موانع پیش روی گسترش آموزش زبان فارسی در چین
موانع پیش روی گسترش آموزش زبان فارسی در چین
براساس آسیب شناسی میدانی صورت گرفته پیرامون موانع و مشکلات آموزش زبان فارسی در این کشور، برخلاف کشورهایی مانند هند و پاکستان، دشواری های موجود بیشتر نرم افزاری است و نه سخت افزاری. در حالی که در طول30 سال گذشته آموزش زبان فارسی در شبه قاره سیر نزولی داشته و هر سال از تعداد دانشگاه ها و مراکز آموزشی که در آنها کلاس های آموزش این زبان دایر بوده کاسته میشود، در چین با رشد 50درصدی رو به رو بوده و هنوز هم زمینه برای توسعه ی آن وجود دارد. در واقع، در نتیجه ی توسعه ی روابط سیاسی و اقتصادی بین دو کشور، هم دولت و مراکز آموزش عالی چین از گسترش مراکز آموزش زبان فارسی در این کشور خوب استقبال کرده اند، و هم نهادها و مراکز علمی و آموزشی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه رایزنی فرهنگی کشورمان در پکن، برای توسعه ی آن تلاش و همکاری های قابل تقدیری به عمل آورده اند. بنابراین، زبان فارسی در چین با موانع اصولی و مشکل توسعه ای مواجه نیست، بلکه مشکلات آن از جنس کمبود استاد، منابع درسی، مشکلات آموزشی و یاد گیری، کمک آموزشی و گسترش مبادلات استاد و دانشجو است.
به هرحال، مشکلات آموزش زبان فارسی در چین را می توان به دو بخش تقسیم کرد: ساختاری و عملکردی که هر دو نوع آن قابل حل و مرتفع شدن است.
الف-مشکلات ساختاری: تجربه ی تدریس چند دهه ی گذشته نشان داده است که دانشجویان چینی به دلیل وجود تفاوت ساختاری و تلفظی در دو زبان فارسی و چینی، در دو سال اول آموزش با سه مشکل اساسی روبه رو هستند. 1-مشکل تلفظ. فراگرفتن تلفظ صحیح کلمات و درست ادا کردن آن در امر آموزش هر زبان از اهمیت زیادی برخوردار است. اصولا، تلفظ برخی از حروف، صداها و آواهای زبان فارسی برای چینی ها به دلیل نبودن چنین حروف و صداهایی در زبان چینی، بسیار سخت است. لذا، در ابتدای کار اساتید به سختی تلاش می کنند تا دانشجویان را با صداها و مخارج آنها آشنا کرده و به آنان بیاموزند که صداهای مختلف حروف فارسی از چه اندام های گفتاری بیرون می آیند. این مشکل به ویژه در تشخیص صدا و نحوه ی تلفظ حروف هایی مانند(ث، س، و ص،) یا (ذ، ز، ظ، ض) دو چندان است. 2- صرف افعال براساس زمان و اشخاص. از نظر دستور زبان فارسی، یک فعل هشت زمان دارد و با صورت معلوم و مجهول آن و تغییر شکلی که در هر کدام پیدا می کنند، هر فعل فارسی به 96 شکل و صورت تغییر می یابد. و این وضعیت با زبان چینی که بسیار ساده است خیلی فرق می کند. لذا، یک زبان آموز چینی اگر بخواهد افعال فارسی را به خوبی فرا گیرد، باید یک روند نسبتا طولانی را طی کند.
3- ترتیب بندی و تشکیل جمله، سومین مشکل داشنجویان فارسی آموز چینی است. به این معنی که فعل فارسی معمولا در آخر جمله و در زبان چینی، معمولا بین فاعل و مفعول قرار میگیرد. دانشجوی چینی برای آشنا شدن با این روند بایستی تلاش بسیاری کند. (امیری ، 1378)
ب- مشکلات عملکردی: افزون بر مشکلات کتب و منابع درسی که پیشتر به آن اشاره شد، نبود محیط فارسی آموزی که شاگردان بتوانند به صورت عملی آنچه را که فرا گرفته اند در بوته ی آزمایش قرار دهند، مشکل دیگری است که دانشجویان با آن روبه رو هستند. اگرچه هر سال تعداد کمی از دانشجویان در دوره های دانش افزایی به ایران سفر میکنند، ولی این امکان برای همه فراهم نیست. اعزام استاد ایرانی که بتواند با لهجه ی درست فارسی با دانشجویان صحبت کند نیز برای بسیاری از این کلاس ها ممکن نیست. همچنین، نبود امکان فراگیری مهارت های جنبی زبان فارسی مانند آموزش خوشنویسی، حضور در برنامه های هنری، شرکت در مراسم و مناسبت های ایرانی، سفرهای گردشگری به ایران و دیدن جاذبه های تاریخی و فرهنگی ایران نیز از دیگر مشکلات فارسی آموزان چینی است که با کمی برنامه ریزی درست و همکاری میان دو کشور، را می توان اغلب این مسایل را به خوبی حل و فصل کرد.