یهودی ها در تونس

از دانشنامه ملل

یهودیان از نخستین اقوام ساکن در تونس بوده‌اند؛ اما باگذشت قرن‌ها و ورود دین‌های جدید، به‌ویژه دین مبین اسلام، از آمار پیروان این دین به‌شدت کاسته شده است. تعداد یهودیان ساکن در تونس در نیمه نخست قرن بیست میلادی بیش از پنج هزار نفر و بیشتر آنها ایتالیایی‌های مقیم این کشور بودند. امروزه، تعداد یهودیان تونس را ۲۵۰۰ نفر تخمین می‌زنند. بیشتر یهودیان تونس در جزیره جربه، واقع در جنوب این کشور زندگی می‌کنند و با وجود تعداد اندکشان آزادی و نفوذ زیادی در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی تونس دارند. تونسی‌ها به یهودیان و مراکز عبادی ایشان حساس‌اند و این حساسیت بیشتر سیاسی است تا دینی و به همین دلیل نیروهای پلیس از معابد، مدارس و نهادهای وابسته به یهودیان به‌شدت و به‌صورت شبانه‌روزی محافظت می‌کنند. مهم‌ترین معبد یهودیان جهان به نام «غریبه» در جزیره جربه تونس قرار دارد و سالانه گردهمایی بزرگی از پیروان یهود در آن برگزار می‌شود و برخی از مقامات دولتی عالی‌رتبه تونس نیز در آن شرکت می‌کنند. تونسی‌ها ذهنیت مثبتی از یهودیان ندارند و درگذشته با تحقیر به آنها می‌نگریستند. یکی از خاطرات تلخ مردم تونس از اختلاس‌های مالی یهودیان مربوط به فردی به نام «نسیمبیشی شمامه» (د۱۸۶۹م) از یهودیان تونسی است، فردی‌که قابض مالیات تونس بود و اموال تونس را دزدید و به شهر لیفورنو در ایتالیا فرار کرد. ژنرال محمدحسین به همراه شیخ سالم بوحاجب برای بازگرداندن این اموال به ایتالیا رفتند؛[۱] البته تونسی‌ها از یهودیان خاطرات خوشی نیز دارند، مانند همکاری پزشکان یهود که از ثروتمندان منطقه یالقرانه بودند و برای مداوای بیماران مبتلا به مرض وبا در سال ۱۸۸۲ میلادی تلاش کردند، مورد تحسین تونسی‌ها واقع شده است.[۲][۳]

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. قحة، عبدالقادر (۲۰۰۷م). الشیخ سالم بوحاجب و منهجه الاصلاحی انموذجا. تونس: الطبعة العصریة،ص8.
  2. قحة، عبدالقادر (۲۰۰۷م). الشیخ سالم بوحاجب و منهجه الاصلاحی انموذجا. تونس: الطبعة العصریة،ص15.
  3. عصمتی‌بایگی، سیدحسن (1395). جامعه و فرهنگ تونس. تهران: موسسه فرهنگی, هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی, ص 147.