مراكز تبلیغی شیعیان در بنگلادش
اهم مراکز تبلیغی و مذهبی شیعیان در بنگلادش را حسینیهها تشکیل میدهند. یکی از خدمات بزرگی که علمای مهاجر ایرانی به شبه قاره هند در طول تاریخ ارایه کردند، نهضت تاسیس حسینیههایی بود که مرکز فعالیت شیعیان قرار گرفت و در همه ایام سال و به خصوص از ابتدای محرم تا هشتم ربیع الاول مراسم مختلفی در آن ها برگزار می شود. این حسینیهها نقش مساجد را هم ایفاد می کنند، و آن به این دلیل است که چون برگزاری مراسم سینهزنی و عزاداری در مساجد نزد علما و مردم غیر شیعی این کشور وجهه خوبی نداشته و آن را جایز نمیدانند، و از طرفی شیعیان به دلیل مشکلات مالی نمیتوانند در هر نقطه هم مسجد و هم حسینیه داشته باشند؛ لذا اقدام به تاسیس حسینیه، هم برای انجام مراسم عبادی و هم برای برگزاری مناسبتها کرده اند. البته گفته می شود که چون مساجد باید در زیر نظر کمیته مساجد کشور اداره شود و امام مسجد را کمیته مذکور تعیین کند و از آنجا که اعضای کمیته همه سنی مذهب هستند، شیعیان جهت اجتناب از دخالت دادن آن کمیته در مسایل مذهبی خود، نمازهای یومیه و مراسم عبادی را در حسینیهها بجا می آورند. از این رو تا حدودی با کمبود مسجد روبرو نشده اند.
حسینیهها در بنگلادش دارای تعاریف خاصی نیستند، برخی از آنان دارای بناهای تاریخی و بسیار مشهور و عمارتهای بزرگی هستند و برخی از آنان دارای محیطی بسیار کوچک و در حد فضایی مناسب برای 30 الی 40 نفر؛ تعدادی حسینیه هم در منازل شخصی افراد خیّر برای مدتی محدود در طول سال برپا میشوند. بنابراین ارایه آماری دقیق از آنان به سهولت ممکن نیست. ولی حسینیههای شناخته شده و مشهور در کشور بنگلادش به شرح زیر میباشند.
در شهرستان داکا، مرکز کشور بنگلادش مساجد و حسینیههای زیر به شیعیان تعلق دارد.
حسینیه دالان: حسینیه دالان بزرگ ترین و مشهورترین حسینیه بنگلادش است که به منزله بنایی توریستی در نقشههای داکا معرفی شده و روزانه سیاحان مختلفی از سرتاسر جهان از آن بازدید می کنند. در های این حسینیه به روی هندوها و سنیها نیز باز است و شاید به همین دلیل باشد که شهرت بیشتری پیدا کرده است. حسینیه دالان مجموعهای تاریخی با بیش از چهار قرن قدمت میباشد. گفته میشود این حسینیه را یکی از مشایخ شیعه که حاکم داکا بوده است، در عصر حکومت مسلمانان در شبهقاره ساخته است. این حسینیه به خودی خود دلیلی بر اهمیت و نفوذ مکتب اهل بیت (ع) در آن زمان در بین مردم بوده است. مجتمع حسینیه، ساختمانی را در بر می گیرد که مراسم و عزاداریها و نیز نمازهای یومیه در آن برگزار می شود. در قسمتی از این مسجد ضریحی قرار داد که دو برجستگی به نام های قبور امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در آن قرار دارد. مردم، به ویژه اهل سنت، با حالت تضرع و ندبه کنار این ضریح میایستند و اشکریزان دست به دعا و استغاثه بر میدارند و حاجات خود را به زبان میآورند. وجود انواع و اقسام عَلَم و کُتَل و بستن نخ به ضریح برای حاجت خواهی، روشن کردن شمع و مانند آنها، همه و همه انسان را به این اندیشه فرو میبرد که گویی در کشوری شیعی و در جمع آنان قرار گرفته است؛ اما واقعیت چیز دیگری است؛ عشق به اهل البیت(ع) در اینجا فرامذهبی است.
