جنگ های صلیبی در تاریخ سوریه
جنگهای صلیبی (Crusades) (قرن 11 - 13م.)
یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین برخوردها میان شرق و غرب بروز چندین دوره جنگهای صلیبی در سرزمینهای اروپای غربی، اروپای شرقی، آسیای صغیر، نوار شرقی دریای مدیترانه، فلسطین، شام و مصر بود.
در پی شکست سخت بیزانسیان در نبرد مشهور ملازگرد (۱۰۷۱م.) از سلطان ملکشاه سلجوقی که موجب شد بخشهای وسیعی از آسیای صغیر به تصرف سپاهیان سلجوقی درآید و سلجوقیان در مجاورت قسطنطنیه (پایتخت امپراتوری روم‌شرقی) قرار گیرند، امپراتور روم شرقی، «آلکسیوس کومننوس» (Alexios I Komnenos) (1057-1081 م.)، سفیرانی‌نزد پاپ «اوربان دوم» (Urban II)، فرستاد و از وی استمداد جست. پاپ با این درخواست موافقت کرد. طبقات و گروههای مختلف جوامع غرب اروپا نیز هر کدام‌به‌انگیزه‌ای‌در این‌جنگ‌ها شرکت‌کردندغ بدینترتیب، نخستین جنگ صلیبی از چندین دوره نبردها آغاز شد.[145]
مسیر یورش صلیبیان به طرف سرزمینهای سوریه و مناطق تحت اشغال
پاپ‌ها و پادشاهان. تقریباً به هیچکدام از اهداف خود دست نیافتند و در پایان، کلیسا، فئودالها و بیش از همه، متضرر شدند. امّا جنگهای صلیبی علی‌رغم کشته‌ها و تخریب‌هایی که به وجود آورد، نتایج مثبتی هم در تمدن سازی غرب؛ مانند، رواج شهر نشینی و نفوذ علوم، و ادبیّات و هنر اسلامی در غرب داشت.
صلیبیون فتوحات خود را در چهار ایالت به دلیل وفاداری به پادشاه اورشلیم سازماندهی کردند . وضعیت آنها نامطمئن بود. صلیبیها همیشه در ایالتهای خود در اقلیت بودند و هرگز به داخل کشور نفوذ نکردند. آنها تنها تا زمانی میتوانستند موقعیت خود را حفظ کنند که کشورهای مسلمان اطراف ضعیف و متفرق بودند.
برکیارق سلجوقی، عمادالدین زنگی، صلاحالدین ایوبی از جمله سلاطینی بودند که در مقابل صلیبیون ایستادگی کردند و حماسه آفریدند.
از آنجايي که مسلمانان و اميران شام دچارپراکندگي وتشتت قدرت مرکزي بودند، در ابتداي مواجه با صليبيان دچار شکست هايي شدند؛ اما بعدها با ايجاد وحدت و انسجام بيشتر، توانستند در برابر حملات ايشان، مقاومت کرده و پيروزيهاي متعددي را کسب نمايند،
پيروزي مسلمانان، باعث شد اروپاييان با فرهنگ، تمدن وهنر آنان آشنا شوند و به همين سبب، شروع به ترجمه آثارعربي و قرآن کردند. اين امر، موجب پيشرفت اروپاييان درسدههاي بعدي شد.
نحوه رویارویی سلاطین مسلط بر منطقه شام با صلیبیون، به تفصیل و تفکیک، ضمن شرح حکومت هر یک از ایشان درج شده است.