کتابخانه های عمومی در چین

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۰ توسط Samiei (بحث | مشارکت‌ها) (←‏نیز نگاه کنید به)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

در اواخر قرن نوزدهم، چین به تدریج درهای خود را به روی غرب گشود. برخی از نخبگان سیاسی و دانشگاهی نیز ایده‌­های علمی پیشرفته‌­ غربی را پذیرفته و به دنبال آن فرهنگ و علوم غربی را در چین رواج دادند.

از آنجا که کتابخانه مهم­ترین مرکز نشر ایده‌­ها و دانش جدید بود، شمار زیادی کتابخانه در همین دوران در سطوح مرکزی و استانی و توسط ارگان‌­های دولتی و مدارس و دانشگاه­‌های وابسته به مسیونرهای مذهبی تاسیس شد. کتابخانه­‌ی مشهور «برج گویوئه» نخستین کتابخانه­‌ی مدرن چینی، در سال 1902 تأسیس شد که یکی از اهداف آن روشنگری و احیای فکری مردم از طریق آموزش بود. در این برج کتاب­‌های غربی و روزنامه‌­های جدیدالانتشار و نشریات ادواری این کشورها در اختیار مردم قرار می­‌گرفت و درب سالن­‌های مطالعه­‌ی این کتابخانه، برخلاف گذشته، به روی عموم مردم باز بود. این کتابخانه، تنها یک مرکز نگهداری کتاب نبود، بلکه از طریق آن خدمات مفید دیگری هم به خوانندگان کتاب ارایه می­‌شد.

با شروع قرن بیستم، شمار بیشتری از کتابخانه­‌های مدرن در استان­‌های جِه ­جیانگ، هوبِی، فوجیان و هونان تأسیس و درهای این مراکز به روی عموم مردم گشوده شد. تا سال 1914، مجموعا 18 کتابخانه­‌ی استانی در چین ساخته شد و کتابخانه­‌ی پایتخت که اکنون به کتابخانه­‌ی ملی چین تبدیل شده است، در سال 1912 به صورت رسمی افتتاح و در اختیار علاقمندان قرار گرفت. هم­زمان، کتابخانه‌­های دانشگاهی نیز قارچ گونه در سرتاسر کشور راه اندازی شدند که از جمله­‌ی آن­ها می­‌توان به کتابخانه­‌ی دانشگاه پایتخت، کتابخانه‌­ی دانشگاه چینگ ­خوا و کتابخانه­‌ی دانشگاه تربیت معلم پکن اشاره کرد. در دهه­­‌ی 1930، تمامی دانشگاه­‌ها و دانشکده‌­های سراسر چین، دارای کتابخانه­‌ی ویژه­‌ی خود بودند. مضافا این­که، شماری کتابخانه‌­ی تخصصی و شخصی نیز به ­وجود آمد. در سال 1938، شمار کتابخانه­‌های چین به 5196 باب رسید ولی به دلیل تشدید جنگ داخلی و آغاز جنگ ضد ژاپنی، تنها 391 باب از این کتابخانه­‌ها توانستند تا سال 1949 که جمهوری خلق چین تأسیس شد، به کار خود ادامه دهند.

توسعه­‌ی کتابخانه‌­های عمومی پس از تأسیس چین نو

در بیش از شصت سال پس از تأسیس جمهوری خلق چین، سیستم کتابداری و کتابخانه‌­ای در چین به سرعت رشد کرده و شامل کتابخانه­‌های عمومی، دانشگاهی، پژوهشی و تخصصی، شخصی و انواع کتابخانه‌­های دیجیتالی می­‌گردد. طبق آمار، در سال 2009، شمار انواع کتابخانه‌­ها در سراسر چین به بیش از 258 هزار باب رسید. بر اساس آمار رسمی، شمار کتابخانه­‌های عمومی در سراسر کشور چین، بیش از 2850 باب با مجموع 85/5 میلیارد جلد کتاب می­‌باشد.[۱]

افزون بر این، در ساختار فیزیکی و سیستم‌­های حفظ و نگهداری و قابلیت­‌های حرفه­‌ای و سطح و کیفیت ارایه­‌ی خدمات کتابخانه­‌ای نیز تحول و بهبود چشمگیری حاصل شده است. در حال­ حاضر، دولت چین با اختصاص سرمایه‌­های بیشتر، به توسعه­‌ی کتابخانه­‌های کشور پرداخته و مقررات و قوانین ویژه‌­ای برای توسعه و مدیریت امور کتابخانه­‌های کشور تنظیم به اجرا گذاشته شده است.