ورود هییتهای مذهبی به این حسینیه در ایام عاشورا، انجام سینهزنی و عزاداری به نحوی که گاه برخی از عزاداران از شدت عزاداری به حال غش، نقش بر زمین میشوند و به هوش آوردن آنان با پاشیدن آب و گلاب به سر و روی آنان جلوههای دیگری است که هر بینندهای را سخت تحت تاثیر قرار می دهد. ساختمان دو طبقه دیگری در این مجموعه واقع است که طبقه اول آن کتابفروشی و طبقه دوم آن کتابخانه، سالن مطالعه و کلاس درس است. تابلو دارالقرآن بر سر در آن گویای فعالیتهایی است که در این ساختمان انجام میشود. در بخشی از فضای بیرونی حسینیه، مزار شیعیان واقع است که سنگ قبرهایی به سبک گورستانهای ایران در آن به چشم میخورد. در بخش دیگری از حسینیه استخر بزرگی برای پرورش ماهی، قرار دارد.
حسینیه دالان در سال 1383، به همت مسیولان محترم جمهوری اسلامی ایران مزین به کاشی کاری به سبک مساجد و حسینیههای ایران شده است. هر چند به دلیل نبودن کاشی و طرحهای آن به اندازه کافی قدری اوضاع کاشی کاری نا همگون جلوه میکند و در بعضی جاها رنگها و شکلها نا سازگار نشان می دهند. در عین حال، گفته میشود که این حسینیه در مقایسه با گذشته بسیار تغییر کرده و جذابتر شده است.
1.حسینیه و مسجد محمد پور: در منطقه محمدپور بنای مسجد و حسینیه محمدپور در مجموعه ساختمانی ای واقع است که به شیعه مسجد (مسجد شیعیان) موسوم است. قسمت مسجد بنایی مدور با گنبدی زیبا است که در سالهای اخیر به همت مسوولین جمهوری اسلامی ایران، کاشی کاری زیبا و لوستری بزرگ در آن نصب شده است. ساختمان حسینیه هم در مجاورت مسجد واقع است. در این مجموعه ساختمان حدود ده خانواده از شیعیان زندگی میکنند. این مسجد و حسینیه، هییت امنایی از منتخبین شیعیان این منطقه دارد که آن ها مسجد را اداره می کنند. در مجاورت این مجتمع، ایستگاه اتوبوس شهری نسبتا بزرگی واقع است که به نام ایستگاه «شیعه مسجد» معروف است. شیعه مسجد برای همه ساکنان داکا شناخته شده است.
2.مسجد و حسینیه میرپور (کربلا میرپور) از مراکز مشهور شیعیان در شهر داکا میباشدکه هیات امنایی اداره میشود. دو حسینیه «عاشق حسین مرحوم» و «منظور حسین مرحوم» نیز در مجاورت این حسینیه واقع هستند.
3.حسینیه (مسجد) پراناپلتن را شیعیان خوجه اثنی عشری اداره می کنند.
4.حسینیه نواب چوتن
5.حسینیه میر یعقوب در داکا ی قدیم
6. حسینیه بُدُّن مرحوم در داکای قدیم
7.حسینیه اصفهانی (مغ بازار)
8.حسینیه بچرام دیوری
9.حسینیه براکاترا
10.حسینیه چتو کاترا
11.حسینیه شیرازی
شهرستان بندری چیتاگنگ دومین شهر بنگلادش از نظر اهمیت اقتصادی، وسعت و جمعیت است که دو حسینیه در آن وجود دارد:
1.حسینیه اصفهانی در منطقه «صدرگهات»
2.حسینیه اختر حسین در منطقه «هالی شهر»
در شهرستان کولنا دو حسینیه زیر وجود دارد:
1.حسینیه انجمن پنج تنی در منطقه «التاپول لین»
2.حسینیه مدرسه خالصپور در منطقه «خالص پور»
در شهرستان راجشاهی دو حسنیه زیر وجود دارد:
1.حسینیه انجمن عباسیه در منطقه ست لایت تاون
2.حسینیه علی حسین
شهر جیسور دارای سه حسینیه زیر است:
1.حسینیه مورلی
2.حسینیه مولا علی(ع)
3.موسسه امام مهدی «بنام امام مهدی میشن»
در شهرستان بوگرا «حسنیه هاری پور» واقع است. در شهر رنگپور دو حسینیه زیر وجود دارد:
1.حسینیه انجمن حسینی
2.حسینیه اشرف علی
در شهر سیدپور «حسینیه انجمن عباسیه» واقع است
در شهر ساتخیرا سه حسینیه زیر وجود دارد:
1.حسینیه دیوبهاتا
2.حسینیه پارولیا
3.حسینیه نورنگر
در شهر ناراییل «حسینیه وزیر پور» و در شهر شرشا «مسجد شرشا» واقع هستند[۱].
نیز نگاه کنید به
اسلام و مسلمانان بنگلادش؛ تشیع در بنگلادش؛ تركیب جمعیت شیعیان در بنگلادش
کتابشناسی
- ↑ توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)