مقاطع تحصیلی در مراکز آموزش عالی چین
مقاطع تحصیلی در کشور چین که در مراکز آموزش عالی آن برگزار می شود به شرح زیر است :
1- دوره ی آموزشی در مقطع كاردانی در چین
حداقل زمان لازم برای به پایان رساندن دوره ی کاردانی 2 تا 3 سال است. دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند در آزمون ورودی این مقطع که توسط مؤسسات تخصصی و پلی تکنیک برگزار می شود شرکت نمایند. در مجموع بیش از 309مرکز آموزشی در سرتاسر چین وجود دارد که در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرند.[۱]
تعداد مدارس و مراکز آموزش عالی (2009)[۲]
بخشهای غیر آموزشی رسمی | دانشکده های تربیت معلم | دانشکده های محلی | تحت پوشش سایر وزارتخانه ها | تحت پوشش وزارت آموزش | تحت پوشش وزارتخانه ها و سازمانهای مرکزی | تعداد کل | مقطع |
63 | 360 | 423 | 300 | 73 | 372 | 796 | مؤسسات ارائه کننده تحصیلات تکمیلی |
24 | 359 | 383 | 25 | 73 | 98 | 481 | مؤسسات آموزش عالی منظم |
39 | 1 | 40 | 275 | 275 | 315 | مؤسسات پژوهشی | |
661 | 877 | 1538 | 38 | 73 | 111 | 2305 | مؤسسات آموزش عالی منظم |
71 | 543 | 614 | 33 | 73 | 106 | 1090 | دانشگاه های دارای دوره های کامل کارشناسی |
590 | 334 | 924 | 5 | 5 | 1215 | کالج های دارای دوره های تخصصی | |
516 | 274 | 790 | 2 | 2 | 1071 | آموزشکده های فنی و حرفه ای | |
214 | 154 | 368 | 13 | 1 | 14 | 384 | مؤسسات آموزش عالی بزرگسالان |
812 | سایر مؤسسات خصوصی آموزش عالی |
2-دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین
مقطع آموزشی دوره ی کارشناسی شامل یک دوره ی 4 ساله ی آموزشی است که در دانشگاه ها یا دانشکده ها برگزار می شود. این در حالی است که مدت زمان تحصیل در دانشکده های پزشکی و برخی از مؤسسات پلی تکنیک 5 ساله است. آن دسته از دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند پس از قبولی در آزمون کنکور ورودی دانشگاه در این دوره ادامه تحصیل دهند. دانشگاه ها، مؤسسات تخصصی و مراکز آموزشی پلی تکنیک ها ارائه دهنده ی برنامه های آموزشی مقطع لیسانس هستند. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، 6617551 نفر دانشجوی جدید در مقطع لیسانس پذیرش شده و 5754245 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و جمعاً تعداد 22317929 نفر در رشته های مختلف در مقطع لیسانس در مراکز آموزش عالی چین به تحصیل اشتغال داشتند.[۱]
3- دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در چین
در کشور چین تحصیل در مقطع فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد، از سال 1978 میلادی آغاز شد. از سال 1981 به بعد بود که دانشجویان توانستند پس از گذراندن از دو و نیم تا سه سال تحصیلی، مدرک کارشناسی ارشد را دریافت نمایند. دوره ی کارشناسی ارشد شامل حضور در کلاس درس، کار عملی، نوشتن و دفاع از پایان نامه/ تز می شود. برای شرکت در مقطع کارشناسی ارشد، ارائه ی مدرک کارشناسی لازم است. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010، از 538177 دانشجوی جدید در مقطع کارشناسی ارشد ثبت نام به عمل آمده و تعداد 383600 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و مجموع دانشجویان درحال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های مختلف، به بیش از 1538416 نفر بالغ می گردد.
آزمون پذیرش دانشجو برای مقطع کارشناسی ارشد، در دو بخش به صورت کتبی و حضوری برگزار می شود. سؤالات امتحانی بخش کتبی و پائین ترین نمره ی قبولی در این مقطع توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین می شود. ثبت نام کنندگان در رشته های علوم انسانی افزون بر رشته ی تخصصی، باید در آزمون علوم سیاسی و زبان خارجی نیز شرکت کنند. و ثبت نام کنندگان در رشته های علوم طبیعی، علاوه بر آزمون رشته ی تخصصی، باید به سؤالات مربوط به علوم سیاسی، زبان خارجی و ریاضیات نیز پاسخ دهند. دانشجویان پس از کسب نمرات قبولی در آزمون کتبی، برای آزمون حضوری دعوت خواهند شد. دانشگاه ها و نهادهای پژوهشی بر اساس نمرات آزمون های کتبی و حضوری، از دانشجویان ممتاز پذیرش به عمل می آورند.
