پیشینه مطبوعات در سیرالئون
پیشینه مطبوعات در سیرالئون
پیشینه مطبوعات در این کشور به اوایل قرن نوزدهم باز میگردد و در حالی که بسیاری از کشورهای قاره سیاه در آن عهد هیچ اطلاعی از روزنامه و روزنامه نگاری نداشتند نخستین روزنامههای انگلیسی زبان در دهه 1830 در این کشور فعالیت خود را آغاز کردند. مطبوعات سیرالئون در دهههای 1840 و 1850 علیرغم کیفیت پایین و با وجود آن که تنها چند صفحه را در بر میگرفتند به رشد قابل توجهی دست یافتند و تعداد روزنامههای محلی در این کشور افزایش یافت. سیرالئون در دهه 1860 به مرکز روزنامهنگاری در کل قاره آفریقا مبدل گشت و بسیاری از متخصصان رسانه از کشورهای مختلف آفریقایی در این عهد به کشور سیرالئون سفرمی کردند. با این حال رونق مطبوعات در سیرالئون پس از شکوفایی رادیو و اقبال عمومی به این وسیله ارتباطی ارزانقیمت و سهلالوصول تا حد زیادی کاهش یافت و بسیاری از خوانندگان روزنامهها از آن پس به اخبار و گزارشات و دیگر برنامههای رادیو روی آوردند. مطبوعات سیرالئون در دهههای 1930 تا 1950 مجددا به رونقی نسبی دست یافتند و در رقابتی آشکار با رادیو دولتی سیرالئون تلاش کردند کیفیت چاپ خود را ارتقاء بخشند. با اوجگیری تلاشهای آزادیخواهانه مردم این کشور برای کسب استقلال - در دهه 1950- مطبوعات سیرالئون مورد توجه مردم قرار گرفتند و درج برخی اخبار مربوط به مبارزات سیاسی آزادیخواهان در روزنامهها و هفتهنامههای کشور با استقبال گسترده عمومی مواجه گشت. پس از استقلال سیرالئون و در سالهای دهه 1960 چند روزنامه و هفتهنامه خصوصی نیز در این کشور تأسیس شدند و عرصه مطبوعاتی کشور وارد فضای جدیدی گردید که علیرغم محدودیتهای دولتی؛ انتقاد از عملکرد دولتمردان و حتی شخص رئیسجمهور و ارائه اطلاعات و اخبار صحیح در دستور کار این مطبوعات قرار داشت. فضای مطبوعاتی سیرالئون در دهههای 1970 و 1980 با تأسیس چند نشریه خصوصی دیگر رونق بیشتری یافت و بتدریج افراد متخصصی وارد حرفه روزنامهنگاری شدند که این امر و اوجگیری انتقادات آنان علیه دولت و افشای چند سوءاستفاده و اختلاس بزرگ مالی دولتمردان جنجالهای سیاسی بزرگی را در سطح هیأت حاکمه وقت پدید آورده و منجر به دستگیری چند مدیر مسئول و تعطیلی برخی از روزنامههای خصوصی شد. جنگ داخلی سیرالئون، هرچند بر دامنه فعالیتهای خبری مطبوعات اعم از دولتی و خصوصی افزود ولی باعث اوجگیری اختلافات موجود بین نشریات دولتی و نشریات خصوصی شد بهگونهای که مطبوعات دولتی تلاش داشتند تا اخبار کمتری در مورد حملات شورشیان جبهه متحد انقلابی در اختیار مردم قرار گیرد ولی حجم وسیعی از مطالب نشریات خصوصی در مورد اقدامات شورشیان و ارائه آخرین اطلاعات در مورد فعالیتهای ضددولتی آنان بود. با شدت گرفتن جنگ داخلی، نشریات سیرالئون اعم از دولتی و خصوصی نیز از آسیبهای شورشیان در امان نماندند و برخی از دفاتر آنها در شهرهای مختلف از جمله کنما، بو و مکینی توسط افراد جبهه متحد انقلابی به آتش کشیده شد. در طول این دهه مطبوعات خصوصی (با وجود محدودیتهای شدید دولت) بارها به انتقاد از عملکرد دولتها در ناتوانی در مقابله با شورشیان پرداخته و اطلاعات شفافی را در مورد خطر شورشیان به مردم منعکس میکردند. پس از سقوط پایتخت در سال 1999 تقریباً تمام نشریات سیرالئون تعطیل شدند و شورشیان در چند مورد دفاتر برخی از روزنامههای خصوصی و دولتی را به آتش کشیدند. در طول نه ماه حاکمیت شورشیان بر پایتخت تنها یک یا دو نشریه با شمارگانی محدود و بهصورت یک یا دو شماره در طول هفته و تحت نظارت جبهه متحد انقلابی و کودتاچیان چاپ میشدند و عملکرد آنها نیز عمدتاً هواداری از نیروهای ائتلافی ضددولتی بود.پس از پایان جنگ داخلی بر تعداد نشریات این کشور اضافه شد و در سالهای 2003 و 2004 چند روزنامه و هفتهنامه انگلیسی زبان خصوصی در فریتاون فعالیت خود را آغاز کردند. در حال حاضر تعداد روزنامههای کشور از حدود 40 روزنامه در سال 1991 به 15 روزنامه انگلیسی و کریول کاهش یافته است که بیشتر آنها را روزنامههای خصوصی تشکیل میدهند. علاوه برآن چند هفتهنامه و ماهنامه نیز به زبانهای انگلیسی و کریول در فریتاون و دیگر شهرهای سیرالئون چاپ و منتشر میشوند. (Jollah, 2000)