شهر شهبا در سوریه
شهر شهبا / فیلیپوپولیس (Philippopolis)
چنان که گفته شد، یکی از امپراتوران رومی، فیلیپ عرب یا«مارکوس یولیوس فیلیپوس» (Marcus Iulius Philippus) بود که در شهر «شهبا» در استان سویدای سوریه زاده شد.
شهبا شهری است در ۷۸ کیلومتری جنوب دمشق در «جبل الدروز» در استان سویدای سوریه که پیشتر در استان رومی «عربیا پترایا». (Arabia Petraea) قرار داشت. این شهر به افتخار فیلیپ عرب، در دوران باستان با «فیلیپوپولیس/ فیلیپشهر» (Philippopolis) نامیده میشد؛ البته فیلیپوولیس نامدو شهر رومی دیگر در ترکیه و بلغارستان کنونی نیز هست.
شهر شهبا
پس از آنکه فیلیپ در سال ۲۴۴ میلادی به امپراتوری روم رسید، در چهار سالی که امپراتوری را به چنگ اورد، خود را وقف بازسازی این منطقه کوچک کرد تا آن را به یکی از شهرهای مهم رومی بدل سازد.
تغییرات این منطقه چنان گسترده بود که نویسندهای در اینباره میگوید:
«میتوان این شهر را پیشرفتهترین شهر رومی بنیادگذاشتهشده در شرق امپراتوری دانست؛ زیرا چنین همهچیز نو و ابداعی ساخته شده است.»[97]
فیلیپ بر آن بود تا شهر زادگاهش را به رم دوم بدل سازد. معبدی با معماری ششضلعی و محرابی با فضای باز با معماری محلی موسوم به «کالیبه» (Kalybe) که طاق و رواق دارد؛ همچنین چندین حمام و یک آمفی تئاتر کامل؛ اما بدون تزئینات؛ درست مقابل بلوکسنگهای بازالتی که احتمال میدهند متعلق به سازهای بزرگ بایدبوده باشد؛ مثل بنای یک «باسیلیکا/ تلار بزرگ» (Basilica) و «فیلیپیون» (Philippeion)[98] که دیوارهایی بزرگ با دروازههایی تشریفاتی گرداگرش را احاطه کرده بودند؛ همانطور که معمولاً در بنا بر طرح و نقشه شهرسازی رومی مرسوم است؛ با اینحال کار بازسازی شهر هیچگاه به پایان نرسید و با مرگ فیلیپ در ۲۴۹ متوقف شد.
آمفی تئاتر شهر شهبا (فیلیپوپولیس) در السویدا
ویرانههای شهر باستانی رومی تا بهامروز بهخوبی حفظ شدهاست زیرا شهبا از مراکز جمعیتی دیگر دور بود و ساکنان دیگر شهرها نمیتوانستند سنگ مورد نیاز برای ساخت و سازهای خود را از بناهای رهاشده فیلیپوپولیس تأمین نمایند.
امروزه نمونههای زیبایی از معرقکاریهای رومی در موزه شهر در معرض تماشا گذاشته شدهاست. همچنین پل رومی و نیمهویران «نیمره» (Nimreh) در نزدیکی شهبا قرار دارد.