چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری
مردم تاجیکستان، به ویژه نواحی حصار، کولاب و قراتگین، روز چهارشنبه آخر سال هنگام غروب آفتاب، در چهارراه ها و یا کنار خانه ها آتش می افروزند، خرد و کلان سه بار از روی آن می پرند، سپس ظرفی سفالی را بر روی آتش انداخته و می شکنند. هنگام بازگشت به خانه نیز به پشت سر خود نگاه نمی کردند.
در بعضی نواحی تاجیک نشین آسیای مرکزی، مردم جشن آتش افروزی و شادی و سرور برپا می کردند و بدین گونه با زمستان خداحافظی می کردند. این جشن بیشتر به نمایش های روی صحنه همانند بود، زیرا دلقک ها پوشاک ویژه ای پوشیده و در پیرامون آتش، رقصهای خنده آور اجرا می کردند. دیگران نیز کف زنان، ترانه زیر را می خواندند.
آتش افروز آمده سالی یک روز آمده
آتش افروز صغیرم سالی یک روز فقیرم
روده و پوده آمده هر چی نبوده آمده
در پارهای نقاط پس از آتش افروزی، دختران خاکستر آن را در کنار دیواری میریختند و سپس نزد دروازه خانه خود آمده در را میکوفتند. از درون خانه صدا می آمد که:
در را کی می زند؟
دختر پاسخ می داد: منم
باز می پرسیدند: از کجا آمده ای؟
دختر جواب می داد: از عروسی
دوباره می پرسیدند: با خود چی آوردی؟
دختر پاسخ می داد: تندرستی
پس از این، تاجیکان خود را پیشوازگر نوروز به شمار می آوردند(افشار سیستانی، 1383: 184- 193).