4- دوره ی آموزشی در مقطع دکتری
دوره ی تحصیل و دریافت دانشنامه ی دکتری در دانشگاه ها و مراکز عالی پژوهشی چین، حداقل به سه سال زمان نیاز دارد. در این مقطع، دانشجویان ملزم به ارائه ی رساله ی آموزشی برای اثبات برخورداری از توانایی لازم جهت انجام تحقیقات مستقل و تلاش و خلاقیت در رشته ی تحصیلی مربوطه هستند. تنها دانشجویانی که از مدرک کارشناسی ارشد یا مدرک معادل آن برخوردار باشند می توانند در این مقطع پذیرفته شوند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، جمعاً 1105529 نفر در مقطع دکتری از دانشگاه های مختلف این کشور و در رشته های گوناگون فارغ التحصیل شده و در همین سال بیش از 1663655 نفر دانشجوی جدید در این مقطع ثبت نام کرده و مجموع شاغلان به تحصیل دکتری در این سال بالغ بر 4531443 نفر بوده است.[۱]
آزمون پذیرش دانشجو در مقطع دکتری، عموماً به ابتکار آموزشگاه های عالی و نهادهای پژوهشی واگذار شده است. چنانچه داوطلب خواهان ادامه ی تحصیل در همان رشته ی قبلی (کارشناسی ارشد) خود باشد، تنها در آزمون های زبان خارجی و کتبی و حضوری دو و یا سه درس در رشته ی تخصصی مورد نظر شرکت می کنند، ولی اگر در رشته ی تخصصی دیگری غیر از رشته ی تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد شرکت کند و یا با مدرک معادل کارشناسی ارشد در آزمون دکترا شرکت نماید، باید در آزمون های 5 الی 6 رشته ی تحصیلی حضور یابد.( ←دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین)
5- دوره ی آموزشی در مقطع فوق دکتری
ازسال 1985 میلادی، برنامه ی آموزشی در مقطع فوق دکتری در چین طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. در اجلاس سال 2002 کنگره ی خلق چین، پس از بررسی موفقیت ها و تجارب به دست آمده در زمینه ی پیشرفت نظام آموزشی فوق دکتری ظرف 16 سال گذشته، برنامه ی آموزشی فوق دکتری در «دهمین برنامه ی 5 ساله» (2001 ـ 2005) تدوین و ابلاغ گردید. از آن تاریخ تا کنون، سیستم آموزشی چین در زمینه ی تحصیلات مقطع فوق دکتری به موفقیت های چشمگیری دست یافته است.
در حال حاضر، بیش از 947 رشته ی دانشگاهی و پژوهش علمی چین و در310 دانشگاه و مؤسسه ی پژوهشی، مقطع فوق دکتری در رشته های مختلف راه اندازی شده و بالغ بر 15 هزار پژوهشگر دراین مراکز فعالیت می کنند. در حال حاضر، اغلب فارغ التحصیلان دوره های فوق دکتری، به عنوان استاد پروفسور و پژوهشگر به استخدام مراکز علمی-پژوهشی درآمده و برخی نیز ریاست شعبه های از علوم مختلف را برعهده دارند. تعداد مراکز پژوهش های علمی فوق دکتری در مؤسسات بزرگ دولتی به 256 ایستگاه بالغ شده است[۳].( ←دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین)
آمار تعداد دانشجویان مقاطع مختلف شاغل به تحصیل در مؤسسات آموزش عالی رسمی (2009)[۴]
صدور مدرک | فارغ التحصیلان با مدرک دیپلم | کل ثبت نام شده ها | ثبت نام جدید | مقطع |
367871 | 371273 | 1404942 | 510953 | تحصیلات تکمیلی |
46616 | 48658 | 246319 | 61911 | دکتری |
321255 | 322615 | 1158623 | 449042 | کارشناسی ارشد |
2298200 | 5311023 | 21446570 | 6394932 | کارشناسی |
2298200 | 2455359 | 11798511 | 3261081 | دوره های تخصصی |
2855664 | 9648059 | 3133851 | کارشناسی بزرگسالان | |
108750 | 1943893 | 5413513 | 2014779 | کارشناسی نا پیوسته |
1078472 | 3156851 | 1198981 | دوره های مجازی | |
24404 | 983521 | 4172721 | 1625687 | کارشناسی ارشد نا پیوسته |
577972 | 2600079 | 1074400 | ضمن خدمت دکتری وارشد | |
9013 | 55251 | 117548 | 73266 | دانشجویان خارج از کشور |
نیز نگاه کنید به نظام آموزش، تحقیقات و فناوری چین؛ آموزش عالی در چین