پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا

-4. پراکندگی و جابجایی جمعيت

توزیع جمعیت و تمرکز جغرافیایی گروه های نژادی مذهبی به نوعی بیانگر واقعیتهای تاریخی این کشور است. تامیلهای هندی نژاد بیشتر در مناطق بلند و به ویژه در منطقه "نورالیا[8]" سکونت دارند. تقریبا نیمی از جمعیت این ناحیه را آنها تشکیل می دهند. این گروه اجتماعی تامیل به امر کشت و در عرصه اقتصاد کشاورزی که به کارگر ساده نیاز دارد، مشغول است. اما گروه اجتماعی تامیل های سریلانکایی بیش از نود و پنج درصد جمعیت شبه جزیره "جفنا[9]"، بیش از هفتاد درصد جمعیت بخشهای "باتیکولا[10]" را میدهند و اساسا سایر بخش ها در مناطق شمالی و شرقی نیز جمعیت و اقلیت مهمی هستند. این گونه از توزیع جمعیت تامیل نشان دهنده سلطه تاریخی پادشاهی تامیل در نیمه شمالی این جزیره است.

مسلمانان در هیچ یک از مناطق اکثریت نیستند، هر چند آنها در بخش "منّار[11]" در منطقه ساحلی شمالغرب و در بخشهای شرقی بزرگترین گروه اقلیت و در بخش "امپاری[12]" چهل و پنج درصد جمعیت مسلمان را تشکیل میدهند.

به جز در منطقه جفنا و بخشهایی از باتیکولا جمعیت سینهالیها در سراسر کشور در اکثریت و در بخشهای جنوبی تقریبا تمام مردم سینهالی هستند. بخش کلمبو با اکثریت سینهالی، جمعیت بزرگی از تامیلها و مسلمانان نقطه اختلاط گروههای اجتماعی گوناگونی است. در این میان هفتاد و دو درصد گروههای اجتماعی کوچک "برگرها[13]" و شصت و دو درصد "مَلَیها[14]" ی مسلمان نیز در کلمبو زندگی می کنند. در بیشتر موارد اقلیتها در روستاهایی کاملا جدای از دیگران و یا در یک روستا و شهر ولی در محله یا محلههایی مخصوصی به خودشان و جدای از دیگران سکونت دارند.

جامعهای سریلانکا همچنان روستایی است و اکثر مردم در روستاهای کوچک به کشاورزی اشتغال دارند. خانوادههای کشاورزان از چند الگوی اسکان استفاده می کنند. گاهی پیروان ادیان، در شالیزارها، با محوریت مراکز دینی که کانون فعالیتهای قومی آنها است، اسکان یافتهاند یا روستائیان چندین مغازه و خانههایشان را در طول جادهای اصلی ساختهاند و در مدل دیگر، آنها خانههای کوچکشان را در قالب یک روستا سر و سامان دادهاند. شالیزارها، مزارع نیشکر و کشت و کار و باغستانها درست از پشت دیوار خانههای روستایی به دور دستها کشیده شدهاند. روستائیان درختان متنوع نارگیل را در حاشیه جادههای اصلی و فرعی و روی مرزهای مزارع ردیف کاشتهاند. بعضی از خانههای روستایی باغچه و محل کشت سبزیجات گوناگون است. در فصل بارندگی سبزی های خودرو همه جا را سبز و خرم میسازند. در طول دو دهه از 1970 به بعد، دولت در قالب طرحهای سدسازی روی رودخانه مهاولی و آبرسانی، زمینهای کشاورزی را در دشتها شمالی و شرقی کم آب گسترش داد و از آن پس جمعیت زیادی در این مناطق اسکان یافتند. در منطقه کوهستانی کندی به دلیل ارتفاعات و تپه های زمین کشاورزی زیادی نیست ولی با این حال شالیزارهای کوچکی را احداث کردهاند. منطقه جنوب غربی جمعیت فراوان و روستاهای نسبتا زیادی دارد، ولی زمین بلااستفاده چندانی باقی نمانده است. شبه جزیره جفنا اگر چه منطقه نسبتا خشکی است، اما جمعیت و مزارع فراوان دارد.

نوار ساحلی جزیره از الگوی دیگری از اسکان پیروی میکند. این الگو در نتیجه تحول در مدل اسکان جامعه ماهیگیران بوجود آمده است. روستاهای ماهیگیران از طریق جاده اصلی و راه آهن ساحلی به یکدیگر متصل شده و با راحتتر و زیادتر شدن ترددها و جابجاییها در دوره استعمار و پس از استقلال در امتداد سواحل، حجم و اندازه جمعیت روستاها، مراکز و بازارها نیز زیادتر شدند و به این ترتیب شهرها و شهرکهایی زیادی در طول سواحل گسترش یافتند. بر اساس آمار سال 2009 کلمبو، دهیوالا و جفنا پر جمعیتترین شهرهای سریلانکا هستند (State, 2008).

درصد جمعیت روستایی (Unicef)	2009	86
درصد شهرنشینی (Unicef)	2009	14
میزان رشد سالانه شهرنشینی (Unicef)	2009- 2000	2/0-
پر جمعیتترین شهرها (Unicef)		کلمبو، دهیوالا و جفنا