چهارشنبه سوری
مردم تاجیکستان، به ویژه نواحی حصار، کولاب و قراتگین، روز چهارشنبه آخر سال هنگام غروب آفتاب، در چهارراه‌ها و یا کنار خانه‌ها آتش می‌افروزند، خرد و کلان سه بار از روی آن می‌پرند، سپس ظرفی سفالی را بر روی آتش انداخته و می‌شکنند. هنگام بازگشت به خانه نیز به پشت سر خود نگاه نمی‌کردند.
در بعضی نواحی تاجیک‌نشین آسیای مرکزی، مردم جشن آتش افروزی و شادی و سرور برپا می‌‌کردند و بدین گونه با زمستان خداحافظی می‌‌کردند. این جشن بیشتر به نمایش‌های روی صحنه همانند بود، زیرا دلقک‌ها پوشاک ویژه‌ای پوشیده و در پیرامون آتش، رقص‌های خنده‌آور اجرا می‌‌کردند. دیگران نیز کف زنان، ترانه زیر را می‌خواندند.
آتش افروز آمده سالی یک روز آمده
آتش افروز صغیرم سالی یک روز فقیرم
روده و پوده آمده هر چی نبوده آمده
در پاره‌ای نقاط پس از آتش افروزی، دختران خاکستر آن را در کنار دیواری می‌ریختند و سپس نزد دروازه خانه خود آمده در را می‌کوفتند. از درون خانه صدا می‌آمد که:
در را کی می‌زند؟
دختر پاسخ می‌داد: منم
باز می‌پرسیدند: از کجا آمده‌ای؟
دختر جواب می‌داد: از عروسی
دوباره می‌پرسیدند: با خود چی آوردی؟
دختر پاسخ می‌داد: تندرستی
پس از این، تاجیکان خود را پیشوازگر نوروز به شمار می‌آوردند[۱][۲].
کتابشناسی
- ↑ افشار سیستانی، ایرج (1383). جغرافیای تاریخی تاجیکستان (پژوهشی در تاریخ، جغرافیا، آثار باستانی، بزرگان، ویژگی‌های اجتماعی و جمعیتی، فرهنگ مردم و اقتصاد تاجیکستان). تهران: انتشارات بین المللی الهدی، ص 184-193.
- ↑ زهریی، حسن (1391). جامعه و فرهنگ تاجیکستان. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 242.