مطبوعات در روسیه

امروزه در فدراسیون روسیه 40223 انتشارات دوره ای که شامل : 23446 روزنامه، 13849 مجله ، 2920 سالنامه ، بولتن خبری و نشریات به ثبت رسیده است. روزنامه "زداروویا   در سنت پترزبورگ ،"سپورت ویکلی" در آکاترین بورگ ، "فیشکو"  در کالینینگراد از  دیگر نمونه های آن می باشد . در حال حاضر ما شاهد رشد بازار روزنامه های رایگان در سرتاسر روسیه هستیم. نکته قابل توجه این است که با وجود بحران اقتصادی در سال 2009 تعداد مخاطبان روزنامه های پولی مانند "راسیسکایا گازیتا" در مناطق روسیه کاهش پیدا نکرد. علت این امر اهمیت معلومات ملی – اقتصادی  این روزنامه دولتی برای ساکنان مناطق مختلف روسیه بود. از آنجا ک اینترنت هنوز در بسیاری از مناطق روسیه غیر قابل دسترس است مهمترین منبع کسب اطلاعات تلویزیون و مطبوعات است . در خواست برای کسب روزنامه "RG" (مخفف راسیسکایا گازیتا) در خارج از کشور نیز زیاد شده است . از سال 2007 این روزنامه ابتدا در 4 کشور ایالات متحده امریکا ، بریتانیا ، هند و بلغارستان در پروژه ای تحت عنوان روسیه فراتر از تیترها  منتشر شد. در سال 2009 در برزیل وفرانسه و در سال 2010 این روزنامه در 2 کشور ایتالیا آرژانتین اغاز به چاپ کرد. در سال 2009 ، روزنامه "کامسامولسکایا پراودا"  چاپ مطالب فشرده خود را در چین آغاز کرد . چاپ آن به صورت برگه های A3 سیاه و سفید است و در حال حاضر در 260 مغازه و 13 شهر بزرگ چین در حال فروش است . همچنین  در 45 کشور جهان در قاره های آسیا ، اروپا ، امریکا و افریقا امکان خرید آن وجود دارد . امروزه  با وروداینترنت به مرزهای روسیه مطبوعات آغاز به افتتاح سایت مخصوص به خود کرده اند. در سال 2009 بسیاری از روزنامه های بزرگ امریکا و بریتانیا چاپ روزنامه هاومجلات خود را به صورت کاغذی متوقف و به انتشار آن از طریق اینترنت روی آوردند. روزنامه روزانه "گازیتا" "Gazeta" از اول آپریل 2010 چاپ روزنامه خود را متوقف و به طور کل به نشر آن از طریق سایت خود www.gzt.ra روی اورد. و اما در میان مجلات روسیه ، مجلات به اصطلاح « براق » که از سال 1883 انتشار یافته اند پر طرفدارترین مجلات به حساب می آیند . منبع اصلی درامد این مجلات بازار تبلیغات است که در سال 2009 به شدت کاهش یافت . علت اصی این امر خروج سفارش دهندگان تبلیغات خارجی از کشور می باشد . مجلات با موضوعات آشپزی، سلامت بدن و راههای سالم زیستن ، خودسازی ،  راجع به ویلاها  ، باغبانی و بافتنی پرطرفدارترین مجلات  روسیه می باشند. 

