سید حسن بن علی سقاف
سيد حسن بن علي سقاف از علما و نويسندگان سني اردني مي‌باشد. وي از جمله شخصيت‌هايي هست که با تحقيق و نگارش آثار خوب، بخشي از وظيفة خود را در روشن گري جهان اسلام عمل نموده است. وي در همايش‌ها و سمينارهاي بين المللي اسلامي‌زيادي شرکت نمود.
سيد حسن بن علي بن هاشم السقاف، متولد چهارم شوال 1380 ه.ق. / 1961 م. در اردن از نوادگان پيامبر (ص) است که نسبش با 32 واسطه به امام صادق (ع) مي رسد. وي شافعي مذهب و از نظر کلامي اشعري است.
حسن سقاف تحصيلات ابتدايي را در اردن گذراند و در سال 1978م. به دمشق سفر کرد و در درس بزرگان دمشق شرکت کرد و کتاب عمدة السالک و عدة الناسک را نزد شيخ هاشم مجذوب و کتاب کبري اليقينيات و شرح الاربعين النوويــة را نزد شيخ محمد سعيد رمضان البوطي آموخت و از ديگر علما همچون شيخ حسين خطاب و شيخ اسعد صاغرجي، نيز بهره جسته است. حسن سقاف بعد از بازگشت از دمشق به اردن از علماي اردن نيز استفاده علمي کرد چنانچه کتاب الفرائض و المواريث را نزد شيخ قاضي مطيع حمامي و کتاب شرح الجوهره باجوري را نزد شيخ محمد هليل و متن الاجروميــة و شرح شيخ احمد زيني دحلان را نزد شيخ احمد خضري آموخت. سپس به کشور مغرب سفر کرد و از محضر استاداني مانند سيد عبدالله بن صديق غماري محدث بزرگ مغرب استفاده برد. حسن السقاف اجازه هاي علمي فراواني از اساتيد خود دريافت کرد تا آنجا در کتاب الاتحاف بأسانيد و شيوخ حسن بن علي السقاف نام 40 تن از مشايخ وي که به ايشان اجازه علمي داده‌اند، ذکر شده است از جمله سيد عبدالعزيز بن صديق غماري و سيد عبد الحي بم صديق غماري و شيخ ابوالفيض ياسين فاداني مکي و شيخ حبيب الرحمن اعظمي.
بسياري از بزرگان اهل سنت او را مورد تمجيد قرار داده اند از آن جمله؛ عبد العزيز بن صديق غماري در نامه اي که به حسن سقاف مي نويسد او را علامه و محدث خطاب مي‌کند. هم چنين سيد عبدالله بن صديق غماري استاد حسن سقاف 5 نامه براي حسن سقاف مي نويسد و او را زبان ناطق و حجت خود معرفي مي کند و وجود او را رحمت و در اين عصر بدون نزاع ، ناصر السنــة و نابغه مي خواند. سعيد فوده نيز او را تمجيد مي کند. حسن سقاف به خاطر مواضع ضد وهابي که دارد، مورد انتقاد بزرگان وهابي و سلفي قرار گرفته است به ويژه اين که وي در سال هاي اخير در شبکه المستقلــة به مناظره با شيخ عدنان عرعور پرداخته و تفکرات ابن تيميه را نقد کرده است. وي فعاليت هاي سياسي قابل توجهي داشته است از جمله؛
1. وحدت اسلامي: حسن سقاف قائل است بين مسلماناني مثل اهل سنت و اماميه و زيديه و اباضيه که عقيده تنزيهي دارند بايد وحدت ايجاد شود.
2. حسن سقاف براي تقريب مذاهب اسلامي دو بار در تلويزيون امارات در سال 1418 ق و 1419 ق دعوت شده و حضور يافته است.
3. حضور حسن سقاف در کنگره کشور سريلانکا براي تقريب مذاهب و عقيده تنزيه و مشکلات وهابيت و سلفي ها. حسن سقاف قائل است وهابيت امروزه موجب اختلاف بين مسلمانان هستند.
4. حضور حسن سقاف در سال 1419 در کنگره دمشق براي تقريب مذاهب اسلامي.
5. ملاقات با پادشاه عمان و علماي اباضيه همچون شيخ احمد خليلي.
6. حسن سقاف دو بار در کنگره تقريب مذاهب اسلامي در تهران حضور يافت.
7. حسن سقاف قائل است خروج بر حاکم جائر و ظالم جايز است، چنان‌که امام حسين (ع) عليه يزيد قيام کرده است. او در صحيح عقيدۀ طحاويه مي‌نويسد: «ففکرة عدم الخروج علي ائمــة الجور ليست صحيحــة، و هي مخالفــة للقرآن والسنــة و عمل الصحابــة و ائمــة التابعين من اهل السنــة والجماعــة، و خلف من بعدهم خلف غيروا و بدلوا هذا الفکرة خوفا من التنکيل و التعذيب قهرا و ذلــة و استنکانــة».
8. يکي از فعاليت هاي اجتماعي و علمي حسن سقاف اين بود که در شبکه مستقله با عدنان عرعور وهابي، روي تجسيم ابن تيميه و افکار منحرف او مناظره کرده بود. وي همچنين کتابهاي زيادي درباره موضوعات اجتماعي، اصولي، فقهي و اعتقادي نوشته است که در مجموع به بيش از 80 عنوان مي رسد که غالبا در رد افکار وهابيت و متسلفين مخصوصا الباني است. (40)
آثار وي به بيش از 80 عنوان مي‌رسد که غالب آنها در زمينه پاسخگويي و بررسي افکار سلفي است. برخي از آنها نيز در زمينه فقه و حديث و توحيد و... مي‌باشد. برخي از آنها عبارتند از: 1- صحيح شرح العقيدة الطحاويــة. 2- الإمتاع والاستقصاء لأدلــة تحريم التبرع بالأعضاء. 3- عقيدة أهل السنــة والجماعــة. 4- شرح لعمدة السالك وعدة الناسك. 5- احتجاج الخائب بعبارة من ادعى الإجماع فهو كاذب. 6- بهجــة الناظر في التوسل بالنبي الطاهر، صلى الله عليه وسلم. 7- الإغاثــة بأدلــة الاستغاثــة. 8- و هم سيء البخت، الذي حرّم صيام السبت. 9- تناقضات الألباني الواضحات،3 أجزاء. 10- التنبيه والرد على معتقد قدم العالم والحد. (41)