انتشار آیین زرتشتی در امپراتوری چین

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۰۶ توسط Mahdi (بحث | مشارکت‌ها)

انتشار آیین زرتشتی در امپراتوری چین

پس از آن که یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی، از سپاه اسلام شکست خورده و كشته شد، پسرش پیروز برای بازپس گیری تاج و تخت و سرزمین از دست رفته­ ی امپراتوری ایران از اعراب، از چین درخواست کمک کرد، ولی امپراتور چین به دلیل بعد مسافت و این که به تازگی از جنگ داخلی و حملات ترکان خلاصی یافته بود، به این درخواست پاسخ مثبت نداد، ولی ایرانیان پناهنده را مورد پذیرایی قرار داده و به پیروز ساسانی مقام ژنرالی ارتش امپراتوری اعطا کرد. هم­چنین به پناهندگان ایرانی اجازه داده شد در شهر چانگ­آن[1] پایتخت امپراتوری آتشکده بسازند و به اجرای مراسم دینی زرتشتی به پردازند که این رسم سال­ ها در این سرزمین برقرار بود و پیروانی نیز از میان چینی ­ها پیدا کرد. (مراد زاده ، 1382)  پس از فروپاشی امپراتوری ساسانی، تعدادی از ایرانیانی هم که حاضر به تغییر مذهب خود نبودند، ایران را ترک گفته و با فرزند یزدگرد به نام فیروز که نام چینی او پیلوسه است، به تخارستان که چینیان توهو-لو می­گفتند و آن وقت متعلق به چین بود پناه بردند. (پور داوود ، 1295) این پناهندگان ساسانی، به مدت200 سال در چین با صلح و آرامش زندگی کردند تا زمان آزار و اذیت بزرگ پیروان ادیان خارجی در سال 845 فرا رسید و این آلام و مصایب شامل زرتشتی­ ها نیز شد. Ibid))البته باید اشاره کرد که آیین و اعتقادات و آداب رسوم زرتشتی با آیین­ های سنتی چین به ویژه در زمینه ­ی آداب و رسوم دفن مردگان تفاوت ­هایی داشت که برای چینی ­ها پذیرش آن آسان نبود

(Zhang Yiping:.130)

 هنوز هم در بسیاری از مناطق و شهرهای قدیمی هم­چون چانگ­اَن، لویانگ[2] و کایفنگ[3]، آثاری از آتشکده­ های پارسیان دیده می­شود. (جولیا چینگ،1383) شرح گسترش آیین زرتشتی در چین را آقای پانچیا­لین[4] در کتابی به نام آیین آتش پرستی در چین مفصلا توضیح داده است.

طی سال­ های اخیر، تحقیقات گسترده ­ای در خصوص آیین زرتشت، نحوه­ ی ورود آن به چین، اسناد و نسخ خطی به دست آمده از تورفان در سین کیانگ، توسعه­ ی آیین زرتشت در شمال غرب چین و تأثیر آن در جامعه ­ی چین در دوران سلسله­ ی تانگ، بررسی نقاشی ­ها و آثار باقی مانده از این دین بر روی لوح­ های سنگی، از جمله نقاشی و حکاکی­ های روی سنگ در غار دون هوانگ، آداب و رسوم و نحوه­ ی تدفین جنازه ­ی مردگان، سکه­ های مربوط به دوران ورود دین زرتشت به چین و... صورت گرفته و منتشر شده است. (وانگ فِنگ، 1390)


[1] - Chang An.

[2] - Loyang.

[3] - Kaifeng.

[4] - Pan Qialin.