مراكز تبلیغی شیعیان در بنگلادش
6. 2. 6. مراكز تبليغي شيعيان در بنگلادش
اهم مراكز تبليغي و مذهبي شيعيان در بنگلادش را حسينيهها تشكيل ميدهند. يكي از خدمات بزرگي كه علماي مهاجر ايراني به شبه قاره هند در طول تاريخ ارائه كردند، نهضت تاسيس حسينيههايي بود كه مركز فعاليت شيعيان قرار گرفت و در همه ايام سال و به خصوص از ابتداي محرم تا هشتم ربيع الاول مراسم مختلفي در آن ها برگزار مي شود. این حسينيهها نقش مساجد را هم ايفاد مي كنند، و آن به اين دليل است كه چون برگزاري مراسم سينهزني و عزاداري در مساجد نزد علما و مردم غير شيعي اين كشور وجهه خوبي نداشته و آن را جايز نميدانند، و از طرفي شيعيان به دليل مشكلات مالي نميتوانند در هر نقطه هم مسجد و هم حسينيه داشته باشند؛ لذا اقدام به تاسيس حسينيه، هم براي انجام مراسم عبادي و هم براي برگزاري مناسبتها کرده اند. البته گفته می شود كه چون مساجد بايد در زير نظر كميته مساجد كشور اداره شود و امام مسجد را كميته مذكور تعيين كند و از آنجا كه اعضاي كميته همه سني مذهب هستند، شيعيان جهت اجتناب از دخالت دادن آن كميته در مسائل مذهبي خود، نمازهاي يوميه و مراسم عبادي را در حسينيهها بجا می آورند. از این رو تا حدودی با کمبود مسجد روبرو نشده اند.
حسينيهها در بنگلادش داراي تعاريف خاصي نيستند، برخي از آنان داراي بناهاي تاريخي و بسيار مشهور و عمارتهاي بزرگي هستند و برخي از آنان داراي محيطي بسيار كوچك و در حد فضايي مناسب براي 30 الي 40 نفر؛ تعدادي حسینیه هم در منازل شخصي افراد خيّر براي مدتي محدود در طول سال برپا ميشوند. بنابراين ارائه آماري دقيق از آنان به سهولت ممكن نيست. ولي حسينيههاي شناخته شده و مشهور در كشور بنگلادش به شرح زير ميباشند.
در شهرستان داكا، مركز كشور بنگلادش مساجد و حسينيههاي زير به شيعيان تعلق دارد.
حسينيه دالان: حسينيه دالان بزرگ ترين و مشهورترين حسينيه بنگلادش است كه به منزله بنايي توريستي در نقشههاي داكا معرفي شده و روزانه سياحان مختلفي از سرتاسر جهان از آن بازديد مي کنند. در هاي اين حسينيه به روي هندوها و سنيها نيز باز است و شايد به همين دليل باشد كه شهرت بيشتري پیدا کرده است. حسينيه دالان مجموعهاي تاريخي با بيش از چهار قرن قدمت ميباشد. گفته ميشود اين حسينيه را یکی از مشایخ شیعه که حاکم داکا بوده است، در عصر حكومت مسلمانان در شبهقاره ساخته است. اين حسينيه به خودي خود دليلي بر اهميت و نفوذ مكتب اهل بيت (ع) در آن زمان در بين مردم بوده است. مجتمع حسينيه، ساختمانی را در بر می گیرد كه مراسم و عزاداريها و نيز نمازهاي يوميه در آن برگزار مي شود. در قسمتي از اين مسجد ضريحي قرار داد كه دو برجستگي به نام های قبور امام حسن(ع) و امام حسين(ع) در آن قرار دارد. مردم، به ويژه اهل سنت، با حالت تضرع و ندبه كنار اين ضريح ميايستند و اشكريزان دست به دعا و استغاثه بر ميدارند و حاجات خود را به زبان ميآورند. وجود انواع و اقسام عَلَم و كُتَل و بستن نخ به ضريح براي حاجت خواهي، روشن كردن شمع و مانند آنها، همه و همه انسان را به اين انديشه فرو ميبرد كه گویی در كشوری شيعي و در جمع آنان قرار گرفته است؛ اما واقعيت چيز ديگري است؛ عشق به اهل البيت(ع) در اينجا فرامذهبي است.
