روابط اقتصادی و تجاری مصر و ایران

بر اساس اسناد موجود معاصر ، اولین قرارداد بازرگانی میان دو کشور در سال 1894 منعقد و در سال 1921 برای فعالیت بازرگانان ایرانی در مصر نظام نامه ای در25 بند تدوین شده است.

روابط اقتصادی دو کشور در دوره پهلوی دوم و در عهد ریاست جمهوری انورالسادات ،تحت تأثیر روابط سیاسی قرار داشت و به دلیل همگرایی دو دولت در بسیاری از مقولات سیاست خارجی از جمله روابط با غرب و آمریکا، همکاری­‌های اقتصادی نیز از رونق برخوردار شد. تأسیس شرکت مصری ایرانی ریسندگی و بافندگی در سال 1975با 51% سرمایه مصری و 49% سرمایه ایرانی، موسسه ایرانی توسعه نوآوری صنعتی با تولید سالانه به ارزش 170 میلیون دلار، تأسیس بانک توسعه ایران و مصر، صدور نفت ایران به بازارهای اروپایی از طریق بنادر مصر در دریای مدیترانه، اعطای وام صدوپنجاه میلیون دلاری و هدیه شاه به این کشور در قالب هزار دستگاه اتوبوس ساخت ایران و سرمایه­‌گذاری 250 میلیون دلاری در بازسازی و نوسازی شهر پورت سعید از مهمترین موارد در روابط اقتصادی دو کشور در این دوره بود.

با سقوط نظام پهلوی و شکل­گیری نظام جمهوری اسلامی در ایران و در پی قطع روابط دیپلماتیک، به طور طبیعی روابط اقتصادی نیز کاهش و به حداقل رسید که به مدت 15 سال ادامه یافت. در سال 1994 و پس از بهبود نسبی در روابط سیاسی غیررسمی، تعامل اقتصادی نیز کم و بیش فعال شد؛ از جمله بدهی­‌های دو کشور به یکدیگر تسویه و فعال­سازی مؤسسات مشترک اقتصادی که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تأسیس شده بود، مورد توافق قرار گرفت. در سال 1997 مذاکراتی در خصوص مشارکت مصر در ساخت 5 کارخانه تولید نیشکر در ایران و نیز ساخت کارخانه ریسندگی و بافندگی در مصر توسط ایران میان دو طرف انجام شد. در سال 1998 هیئت اقتصادی ایران به مصر سفر کرد و هیئت نمایندگی اتحادیه صنایع مصر به ایران آمد و مذاکرات آنها به عقد چند قرارداد تجاری انجامید و برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، موافقت‌نامه­ای به امضاء دو طرف رسید.

عدم شکل­گیری روابط رسمی و تفاوت‌­های اساسی در سوگیری و ساختارهای اقتصادی دو کشور اما تاکنون مانع از آن شده است تا مناسبات اقتصادی دو کشور علیرغم زمینه­‌ها و ظرفیت‌­های مناسب، به سطح شکوفایی برسد.

نیز نگاه کنید به

• مصر
• روابط مصر و ایران
• اقتصاد و معیشت مصر