موزه‌های سودان
در جمهوری سودان، موزه‌های متعدّد و متنوّعی وجود دارند که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
· موزه ملّی سودان[22]
موزه ملّی سودان، بزرگترین موزه این کشور است. ساختمان فعلی این موزه در سال 1971م. (1351هـ.ش) در شهر خارطوم، خیابان ساحلی نیل[23] افتتاح شده است. موزه آثار باستانی گوناگون از سراسر کشور، به چشم می‌خورد. آثاری که برخی از آنها، از دوران ماقبل تاریخ و دوره «حاکمان نوبه»[24] (1580 تا 750 قبل از میلاد)، برجای مانده‌‌اند. مانند آثار حکّاکی شده، انواع ظروف، جواهر و اشیاء زینتی، نقاشی‌های دیواری، ابزارهای جنگی، مجسّمه‌های کشف شده و آثار به‌جا مانده از پرستشگاه‌ها (معبد‌ها) و آرامگاه‌ها.
وجود چندین جسد مومیایی شده در موزه ملّی سودان، نشانگر آن است که در دوران پیش از اسلام در سودان نیز، سنّت مومیایی کردن اجساد، رواج داشته است (مشاهدات عینی مصطفی امیدی، وابسته فرهنگی سابق ج.ا.اـ خارطوم).
· موزه تاریخ طبیعی[25]
موزه تاریخ طبیعی، در سال 1929م. (1308هـ.ش) گشایش یافته و قدیمیترین موزه در جمهوری سودان به‌شمار می‌رود. این موزه، در شهر خارطوم، «خیابان دانشگاه»[26] قرار دارد و در آن، گونه‌های مختلف جانواران، حتّی انواع کمیاب آنها، برای جذب گردشگران و انجام پژوهش‌های علمی، به نمایش گذاشته شده‌‌اند.
· موزه «بیت الخلیفه» [27]
«بیت الخلیفه»، واقع در شهر «اُم دُرمان»، یکی از قدیمیترین و مهم‌ترین موزه‌های سودان به‌شمار می‌رود. این موزه، در سال 1887م. (1266هـ.ش) ساخته شده و در گذشته، محل سکونت عبدالله التّعایشی[28] بوده است. این مکان از سال 1928م. (1307هـ.ش) به موزه تبدیل شده و نمونه‌هایی از دستاوردها و آثار برجای مانده از دولت مهدیه[29] مانند ابزارهای جنگی آنان، وسایل منزل، لباس‌ها و لوازم شخصی رهبران مبارزات ضد استعماری در اواخر قرن نوزدهم، به نمایش گذاشته شده است.
· موزه جنگ[30]
موزه جنگ در یکی از ساختمان‌های ستاد فرماندهی نیروهای مسلّح سودان، در شهر خارطوم قرار دارد و بازدید آن برای عموم آزاد است. موزه، دستاوردها، انواع سلاح و تجهیزات نظامی، تصاویری از فرماندهان ارتش و یادمان‌های پیشگامان و رهبران مبارزات مردمی‌سودان در دوره‌های مختلف تاریخی، به نمایش گذاشته شده است.
· کاخ موزه ریاست جمهوری[31]
این موزه داخل کاخ ریاست جمهوری سودان، در شهر خارطوم، خیابان ساحلی نیل واقع است. موزه، انواع تابلوهای نقّاشی، عکس‌هایی از رؤسای جمهوری و حاکمان سودان، در دوره‌های قبل و بعد از استقلال، نشان‌ها، مدال‌ها، شمایل‌ها، ظروف، لوازم منزل، آلات موسیقی و هدایای تقدیم شده به رؤسای جمهوری و حاکمان سودان، به نمایش گذاشته شده است. در بخشی از«کاخ موزه ریاست جمهوری» خودروهای مخصوص و قدیمی‌رؤسای جمهوری این کشور، از دوران حکومت دوگانه تاکنون، نگهداری می‌شوند.
· موزه و مجموعه تمدّنی «کرمة»
مجموعه تمدّنی «کرمة»[32] یا «کوش»، یکی از قدیم‌ترین شهرهای تاریخی است که براساس آثار باستانی کشف شده، بیش از 9500 سال از عمر آن می‌گذرد. موزه «کرمة» در سال 2008م. (1387هـ.ش) برای نمایش آثار باستانی کشف شده در مجموعه تمدّنی «کرمة» گشایش یافته است.
· موزه محمّد نور هداب
این موزه در غرب «سواکن»، برای نگهداری و نمایش آثار تاریخی مربوط به این منطقه، ساخته شده است.
· موزه شیکان در شهر «الأبَیّض»
· موزه سلطان علی دینار در شهر «الفاشر