روابط اقتصادی و تجاری مصر و ایران
بر اساس اسناد موجود معاصر ، اولین قرارداد بازرگانی میان دو کشور در سال 1894 منعقد [۱] و در سال 1921 برای فعالیت بازرگانان ایرانی در مصر نظام نامه ای در25 بند تدوین شده است.[۲]
روابط اقتصادی دو کشور در دوره پهلوی دوم و در عهد ریاست جمهوری انورالسادات ،تحت تأثیر روابط سیاسی قرار داشت و به دلیل همگرایی دو دولت در بسیاری از مقولات سیاست خارجی از جمله روابط با غرب و آمریکا، همکاری‌های اقتصادی نیز از رونق برخوردار شد. تأسیس شرکت مصری ایرانی ریسندگی و بافندگی در سال 1975با 51% سرمایه مصری و 49% سرمایه ایرانی، موسسه ایرانی توسعه نوآوری صنعتی با تولید سالانه به ارزش 170 میلیون دلار، تأسیس بانک توسعه ایران و مصر، صدور نفت ایران به بازارهای اروپایی از طریق بنادر مصر در دریای مدیترانه، اعطای وام صدوپنجاه میلیون دلاری و هدیه شاه به این کشور در قالب هزار دستگاه اتوبوس ساخت ایران [۳] و سرمایه‌گذاری 250 میلیون دلاری در بازسازی و نوسازی شهر پورت سعید [۴] از مهمترین موارد در روابط اقتصادی دو کشور در این دوره بود.
با سقوط نظام پهلوی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی در ایران و در پی قطع روابط دیپلماتیک، به طور طبیعی روابط اقتصادی نیز کاهش و به حداقل رسید که به مدت 15 سال ادامه یافت. در سال 1994 و پس از بهبود نسبی در روابط سیاسی غیررسمی، تعامل اقتصادی نیز کم و بیش فعال شد؛ از جمله بدهی‌های دو کشور به یکدیگر تسویه و فعالسازی مؤسسات مشترک اقتصادی که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تأسیس شده بود، مورد توافق قرار گرفت. در سال 1997 مذاکراتی در خصوص مشارکت مصر در ساخت 5 کارخانه تولید نیشکر در ایران و نیز ساخت کارخانه ریسندگی و بافندگی در مصر توسط ایران میان دو طرف انجام شد. در سال 1998 هیئت اقتصادی ایران به مصر سفر کرد و هیئت نمایندگی اتحادیه صنایع مصر به ایران آمد و مذاکرات آنها به عقد چند قرارداد تجاری انجامید و برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، موافقت‌نامهای به امضاء دو طرف رسید.[۵]
عدم شکلگیری روابط رسمی و تفاوت‌های اساسی در سوگیری و ساختارهای اقتصادی دو کشور اما تاکنون مانع از آن شده است تا مناسبات اقتصادی دو کشور علیرغم زمینه‌ها و ظرفیت‌های مناسب، به سطح شکوفایی برسد.[۶]
نیز نگاه کنید به
روابط اقتصادی و تجاری ایران و آرژانتین؛ روابط اقتصادی و تجاری ایران و اوکراین؛ روابط اقتصادی اردن و ج.ا.ایران؛ روابط اقتصادی و تجاری ایران و اتیوپی
کتابشناسی
- ↑ گزيده اسناد روابط خارجی ايران و مصر (1375). به كوشش رقيه سادات عظيمی، چاپ اول. تهران: دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي، ج 1م، سند137.
- ↑ گزيده اسناد روابط خارجی ايران و مصر (1375). به كوشش رقيه سادات عظيمی، چاپ اول. تهران: دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي، ج 1، سند143.
- ↑ ابوعامود، محمد سعيد (2001). العلاقات الاقتصادية بين مصر و ايران. علاقات مصر مع دول الجوار الجغرافي في النسعينات. جامعة القاهرة: مركز البحوث و الدراسات السياسية، ص297.
- ↑ گزيده اسناد روابط خارجی ايران و مصر (1375). به كوشش رقيه سادات عظيمی، چاپ اول. تهران: دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي، ج 3، سند117.
- ↑ ابوعامود، محمد سعيد (2001). العلاقات الاقتصادية بين مصر و ايران. علاقات مصر مع دول الجوار الجغرافي في النسعينات. جامعة القاهرة: مركز البحوث و الدراسات السياسية، ص300.
- ↑ صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص412-413.