شهر طراز

شهر طراز و آثار تاریخی این شهر

شهر طراز مرکز استان ژامبول در جنوب جمهوری قزاقستان؛ که از سابقه دو هزار ساله برخوردار است: در گذشته یکی از آبادترین شهرها و مرکز

علمي و اسلامی منطقه محسوب مي شده است. پس از اینکه حکومت سامانیان بدست قره خانیان برچیده مي شود ؛ آبادانی و گسترش شهر طراز به عنوان یک مرکز علمی و اسلامی از طرف خان های قره خان ادامه مي یابد.

طراز که مردمانش مسلمان و از شهرهای سامانیان و زبانشان فارسی بوده است، از شهرهایی است که زمانی فرهنگ و تمدن ایرانی در آنجا رایج بوده داشته است تا جایی که این شهر درزبان و ادبیات فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است، در شاهنامه ذ کرآن رفته است و رودکی سمرقندی هم در اشعار خود آورده است:

روی به محراب نهادن چه سود؟ دل به بخارا و بتان طراز، ایزد ما وسوسه عاشقی، از تو پذیرد، نپذیرد نماز.

اما زبان فارسی، پس از تاسیس جمهوری شوروی سوسیالیستی قزاقستان رو به اضمحلال نهاد و بتدریج زبان قزاقی میان مردم طراز جایگزین آن شد که اکنون زبان اکثر مردم طراز قزاقی است .

این شهر در گذشته از جایگاه علمی، فرهنگی و تمدنی والایی برخوردار بوده است و مساجد، مدارس و مراکز علمی ارزشمندی داشته است که از آثار باقیمانده از آن دوران می توان به اولین مسجدی است که قره خانیان آن را بنا کردند،، آرامگاه قره خان مؤسس خانات قره خان ها، آرامگاه تک‌تورماس (که از واعظان و مبلغان دین اسلام در زمان حکومت قره خانیان بود)، آرامگاه عایشه بي بي؛ (که یکی از بهترین معماري هاي قرون

46

وسطی در منطقه است) اشاره کرد. آوازه و اهمیت شهر طراز تا آن حد بوده است که در سال ۲۰۰۲ میلادي از طرف سازمان یونسکو به عنوان شهر دو هزار ساله شناخته شد. ۳۸