ادبیات کودکان و نوجوانان در اردن
ادبيات كودكان
ادبيات کودکان تمام آنچه که براي کودکان در زمينه هاي مختلف نوشته مي شود، را دربر مي‌گيرد که مي تواند در اشکال گوناگوني مانند قصه، شعر، قصيده، نمايش، روايت عرضه شود.(66)
ظهور ادبيات كودكان در اردن با انتشار مجله سامر در سال 1977 ميلادي آغاز مي شود (67) و از آن زمان تا كنون اين جنبش ادبي از طريق روزنامه، مجله و كتاب تداوم داشته است. در همين حال برخي سابقه ادبيات كودك در اردن را به دهه پنجاه با انتشار كتاب هايي در مرحله ابتدايي مي دانند و كتاب هاي انا شيد الجيل المسلم يوسف العظم و مجموعه شعري الطفل المنشد اسكندر الخوري را از نخستين تلاش ها پيرامون ادبيات كودكان مي شمارند.
به هر حال نامگذاري سال 1979 ميلادي به نام سال كودكان، دليلي شد كه ادبيات كودكان و فرهنگ مرتبط با آن گسترش يافته و روزنامه و مجلات اردني، صفحه اي را به ادبيات مخصوص كودكان اختصاص دهند. پس از آن چندين مجله تخصصي در رابطه با كودكان مانند فارس، البراعم و طارق آغاز به كار كرده و موفقيت هاي زيادي به دست آوردند. هم چنين اشعار و مجموعه هاي شعري از محمد قيسي، محمد ظاهر، محمود شبلي، کمال رشيد و علي بتيري انتشار يافت و قصه نويساني مانند فخري قعوار، محمود شقير، علي حسين خلف، زليخه ابوريشه، مفيد نحله، منيره قهوجي، يحيي جوجو، عيسي جراجره و منير هور به قصه گويي براي کودکان پرداختند. (68)
در این راستا در سال 1985 همايش فرهنگي ملي در اردن با محوريت کودکان برگزار شد.(69) در سال 1989 انجمني به نام انجمن ملي تربيت و تعليم كودكان در اردن تاسيس شد كه هدف آن پرداختن به موضوع قصه، قصيده، نمايشنامه، كتابخانه كودكان، روزنامه كودكان و كتاب هاي مدرسه با موضوع كودك بود که در آن هم چنين پژوهش هايي درباره چگونگي روابط با كودكان انجام گرفت.
در این راستا كنفرانس ها و جشنواره هاي متعددي پيرامون رسيدگي به اوضاع كودكان اردني و ادبيات كودكان در شهرهاي مختلف اين كشور برگزار شد که از مهم ترين آنها مي‌توان به كنفرانس ملي و فرهنگي دانشگاه اردن اشاره کرد که در سال 1985 با عنوان ادبيات كودكان در اردن و مواجهه آن با خطر صهيونيسم به بحث و گفتگو پيرامون كودكان پرداخت و هم چنين كنفرانس جهاني پيرامون كودكان در سال 1990 كه با نظارت وزارت آموزش و پرورش و وزارت برنامه ريزي اردن برگزار شد.
غالب شخصيت هاي قصه هايي که براي کودکان نوشته مي شود را حيوانات تشکيل مي دهند؛ بخش اعظم آنها آموزشي هستند و درصدد انتقال مفاهيم و ارزش ها به کودکان هستند. (70).
روکس عزيزي اسامي تعدادي از قصه نويسان کودک و نوجوان را منتشر کرده است؛ مانند: يوسف عظم، محمد عناني، جهاد جميل، راضي عبد هادي.(71) که نویسندگان ديگري مانند حسني فريز، اسحاق موسي حسيني، فايز علي غول ، نبيل صوالحه و تغريد نجار را هم مي توان به اين فهرست اضافه کرد.(72)
از نامداراني كه در زمينه ادبيات كودك در اردن آثار تاثير گذاري به جاي گذاشتند مي توان از محمد القيسي، محمد الظاهر، محمود الشلبي، فخري قعوار، مفيد نحلــة، منيرة القهوجي و روضــة الهدهد نام برد. (73)