آثار تاریخی دوره اسلامی در اردن

از دانشنامه ملل

در زمان حكومت امويان اردن به خاطر نزديكي به پايتخت حكومت اموي و داشتن موقعيت جغرافيايي مناسب به گذرگاهي براي حاجياني مبدل شد كه از مناطق مقدس مكه و مدينه دور بودند. در مناطق شرقي بيابان اردن كاروان سراها، حمام هاي عمومي، شكارگاه ها و قصرهايي بنا شدند. اين مجموعه قصرها كه به نام "قصرهاي كوير" شناخته مي شوند بهترين نمونه هاي هنري در دوره اموي هستند. بزرگ ترين سازه زمان اموي ها "گنبد مسجد سنگي" در قدس است كه به وسيله خليفه عبدالملك بن مروان در سال 691 ميلادي ساخته شده است.

قلعه الكرك

ساخت قلعه الكرك به سال 860 ق.م و در زمان الموابيون باز مي گردد. نبطي ها به دليل وجود مجسمه هاي زياد اين منطقه را قلعه ناميدند. در عصر بيزانس قلعه الكرك به عنوان سپري بازدارنده، اردن را از هجوم دشمنان نگهداري مي كرد.

در عصر اسلامي اين قلعه نقش مهمي در پيروزي مسلمانان به فرماندهي ابي عبيده عامربن جراح ايفا كرد.

ابن بطوطه هم در كتاب خود به نام غرائب الامصار و عجائب الاسفار از منطقه الكرك به عنوان منطقه اي نام برده كه پر از ديوارهاي بلند و قلعه است.

از سال 1980 ميلادي به بعد قلعه الكرك به موزه اي باستاني مبدل شده است و در آن بسياري از آثار مسلمانان درعصور مختلف مانند مملوكي و عثماني نگهداري مي شود. همچنين پس از بازگشايي دوباره قلعه الكرك از سال 2004 ميلادي به روي بازديدكنندگان آثار ديگري از دوران نبطي ها، روم، بيزانس و صليبيون به نمايش گذاشته شد. (13)

شهر عجلون

عجلون نام شهري در شمال اردن است. اين شهر كه برروي تپه ماهورها قرار گرفته مركز استاني به همين نام است. در عجلون آثار كاخي با شكوه از سده 12 ميلادي ديده مي شود.عجلون شهري در شمال غرب اردن است كه از سلسله جبال مرتفعي موسوم به عوف تشكيل شده و در نزد گذشتگان به جلعاد مشهور است.

عجلون حلقه متصل كننده بلاد شام و سواحل درياي مديترانه به شمار مي آيد.

فاصله عجلون تا عمان پايتخت اردن 76 كيلومتر است و در شمال اين كشور واقع شده است. به دستور صلاح الدين ايوبي فرمانده مسلمانان  در جنگ صليبي در سال 580 ق 1184 م قلعه اي بلند توسط عزالدين اسامه يكي از فرماندهان ارتش خود برفراز قله سلسله جبال عوف بنا نهاده شد.

برخي مورخان علت نامگذاري عجلون به اين نام را، پادشاهي فردي به نام عجلون در زمان موابيان در اردن دانستند.

هم اكنون آثار باستاني استان عجلون داراي باغ هاي زيتون زيادي است و اين محصول داراي كيفيت بالا و يكي از منبع درآمدهاي كشاورزان اين منطقه به شمار مي رود. گفتني است حسين بن طلال پادشاه اردن در بين سال هاي 1952 تا 1999 استان عجلون را زيباترين منطقه كشورش خوانده بود.

دير العين ابطا

دير العين ابطا[48]،از جالب ترين آثار باستان شناسي که اخيرا کشف شده در ديرالعين ابطا قرار دارد؛ غاري که حضرت لوط و خانواده اش در پي ويراني سدوم[49] و عموره[50] به آنجا پناه بردند. يک ستون نمکي در ديرالعين ابطا وجود دارد که گفته مي‌شود همسر لوط است، هنگامي‌که برگشت تا نابودي سدوم را ببيند. مسيحيان اوليه در پناهگاه حضرت لوط صومعه اي ساخته بودند که به تازگي کشف شده است.