خشکسالی در مالی
کشور مالی همواره با خشکسالی و قحطیّ ناشی از قهر طبیعت روبهرو بوده است. این بلای طبیعی که بارها و بارها در این کشور رخ داده، از عوامل اصلی فقر و مسکنت مردم مالی و مرگ و میر بسیار گسترده در جوامع روستایی این سرزمین محنتزده است.
یکی از بدترین خشکسالیهای منطقۀ صحرای بزرگ آفریقا که در دهۀ 1680 میلادی پدید آمد، از سواحل سنگامبیا (سنگال و گامبیا) به نیل علیا گسترش و تا اواسط دهۀ 1750 ادامه یافت. شدت این خشکسالی و حملۀ ملخها به مناطق بیابانی مالی کنونی، به حدی بود که بسیاری از مردم خود را بهعنوان برده میفروختند تا فقط بتوانند مختصر قوت لایموتی را برای زنده ماندن تهیه کنند. این قحطیّ طیّ سالهای 1738 تا 1756 میلادی، مسبب مرگ نیمی از جمعیّت شهر تمبوکتو شد.(www. britannica.com)
خشکسالیهای پیدرپی در دهههای1960،1970 و1980 میلادی و حمله ملخها به مزارع کشاورزی مالی، از بدو استقلال تاکنون، بارها اتفاق افتاده و موجب تلف شدن دهها هزار رأس گاو، گوسفند و بز در بخشهای مختلف کشور شده است که اوج این تلفات، در سالهای1972 تا 1974 و در طیّ خشکسالی عظیم صحرای بزرگ آفریقا صورت گرفت. قهر طبیعت در دهههای 1990 و 2000 میلادی نیز موجب آوارگی بسیاری از مردم این کشور از شمال به مناطق اطراف رودخانۀ نیجر و کشورهای همسایه شده و علاوه بر وارد آوردن خسارات و لطمات سنگین بر دامها، احشام و مزارع کشاورزی روستاییان؛ اقتصاد متزلزل این کشور فقیر را تحت فشار قرار داده است. یکی از عوامل بروز جنگ داخلی طوارق با دولت مرکزی مالی نیز ، خشکسالیهای وسیع مناطق استقرار قبایل طوارق و بحران کمبود مواد غذایی در این مناطق بود که بهدلیل رسیدگی نکردن دولت به وضعیت اسفناک کوچنشینان طوارقی، خشم آنها را برانگیخته و موجب شورش آنها علیه دولت گردید (www.encyclopedia of africa.com).
براساس گزارش سازمان امدادرساني آمریکن اید ، طيّ سالهاي گذشته و با بحران كمبود مواد غذايي در منطقۀ وسيعي از شمال و شمال شرقي مالي، صدها نفر جان باختند و بسياري از خانوادههاي ساكن در اين مناطق با خطر سوء تغذيه مواجه شدند. (www.american aid.com)
سازمان ملل در چند سال گذشته کمکهای زیادی را برای مقابله با آثار وخیم این خشکسالیها در اختیار دولت مالی قرار داده است که با سوء مدیریت و فساد اداری حاکم بر دولتمردان کشور کمتر در مناطق قحطیّ زده توزیع شده است. اگرچه سازمانهاي امداد جهاني و سازمانهاي اسلامي نیز تاكنون كمكهاي نقدي و جنسي زیادی در اختيار اين مناطق قرار دادهاند، اما وقوع خشكساليهاي مكرر بهاندازهاي است كه اكثر اين سازمانها اذعان دارند، اين كمكها فقط راه حل موقتي برای برخي از معضلات آنهاست و دولت مالي بايد با اتخاذ تدابيري اصولي و اختصاص وامهای ضروری و ايجاد فرصتهاي شغلي در شهرها و روستاهاي اين خطّه، به مشكلات بوميان خاتمه دهد (www.islamicreliefusa.org). البته از آنجا كه دولت رسماً اعلام كرده بدون كمكهاي بلاعوض سازمانهاي جهاني و اسلامي قادر به ارائۀ راه حل نيست، بعيد بهنظر ميرسد مشقّات و دشواريهاي زندگي مردم اين منطقه در آينده نزديك حل شود.