روزنامه ایزوستیا در زمان اتحاد شوروی روزنامه رسمی حزب کمونیست به شمار میامد. ایزوستیا با بیش از 8 سال تجربه در سالهای پرسترویکا و پس از فروپاشی به عنوان یک رزنامه جناح لیبرال شناخته شد . نام آن مدت مدیدی به عنوان روزنامه اول کشور و نشریه مستقل کشور همراه بود . مخاطبان این روزنامه دارای ویژگی های نشریاتی با کیفیت بالا هستند : سطح بالای سواد ، موقعیت اجتماعی بالا ، فعالان اجتماعی و مشارکت در روند سیاسی. چنین طیفی از مخاطبان سبک تحریر روزنامه را مشخص می کند . اطلاعات دقیق و تحلیل عمیق برای قشرهای جامعه. این ویژگی ها به روزنامه ایزوستیا اجازه می دهد که در بازار رقابت با نشریات جدید نفوذ و اولویت خود را همچنان حفظ کند. سرمایه اصلی این روزنامه گروه خبرنگاران حرفه ای آن است که با تغییر برنامه کاری روزانه خویش تحولی در مسائل با اهمیت اوقات سخت داده اند. به همراه طیف وسیعی از مسائل سیاسی ، موضوعات اقتصادی نیز دیده می شود به خصوص آنکه به همراه روزنامه ایزوستیا روزنامه "ایزوستیا فینانسی"(1)  اقتصادی نیز چاپ می شود . اگر چه محتوای روزنامه به لحاظ موضوعات فرهنگی ، اجتماعی ، علمی و ورزشی بسیار کم است اما این موضوعات از نظر عمق افشاگری و توجه به حوادث مهم برای کل کشور با دیگر روزنامه ها برابری می کند. شکار گروههای صنعتی و مالی برای کسب « سلاح اطلاعاتی » در مبارزه با جاه طلبی و فشارهای مالی باعث جدایی گروه خبرنگاران روزنامه ایزوستیا شد . گروهی از آنها در بخش قدیمی روزنامه باقی مانده و بقیه "نووایا ایزوستیا" راتاسیس نمودند .

از دیگر روزنامه های روسیه می توان "نی -زاویسیما" و "کامرسانت" اشاره کرد . هر دو این روزنامه ها در سال 1997 در بازار سهام دارای وضعیت نسبت ثابتی بودند اما تعداد مخاطبان آنها رو به کاهش است. روزنامه های پیشرو را می توان به لحاظ جانبداری آنها نیز گروه بندی کرد. اگر نشریات حزبی و روزنامه های  با جریان های ایدئولوژی خاص را در نظر بگیریم ، به سختی می توان برای روزنامه های جهان شمول و موضوعی پیروی از ایده خاصی را پیدا کرد . این ایده بستگی به شرایط صاحبان رسانه های گروهی دارد که از آنها برای حمایت از منافع سیاسی خویش استفاده می کنند . بااین وجود بادر نظر گرفتن بعضی از معیارها تعدادی از آنها را می توان در طبقه بندی خاص قرار داد. روزنامه "نزاويسيمايا گازتا" همه روزه غير از يکشنبه ها در 8 صفحه با تيراژ 39740 نسخه تقريبا در 60 شهر روسيه و نيز در اوکراين و در آذربايجان چاپ مي شود. در حال حاضر رستم نرزيکولوف مدير عامل و خانم تاتيانا کوشکاروا سردبير روزنامه مي باشند. موسسه "نزاويسيمايا گازتا"شرکت سهامي خاص است که 80 % سهام متعلق به بوريس برزوفسکي و 20%  به کارکنان دبيرخانه تعلق دارد.

روزنامه "کمرسانت"در مسکو و در 13 شهر ديگر روسيه چاپ مي شود. در روسيه، کشورهاي مشترک المنافع، فرانسه، آلمان توزيع مي گردد. تيراژ 360 هزار نسخه. ا.واسيليف مدير عامل و دبير سرپرست دبيرخانه واحد است. شرکت سهامي خاص "کمرسانت. بنگاه انتشاراتي" تاسيس کننده و ناشر روزنامه مي باشد. پاکت عمدهسهام"کمرسانت"در تابستان 2002 توسط گيا جورابچيان مدير بنياد "آمريکان کاپيتال" خريداري شد. هفته نامه "ليتراتورنايا گازتا" از 22 آوريل 1929 منتشر مي شود. در سال 1947 از نشريه خالص مربوط به امور ادبيات به نشريه ادبي و سياسي-اجتماعي مبدل شد. براي محافل وسيع روشنفکران اختصاص يافته است. از 1 ژانويه 1967 هفته اي يک بار در روزهاي چهارشنبه در 16 صفحه به چاپ مي رسد. تيراژ 78 هزار نسخه. مدير عامل سوبولف آلکسي، سردبير پولاکوف يوري (از 19 آوريل 2001). بصورت اشتراک و تک فروشي در روسيه، کشورهاي مشترک المنافع و در کشورهاي خارجي و نيزدر هواپيماهاي شرکت هاي مسافربري "ائروفلوت" ، "ترانس ائرو"، "بريتيش اير ويز"، "فين اير"، "ژاپن اير لاينز" توزيع مي شود. از مشترکين روزنامه دفتر رياست جمهوري، دوماي دولتي، شوراي فدراسيون و کليه وزارتخانه ها، شرکت ها و اشخاص خصوصي.

