فتیشیسم در ساحل عاج
این آیین که درواقع نوعی بتپرستی است و درمیان بومیان ساحل عاج، بهویژه نزد اقوام آگنی که از طایفه بزرگ آکانها هستند، مشهود است. هر رئیس خانواده و درواقع هر فردی، فتیش یا بت خود را دارد؛ به این ترتیب، هر روستایی نیز دارای فتیش منحصربهفردی است. همچنین بتهای معروفی درمیان هر قبیله وجود دارند که ازسوی زوار زیارت میشوند. هریک از این بتها، هرچند کوچک و ناچیز، برای صاحبانشان تاریخ، روح و درنتیجه ارزشی دارند. فتیشیسم درواقع نوعی جانباوری محسوب میشود. البته مردمشناسانی همچون «موندیر»،[46] معتقدند که ازنظر فتیشیستها، ورای این اشیا، خدای تعالی و خالقی وجود ندارد. درمقابل کسانی چون «نوبو»[47] و «دلافوس»[48] باور به وجود خدایی یکتا نزد ایشان را تأیید میکنند. درهرصورت، خدایی که بومیان متصور میشوند، موجودی است ابدی و نامخلوق که آسمان و زمین و موجوداتی را خلق کرده که واسطه میان او و انسان هستند و به آنها فتیش یا جن گفته میشود. این خدا، نزد بائولهها، «آلورویا»[49] یا «آنانگامان»[50] نامیده میشود. ازنظر بائولهها، این خدا بسیار فراتر از ما وجود دارد و بسیار متفاوت از ماست؛ نه ما او را درک میکنیم و نه او ما را.