فلامینکو در اسپانیا
تاریخچه فلامینکو تنها بیش از دویست سال است که به صورت مستند و مکتوب موجود است. بیشتر مطالبی که ما درباره فلامینکو پیش از این مدت میدانیم، حاصل داستانها و افسانههایی است که سینه به سینه نقل شدهاند. اما مطلبی که بدون شک میتوانیم از آن یاد کنیم، این است که فلامینکو در شکل اولیه خودش، به شکل سرودهایی که با ضرباتی ریتمیک توسط وسایل چوبی بر روی زمین نواخته میشد، ظهور پیدا کرد. این سبک امروزه به Palo sekos مشهور است و قدیمیترین سبک شناخته شده موجود میباشد. فلامینکو بر چهار اصل استوار است: صدا، رقص، گیتار و برخی از حرکات شامل کف زدنها، پا کوبیدنها و یا فریادهایی تشویق آمیز که از آن در اسپانیایی به عنوان Jaleo یاد میکنند. کف زدنها در فلامینکو خود هنری خاص محسوب میشود. در نظر اول این کار شاید آسان به نظر برسد، اما با توجه به این که این ضربات دست با ریتم خاصی منطبق بر آهنگ باید نواخته شود، مشخص میشود که این کف زدنها چندان کار سادهای نیست. اضافه شدن گیتار به فلامینکو به عنوان ساز لاینفک، مشخص نیست که در چه زمانی صورت گرفته، ولی امروزه به یکی از اصلی ترین بخشهای آن تبدیل شده است. در موسیقی فلامینکو حس غریبی از سوز وجود دارد که از آن به عنوان duende یاد میکنند. تعریف این واژه به اندازه تاریخ تشکیل فلامینکو غریب و دست نیافتنی است. نویسندگان و شاعران زیادی در صدد بیان این حس بر آمدهاند، اما شاید بهترین این تعاریف را لورکا ارائه داد:
" دوئنده تنها زمانی برای شخصی معنا مییابد که بتواند بپذیرد که مرگ نیز امکان پذیر است."
اغلب تعاریف از آن به عنوان معنایی رمزآلود یاد میکنند که فهمش ورای درک انسانی است. به هر حال duende حالت غریبی است که هر کس قادر به احساس آن است، اما هیچ فیلسوفی قادر به شرح و توضیح آن نیست. بدون شک رمز و راز عامه پسند بودن و علاقه جهانی به این سبک از موسیقی، تا اندازه زیادی در گرو این حس منحصر به فرد است. آراء عمومی اکثر منتقدین بر این است که فرهنگ فلامیکو برخاسته از زندگی کولیهاست. آهنگهای فلامینکو به دوبخش آهنگهای کولیایی و آهنگهای آندولسی تقسیم میشود.
زمانی که در حدود سال 1425 کولیها از هند به سمت اروپا کوچ کردند و وارد آندولس شدند، به همراه خود بخشی از فرهنگ هند را به اسپانیا منتقل کردند. از آن جمله میتوان به سبکهایی از رقص و موسیقی اشاره کرد. در این زمان آندولس همچنان تحت سلطه مسلمانان قرار داشت. مسلمانان آنها را برای اینکه به مسیحیت گرویده بودند، از سرزمینهای جنوب اخراج کردند؛ و از طرفی به خاطر سبک پوشش آنها، زبانی که به آن سخن میگفتند و آداب و رسومی که در بین آنها رایج بود، پادشاهان کاتولیک و تفتیش گران عقاید نیز کولیها را تحت بازخواست و اذیت و ازار قرار میدادند.
این آزارها وفشارها سبب کوچ کولیها به مناطق کوهستانی شد و در فضای بکر و دور از فرهنگ اسلامی و مسیحیت، آنها توانستند فرهنگی را بر مبنای اصول اعتقادی خودشان بنا نهند. در این شرایط بود که طی مدتهای مدید، موسیقی و رقص فلامینکو با تغییراتی که در آن حاصل شد، به شکل امروزیش نزدیک شد.
در قرن هجدهم با حضور کولیها در شهرها و روستاها در سراسر اسپانیا، این فرهنگ کم کم به عنوان بخشی از بافت اسپانیا در آمد و در نتیجه، موسیقی و رقص آنها نیز در این کشور ترویج پیدا کرد. در ابتدا این موسیقی به عنوان اثری فاخر و ارزشمند مورد توجه قرار نگرفت، اما با گذر زمان و پرداختن برخی از نویسندگان صاحب سبک رمانتیسیزم اسپانیا در قرن هجدهم و نوزدهم به آن، جای خود را بیش از پیش در محافل هنری باز کرد. امروزه فلامینکو به عنوان یکی از نمادها فرهنگی اسپانیا به صورت شاخصهای از هنر چند فرهنگی این کشور در آمده است[۱][۲].
نیز نگاه کنید به
هنر اسپانیا؛ موسیقی در اسپانیا؛ موسیقی دانان اسپانیایی
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از http://www.andalucia.com/flamenco/history.htm#top
- ↑ فاخری، مهدی(1392). جامعه و فرهنگ اسپانیا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)