طریقت تیجانیه سنگال
اين طریقه در غرب آفريقا ( الجزاير و مغرب) در ربع آخر قرن هيجدهم توسط شيخ "احمد بن محمد التيجاني" (Ahmad Ibn Mohammed Altidjani) متولد 1727 در "عيني مهدي" (Aini Mahdi) در الجزاير تأسيس گرديد. بنا به گفته زندگي نامه نويسان وي، او در هفت سالگي حافظ قرآن بود و سپس كتاب هاي پايه مدرسه "مالكي" (Malekite) حقوق همچون "رساله ابوزيد" (Risala AbuZayd)، "مختصر خليل" و "مقدمه ابن رشد" (Muqaddima Ibn Rushd) را مطالعه كرد. سپس در تصوف به مطالعات پرداخت.
در سال 1762، شيخ در سن 36 سالگي اقدام به انجام مراسم حج در مكه نمود و سپس سفرهايي به قاهره و تونس، چندين بار سفر به قادريه و نصيريه و بعد به خلوتيه نمود پس از آن به شهر فاس برگشته و به اشاعه تفكراتي كه زيربناي آئين و مكتب اين طريقه شد، پرداخت.
در سال 1781 او دستور قطعي پيامبر را در حالت شب زنده داري جهت تربيت بدون محدوديت مردم دريافت كرد و به او وردي آموخته و فرمان داده شد كه به مردم منتقل كند. تفكر تيجانيه در سال 1835 و توسط شيخ عمر تال (1864-1799) در سنگال ترويج يافت. اصول اعتقادي طریقه تيجانيه، برگرفته از تعاليم مسلمانان اهل تسنن است. بر اساس برخي آمار منتشره، قريب به پنجاه ميليون از مسلمانان غرب آفريقا پيرو طريقه تيجانيه هستند. در سنگال بین ۴۰ تا ۴۵ % مسلمانان پیرو این طریقه هستند و علاقه زیادی به اهل بیت دارند. ( سنگال، 2020: 1-2)
يكي از ويژگي هاي اين مسلك، التزام و تقيد زايد الوصف مريدان آن به اذكار و ادعيه مي باشد. هريك از طرق تصوف در سنگال، داراي خليفه كل مي باشند كه مريدان آن طريقت از وي پيروي مي كنند. در صورت مرگ خليفه كل، پسر و يا برادر بزرگ او جانشين وي خواهد شد. پنجاه درصد از مردم سنگال از پيروان طريقه تيجانيه هستند. آنها هر سال در سالروز ميلاد پيامبر اسلام(ص) به شهر "تيواوان" (Tivaoune) مركز خلافت تيجانيه رفته و مراسم جشن کامو (Gamou) بر پا مي كنند. رهبر فعلی این طریقه در سنگال شیخ احمد تیجان ابراهیما نیاس (Cheikh Ahmad Tidjane Ibrahima Niasse) می باشد.