اندیشه اصلاحات سون یات سن
سون به این نتیجه رسیده بود که امپراتوری چینگ تمایلی به استفاده از پیشرفت و دانش غرب برای توسعهی کشور چین ندارد، لذا کار پزشکی را کنار گذاشته و به دنبال ایجاد اصلاحات و تغییرات اجتماعی در چین از طریق انقلاب پرداخت. در سال 1891 وی با چند نفر از انقلابیون چینی در هنگکنگ آشنا شده و با همفکری آنان در صدد ساقط کردن امپراتوری چینگ برآمدند.
شکل گیری اندیشه اصلاحات
سون به همراه چند نفر از همفکرانش که با سیستم حکومتی غرب آشنایی داشتند، در سال1894 نامهای به نایبالسلطنهی چینگ نوشته و در آن پیشنهاداتی برای ایجاد اصلاحات در کشور برای مدرن سازی سیستم حکومت ارایه نمودند. وی حتی شخصا برای تقدیم این پیشنهادات به تیُن جین سفر کرد ولی اجازهی ملاقات به او داده نشد. پس از این جریان وی تنها راه چاره را برپایی انقلاب تشخیص داد. برای زمینه سازی انقلاب وی چین را به مقصد هاوایی ترک نمود
انجمن احیای چین
در آنجا با همکاری برخی از چینیهای مقیم، «انجمن احیای چین (Revive China Society)» را تأسیس کرد که هدف آن ایجاد انقلاب در چین بود. اعضای این انجمن عمدتا از چینیهای خارج از کشور، به ویژه اقشار پایین جامعه بودند.
انجمن ادبی فورن
همزمان با تشکیل این انجمن در هاوایی، شاخهای از آن در هنگکنگ تحت عنوان «انجمن ادبی فورِن (Furen Literary Society)» آغاز به کار کرد که ریاست آن بر عهده ی ایونگ کووی (Yeung Kui) و دبیر کل آن سون یات سِن بود. این انجمن فعالیت خود را تحت عنوان شرکتی به نام«چیان خِنگ» که در سال 1894 در کانتون تاسیس شده بود ادامه میدادند. در پوشش این شرکت وی بههاوائی رفت و از چینیهای جمهوریخواه مقیمهاوائی مقداری کمک مالی جمع کرد و با آن پول، صد صندوق اسلحه از قاچاقچیان هنگ کنگ خرید و با برچسب مصالح ساختمانی به کانتون وارد کرد. پلیس از این فعالیتها آگاه و اسلحهها را کشف کرد. در نتیجه، سون یات سِن برای جلوگیری از دستگیر شدن به شانگهای فرار کرد ولی سه تن از مسولان مالی این شرکت دستگیر و اعدام و خود شرکت هم منحل شد. پلیس اسنادی را از این شرکت کشف کرد که ثابت میکرد سون یات سِن از محرکین اصلی توطئه علیه امپراتوری چین بوده است. در نتیجه برای سر دکتر یکصد هزار دلار هنگگنگ جایزه تعیین کردند ولی وی موفق شد بازحمت فراوان با یک کشتی ایرلندی از شانگهای به انگلستان فرار کند.
نیز نگاه کنید به
سون یات سن، بنیانگذار جمهوری چین؛ قیام جنان گوان در چین؛ انجمن ادبی فورن
منبع اصلی
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.
نویسنده مقاله
علی محمد سابقی