سایر فرقه های اهل تسنن بنگلادش
6. 9. سایر فرقه ها
6. 9. 1. بريلوي ها و ديوبندي ها
علاوه بر تقسيم بندي ها پیش گفته، تقسيم بندي ديگری هم مانند ساير كشورهاي منطقه شبه قاره وجود دارد كه بنگلادش نيز مستثني از آن نيست و آن اينكه مسلمانان اهل سنت بنگلادش از لحاظ خط فكر مذهبي به دو فرقه تقسيم مي شوند: دسته اول را مي توان بريلوي ها نام برد، كه پيرو احمد رضا خان بريلوي هستند كه به اهل بيت پيامبر اكرم (ص ) ارادت دارند؛ دسته و فرقه ديگر ديوبندي ها هستند كه از تعصب خاص فرقه اي برخوردارند. ديوبندي ها پيروان مدرسه ديوبند در هند هستند. در جامعه بنگلادش گرچه هر دو دسته پيرو مكتب فقهي امام ابوحنيفه هستند، در افكار عمومي بريلوي ها به نـــام سني اصيل و ديوبندي ها به گرايش وهابي معروف اند. حوزه هاي علميه قومي كاملاً در دست ديوبندي ها است. مساجد و مراكز غير دولتي ديني هم در اختيار اين فرقه قرار دارد. در واقع قدرت اجرايي مذهبي در كنترل قومي ها يعني ديوبندي ها مي باشد. حوزه هاي علميه دولتي «مدارس عالي»، گرچه زير نفوذ ديوبندي ها نيست، نمي توان طرفدار بريلوي هم قلمداد کرد؛ زيرا تبليغات بريلوي ها ضعيف و كم رنگ بوده و از انسجام و تشكيلات نظام بندي برخوردار نيست و فقط سازماني به نام اهل السنه والجماعه، ارگان تبليغي بريلوي ها در بنگلادش است. دو حوزه به نام مدرسه احمديه سنیه در چيتاگنگ، مدرسه احمديه طيبه در داكا، و مدارس مختلف كوچك تحت كنترل و نفوذ اين سازمان مي باشد. در حال حاضر اين گروه از سيد طاهر شاه، پير و سجاده نشین سيالكوت پاكستان تبعيت و پيروي مي كنند و به مناسبت عيد ميلادالنبي (ص) در 12 ماه ربيع الاول راهپيمايي عظيمی به نام جشن جلوس عيد ميلادالنبي (ص) همه ساله برگزار مي كنند، كه در واقع نمايش قدرت مردمي اين فرقه است و بازتاب وسيعي در منطقه دارد.
در حالي كه قومي ها و يا ديوبندي ها اين عمل را بدعت مي دانند. طرفداران جماعت تبليغی، اهل حديث و مولانا عبيدالحق، خطيب مسجد بيت المكرم، از افراد و شخصيت هاي معروف و متنفذ ديوبندي در بنگلادش مي باشند.