شوند.

1-   به طور نسبی، یک سیاست اجرایی آموزش آزاد و سبک آموزشی خاصی ایجاد شد که موجب پیشرفت و توسعه­ی جامع تفکر علمی، فناوری، فرهنگی و آموزشی فئودالی چین در جامعه­ی فئودالی شد.

2-   مدارس خصوصی نقش مهمی در ترویج علم و فناوری و هنر و ادبیات چین باستان ایفا کردند.