روزنامه "نوايا گازتا" (روزنامه نو) ( روزنامه سابق "نوويه ايزوستيا") 20 فوريه 2003 ايگور گولمبيوفسکي بنا به تصميم اولگ ميتوول رئيس هئيت مديره شرکت سهامي "گروه اطلاعاتي و انتشاراتي "نوويه ايزوستيا"از مقام مدير عامل برکنار شده است اما وي تا کنون در مقام سردبير روزنامه باقي مانده است. اولگ ميتوول، نماينده دوماي دولتي و صاحب کارخانجات توليدي در صنايع شيميائي ظاهرا کنترل 76 درصد سهام روزنامه را در دست دارد (24 درصد سهام متعلق به کارکنان دبيرخانه روزنامه است). وي در اين خصوص اظهار داشت که تصميم فوق با توجه به اختلافات ميان صاحبان سهام توسط جلسه سهامداران اتخاذ گرديد. با اين حال بسياري از ناظران بر آن عقيده هستند که موضوع اصلي در رابطه با اختلافات بين ميتوول و بوريس برزوفسکي که صاحب واقعي 76 % سهام است بروز کرده است.

روزنامه "روسيسکايا گازتا" نشريه روزانه رسمي دولتي. موسس هئيت دولت فدراسيون روسيه است. مطابق قوانين فدرال روزنامه "روسيسکايا گازتا" جايگاه ناشر رسمي اسناد و مدارک دولتي را دارد: قوانين فدرال مربوط به قانون اساسي، فرامين رئيس جمهوري، تصويب نامه و دستور هئيت دولت فدرال روسيه، تصميمات دادگاه قانون اساسي فدراسيون روسيه، اسناد و مدارک دوما و سازمان هاي دولتي، تصويبنامه ها و مقررات مربوط به قوانين، دستور العمل، مجموعه هاي مقررات و اساسنامه ها...

در اين ارتباط نسخه روزنامه با متن سند دولتي درج شده خود يک سند رسمي مي شود. گذشته از اين "روسيسکايا گازتا" يک نشريه سياسي-اجتماعي داراي ضمايمي تحت عنوان " روسيسکايا بيزنس گازتا"، "سايوز" و "اوتودروم" است.

تاثر قاطع بحران مالی – اقتصادی جهانی بر روی بازار مطبوعات روسیه در سال 2009 منجر به کاهش خریداران و مخاطبان آن گردید. شهروندان روسیه فقیرتر و در انتخاب خود منطقی تر شدند. آنها از سبد مصرفی خود آنچه را که بدون آن می توانستند حیات خود را ادامه دهند حذف کردند . از جمله مواد غیر ضروری روزنامه ها و مخصوصاً گرانترین آنها روزنامه های به اصطلاح  « براق » و با کاغذ روغنی بودند . کاهش قدرت خرید و درآمدهای تبلیغاتی و نبود حمایت دولتی باعث افت شدید سهام روزنامه ها شد. افزایش هزینه  چاپ مجله ها و روزنامه ها ، هزینه توزیع ،  کاهش درآمد تبلیغاتی و حجم چاپ در سال 2009 ، روزنامه ها مجبور به کاهش پرسنل خود به میزان 30% شدند . همزمان با آن حقوق ثابت شد و یا کاهش پیدا کرد. در بحران اقتصادی روزنامه های روسیه از اولین رسانه هایی بودند که از خود عکس العمل نشان دادند. پاییز 2008 بسته شدن گروهی نشریات ناکارآمد ، تعلیق حمایت های مالی از پروژه های جدید ، افزایش قیمت فروش و  کاهش صرف هزینه برای چاپ و خدمات آغاز شد.