موانع پیش روی گسترش آموزش زبان فارسی در چین

براساس آسیب شناسی میدانی صورت گرفته پیرامون موانع و مشکلات آموزش زبان فارسی در این کشور، برخلاف کشورهایی مانند هند و پاکستان، دشواری ­های موجود بیشتر نرم افزاری است و نه سخت افزاری. در حالی­ که در طول30 سال گذشته آموزش زبان فارسی در شبه قاره سیر نزولی داشته و هر سال از تعداد دانشگاه­ ها و مراکز آموزشی که در آن­ها کلاس ­های آموزش این زبان دایر بوده کاسته می ­شود، در چین با رشد 50درصدی رو به رو بوده و هنوز هم زمینه برای توسعه ­ی آن وجود دارد.

در واقع، در نتیجه­ ی توسعه ­ی روابط سیاسی و اقتصادی بین دو کشور، هم دولت و مراکز آموزش عالی چین از گسترش مراکز آموزش زبان فارسی در این کشور خوب استقبال کرده­ اند، و هم نهادها و مراکز علمی و آموزشی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه رایزنی فرهنگی کشورمان در پکن، برای توسعه­ ی آن تلاش و همکاری ­های قابل تقدیری به عمل آورده ­اند. بنابراین، زبان فارسی در چین با موانع اصولی و مشکل توسعه ­ای مواجه نیست، بلکه مشکلات آن از جنس کمبود استاد، منابع درسی، مشکلات آموزشی و یاد گیری، کمک آموزشی و گسترش مبادلات استاد و دانشجو است.

موانع پیش روی گسترش آموزش زبان فارسی در چین

به هرحال، مشکلات آموزش زبان فارسی در چین را می­ توان به دو بخش تقسیم کرد: ساختاری و عملکردی که هر دو نوع آن قابل حل و مرتفع شدن است.

مشکلات ساختاری

تجربه ­ی تدریس چند دهه­ ی گذشته نشان داده است که دانشجویان چینی به دلیل وجود تفاوت ساختاری و تلفظی در دو زبان فارسی و چینی، در دو سال اول آموزش با سه مشکل اساسی روبه رو هستند.

1-مشکل تلفظ. فراگرفتن تلفظ صحیح کلمات و درست ادا کردن آن در امر آموزش هر زبان از اهمیت زیادی برخوردار است. اصولا، تلفظ برخی از حروف، صداها و آواهای زبان فارسی برای چینی ­ها به دلیل نبودن چنین حروف و صداهایی در زبان چینی، بسیار سخت است. لذا، در ابتدای کار اساتید به سختی تلاش می کنند تا دانشجویان را با صداها و مخارج آن­ها آشنا کرده و به آنان بیاموزند که صداهای مختلف حروف فارسی از چه اندام­ های گفتاری بیرون می ­آیند. این مشکل به ویژه در تشخیص صدا و نحوه­ ی تلفظ حروف ­هایی مانند(ث، س، و ص،) یا (ذ، ز، ظ، ض) دو چندان است؛

2- صرف افعال براساس زمان و اشخاص. از نظر دستور زبان فارسی، یک فعل هشت زمان دارد و با صورت معلوم و مجهول آن و تغییر شکلی که در هر کدام پیدا می­ کنند، هر فعل فارسی به 96 شکل و صورت تغییر می ­یابد. و این وضعیت با زبان چینی که بسیار ساده است خیلی فرق می ­کند. لذا، یک زبان آموز چینی اگر بخواهد افعال فارسی را به خوبی فرا گیرد، باید یک روند نسبتا طولانی را طی کند؛

3- ترتیب بندی و تشکیل جمله، سومین مشکل داشنجویان فارسی آموز چینی است. به این معنی که فعل فارسی معمولا در آخر جمله و در زبان چینی، معمولا بین فاعل و مفعول قرار می­ گیرد. دانشجوی چینی برای آشنا شدن با این روند بایستی تلاش بسیاری کند.

مشکلات عملکردی

افزون بر مشکلات کتب و منابع درسی که پیشتر به آن اشاره شد، نبود محیط فارسی آموزی که شاگردان بتوانند به صورت عملی آن­چه را که فرا گرفته ­اند در بوته ­ی آزمایش قرار دهند، مشکل دیگری است که دانشجویان با آن روبه رو هستند. اگرچه هر سال تعداد کمی از دانشجویان در دوره­ های دانش افزایی به ایران سفر می­ کنند، ولی این امکان برای همه فراهم نیست. اعزام استاد ایرانی که بتواند با لهجه­ ی درست فارسی با دانشجویان صحبت کند نیز برای بسیاری از این کلاس­ ها ممکن نیست. هم­چنین، نبود امکان فراگیری مهارت­ های جنبی زبان فارسی مانند آموزش خوشنویسی، حضور در برنامه­ های هنری، شرکت در مراسم و مناسبت ­های ایرانی، سفرهای گردشگری به ایران و دیدن جاذبه ­های تاریخی و فرهنگی ایران نیز از دیگر مشکلات فارسی آموزان چینی است که با کمی برنامه ریزی درست و همکاری میان دو کشور، را می توان  اغلب این مسایل را به خوبی حل و فصل کرد.

نیز نگاه کنید به

زبان فارسی در چین؛ کرسی ها، مراکز آموزشی و استادان زبان فارسی در چين؛ منابع و متون آموزشی زبان فارسی در دانشگاه های چین