مهاجرت و پناهندگی در ساحل عاج
رشد خوب اقتصادی در دو دهه نخست پساز استقلال، یعنی دهههای 1960 و 1970 موجب افزایش سریع مهاجرت از کشورهای همسایه به ساحل عاج بوده است. این افزایش البته ازسوی حکومت مطلوب تلقی گردیده؛ چراکه دولت، خود سیاست مهاجرپذیری، تشویق خارجیها برای ورود به این کشور و کمک به توسعه آن را اعمال نموده است. بهمنظور تسهیل ورود مهاجران به ساحل عاج، رئیسجمهور وقت، هوفوئه بوآنی، در سال 1966 پیشنهاد نمود تا به اتباع کشورهای آفریقای غربی که فرانسهزبان هستند، تابعیت ساحل عاجی نیز اعطا گردد تا آنان نیز به ملتش احساس تعلق داشته باشند؛ به این ترتیب، با اعمال این سیاست که دربین کارشناسان خارجی بهنام Melting Pot (ظرف ذوب) معروف شده است، ساحل عاج در عرض کمتر از سیسال، به نخستین کشور مهاجرپذیر آفریقا بدل شد.
در سال 1965، یعنی تنها پنجسال پساز استقلال، تعداد 700 هزار مهاجر وارد ساحل عاج شدند، رقمی که از کل جمعیت گابن در آن روز بیشتر بوده است. در سرشماری سال 1998، نرخ مهاجرت بیگانگان، رقمی معادل 26 درصد کل جمعیت را تشکیل میداده است. این جمعیت دهسال بعد، دوبرابر میشود و در سال 1988 از هر سهنفر در ساحل عاج، یکنفر خارجی است. بخش اصلی و عمده این مهاجران را ساکنان کشورهای همسایه و عضو جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا، ازجمله مالی، لیبریا، غنا، سنگال، گینه و بورکینافاسو تشکیل میدهند. از این میان، مهاجران سه کشور مالی، گینه کوناکری و بورکینافاسو، بیشترین تعداد مهاجر را تشکیل میدهند و بنابر آماری در ابتدای دهه 80، تعداد اتباع این سه کشور، بیشاز 80 درصد خارجیان حاضر در ساحل عاج بودند؛ در حال حاضر نیز مهاجران بورکینافاسویی، با 2 میلیون نفر، در صدر قرار دارند. بهرغم بحران سال 2002 و بنابر سرشماری سال 2008، همچنان جمعیت زیادی تا این سال از این مناطق بهسوی ساحل عاج مهاجرت میکردند؛ اما در حال حاضر، نرخ مهاجرت به این کشور کاهش یافته است.[1]
به این شمار بسیار مهاجران که تاکنون وارد ساحل عاج شدهاند، همچنین باید تجار لبنانی و سوری (که عموماً برای تجارت به ساحل عاج میآیند) و آسیاییهای دیگر (ویتنامیها و چینیها) و نیز اروپاییها را اضافه کرد. درکل، تعداد بیگانگانی که تابعیت ساحل عاج را بهدست میآورند، حدود 0،6 درصد از کل جمعیت را تشکیل میدهند. شایانذکر است، بر اساس آمار سال 2007، حدود 26400 نفر پناهنده در این کشور وجود دارد که اکثریت آنها از لیبریا، درپی جنگهای داخلی در فاصله سالهای 1989 تا 2004، به این سرزمین مهاجرت کردهاند (World Refugee Survey, 2008). درمجموع، نزدیک به 26.5 درصد از کل جمعیت ساحل عاج را مهاجران تشکیل میدهند. بر اساس سرشماری 2014، تعداد خارجیهای مقیم ساحل عاج، 5490222 نفر بوده است. از این حیث، ساحل عاج دربین کشورهای دنیا کمنظیر است.
[1]. www.ins.ci