ورود هيئتهاي مذهبي به اين حسينيه در ايام عاشورا، انجام سينهزني و عزاداري به نحوي كه گاه برخي از عزاداران از شدت عزاداري به حال غش، نقش بر زمين ميشوند و به هوش آوردن آنان با پاشيدن آب و گلاب به سر و روي آنان جلوههاي ديگري است كه هر بينندهاي را سخت تحت تاثير قرار مي دهد. ساختمان دو طبقه ديگري در اين مجموعه واقع است كه طبقه اول آن كتابفروشي و طبقه دوم آن كتابخانه، سالن مطالعه و كلاس درس است. تابلو دارالقرآن بر سر در آن گوياي فعاليتهايي است كه در اين ساختمان انجام ميشود. در بخشي از فضاي بيروني حسينيه، مزار شيعيان واقع است كه سنگ قبرهايي به سبك گورستانهاي ايران در آن به چشم ميخورد. در بخش ديگري از حسينيه استخر بزرگي براي پرورش ماهي، قرار دارد.
حسينيه دالان در سال 1383، به همت مسئولان محترم جمهوري اسلامي ايران مزين به كاشي كاري به سبك مساجد و حسينيههاي ايران شده است. هر چند به دليل نبودن كاشي و طرحهاي آن به اندازه كافي قدري اوضاع كاشي كاري نا همگون جلوه ميكند و در بعضی جاها رنگها و شكلها نا سازگار نشان می دهند. در عين حال، گفته ميشود كه اين حسينيه در مقایسه با گذشته بسيار تغيير كرده و جذابتر شده است.
1. حسينيه و مسجد محمد پور: در منطقه محمدپور بناي مسجد و حسينيه محمدپور در مجموعه ساختماني ای واقع است كه به شيعه مسجد (مسجد شيعيان) موسوم است. قسمت مسجد بنايي مدور با گنبدي زيبا است كه در سالهاي اخير به همت مسوولين جمهوري اسلامي ايران، كاشي كاري زيبا و لوستري بزرگ در آن نصب شده است. ساختمان حسينيه هم در مجاورت مسجد واقع است. در اين مجموعه ساختمان حدود ده خانواده از شيعيان زندگي ميكنند. اين مسجد و حسينيه، هيئت امنایی از منتخبين شيعيان اين منطقه دارد که آن ها مسجد را اداره می کنند. در مجاورت اين مجتمع، ايستگاه اتوبوس شهري نسبتاً بزرگي واقع است كه به نام ايستگاه «شيعه مسجد» معروف است. شيعه مسجد براي همه ساكنان داكا شناخته شده است.
2. مسجد و حسينيه ميرپور (كربلا ميرپور) از مراكز مشهور شيعيان در شهر داكا ميباشدكه هيات امنایی اداره ميشود. دو حسينيه «عاشق حسين مرحوم» و «منظور حسين مرحوم» نيز در مجاورت اين حسينيه واقع هستند.
3. حسينيه (مسجد) پراناپلتن را شيعيان خوجه اثني عشري اداره مي کنند.
4. حسينيه نواب چوتن
5. حسينيه مير يعقوب در داكا ي قديم
6. حسينيه بُدُّن مرحوم در داكاي قديم
7. حسينيه اصفهاني (مغ بازار)
8. حسينيه بچرام ديوري
9. حسينيه براكاترا
10. حسينيه چتو كاترا
11. حسينيه شيرازي
شهرستان بندري چيتاگنگ دومين شهر بنگلادش از نظر اهميت اقتصادي، وسعت و جمعيت است که دو حسينيه در آن وجود دارد:
1. حسينيه اصفهاني در منطقه «صدرگهات»
2. حسينيه اختر حسين در منطقه «هالي شهر»
در شهرستان كولنا دو حسينيه زير وجود دارد:
1. حسينيه انجمن پنج تني در منطقه «التاپول لين»
2. حسينيه مدرسه خالصپور در منطقه «خالص پور»
در شهرستان راجشاهي دو حسنيه زير وجود دارد:
1. حسينيه انجمن عباسيه در منطقه ست لايت تاون
2. حسينيه علي حسين
شهر جيسور داراي سه حسينيه زير است:
1. حسينيه مورلي
2. حسينيه مولا علي(ع)
3. موسسه امام مهدي «بنام امام مهدي ميشن»
در شهرستان بوگرا «حسنيه هاري پور» واقع است. در شهر رنگپور دو حسينيه زير وجود ندارد.
1. حسينيه انجمن حسيني
2. حسينيه اشرف علي
در شهر سيدپور « حسينيه انجمن عباسيه» واقع است
در شهر ساتخيرا سه حسينيه زير وجود دارد:
1. حسينيه ديوبهاتا
2. حسينيه پاروليا
3. حسينيه نورنگر
در شهر نارائيل «حسينيه وزير پور» و در شهر شرشا «مسجد شرشا» واقع هستند.