جدول شماره 1. تعداد کتابخانه های عمومی در مناطق مختلف چین

منطقه

(استان-شهر)

تعداد کتابخانه های عمومی تعداد کتابها

(1000)

طول قفسه ها تعداد امانت گیرندگان کتاب تعداد مراجعه کنندگان

(سال 2009)

تعداد صندلی های موجود
پکن 24 15888 145 3886 8900 12938
تین جین 31 11587 103 2521 6370 9486
خه بِی 164 15492 296 3820 5279 20457
شنسی 126 11764 146 1449 2415 14732
مغولستان داخلی 113 8704 297 1513 2419 16607
لیائونینگ 128 27849 1017 6077 14071 28395
جی لین 66 13384 214 1906 4431 13486
هیلونگ جیانگ 100 15716 216 2350 5604 16705
شانگهای 29 65934 431 5561 14525 16839
جیانگسو 109 40710 2110 14811 24448 35436
جه جیانگ 96 35517 561 12144 27854 34924
آنخویی 89 11362 189 3552 5777 15380
فوجیان 85 15424 274 6366 11288 22071
جیانگشی 108 14736 180 3072 5157 22037
شاندونگ 150 35153 515 9193 15439 36011
خِه نان 142 17245 290 5892 9532 23680
خوبِی 107 21813 1042 5971 10468 27328
خونَن 120 18394 365 4641 9582 28552
گواندونگ 133 43674 677 12375 25360 28289
گوانگشی 100 17597 321 3683 7738 22649
خَی نَن 20 3407 234 993 1340 4430
چونگ چینگ 43 9880 121 2903 7603 10308
سیچوان 156 24804 1198 5375 9489 26160
گویجو 93 8003 147 1445 2134 12172
یون نَن 150 15079 426 3897 7700 20352
تبت 4 500 24 9 22 686
شانسی 112 10588 167 1903 2581 12656
گَنسو 93 9510 169 1981 3290 12529
چینگ خَی 44 4023 85 187 429 3062
نینگ شیا 20 4350 93 745 1556 5298
سین کیانگ 94 9338 111 1818 3545 11314
جمع کل 2850 585206 12163 132771 258573 601519

[۲]

متنوع و دیجیتالی شدن خدمات کتابخانه­‌های عمومی چین

پس از گذشت سه دهه از اجرای اصلاحات، باتوجه به گسترش استفاده از فناوری نوین اطلاع‌رسانی، تحول جدیدی در توسعه­‌ی کتابخانه‌­های چین به وجود آمده و درحال حاضر، شمار زیادی از کتابخانه‌­های این کشور برای ارایه‌­ی خدمات کتابخانه­‌ای، از فناوری دیجیتالی استفاده می‌­کند. در عصر انفجار اطلاعات، یک کتابخانه در صورتی می­‌تواند به حیات مدرن خود ادامه داده و با همتایان خود به رقابت بپردازد که از سیستم­‌های جدید فن­اوری دیجیتالی به بهترین نحو استفاده کرده و با منابع کتابخانه‌­های بزرگ و حرفه‌­ای در سطح جهانی و ملی ارتباط داشته باشد. امروزه در چین، سیستم کتابخانه‌­ی دیجیتالی با سرعت هرچه تمام­تر درحال شکل‌گیری و توسعه است. هر کتابخانه می­‌کوشد تا سیستم مدیریت اطلاع رسانی، سایت اینترنتی، و خدمات دیجیتالی خود را ایجاد و به روز کند. در این زمینه، کتابخانه‌­ی ملی چین، مرکز اطلاع‌رسانی و اسناد آکادمی علوم چین و کتابخانه­‌ی دانشگاه چینگ­خوا، نه تنها پیشتاز هستند، بلکه مسئولیت دیجیتالی کردن تمام کتابخانه‌های عمومی مهم چین و ایجاد شبکه­‌های گسترده‌­ی کتابخانه‌­ی دیجیتالی مادر را بر عهده دارند. باتوجه به جمعیت زیاد کشور چین و گستردگی خوانندگان کتاب، تعدادی کتابخانه‌­ی تخصصی با تنوع و کاربرد خاص، مانند کتابخانه­‌ها­ی کودکان، نابینایان، پژوهشگران، نسخ خطی، و... که هر کدام در زمینه‌­ی خاص تخصص داشته و  خدمات ویژه­‌ای ارایه­ می­کنند نیز راه اندازی شده است. برای نمونه، کتابخانه‌­ی ملی چین و کتابخانه­‌ی شانگهای، به لحاظ تنوع، گستردگی، دارا بودن مجموعه‌­های فراگیر کتاب و تسهیلات پیشرفته، برتری­‌های زیادی نسبت به سایر کتابخانه­‌ها دارند و کتابخانه­‌ی «تیَن­یی» و کتابخانه­‌ی جدید پایتخت نیز از نظر ارائه‌­ی کتب قدیمی و نادر و کمیاب برای علاقه‌مندان جذابیت زیادی دارد.[۳]

نیز نگاه کنید به

کتابخانه های عمومی در تایلند؛  کتابخانه های عمومی ژاپن؛ کتابخانه های عمومی کانادا؛ کتابخانه های عمومی کوبا؛ کتابخانه های عمومی در لبنان؛ کتابخانه های عمومی مصر؛ کتابخانه های عمومی تونس؛ کتابخانه های عمومی سنگال؛ کتابخانه های عمومی در فرانسه؛ کتابخانه های عمومی مالی؛ کتابخانه های عمومی در زیمبابوه؛ کتابخانه های عمومی اسپانیا؛ کتابخانه های عمومی اردن؛ کتابخانه های عمومی در سیرالئون؛ کتابخانه های عمومی در قطر؛ کتابخانه های عمومی سریلانکا؛ کتابخانه های عمومی قزاقستان؛ کتابخانه های عمومی در بنگلادش؛ کتابخانه های عمومی تاجیکستان

کتابشناسی

  1. China Statistical Year Book (2010), Statistic on Public Library by ragion
  2. Chinese Statistical Rear Book (2010). Statistics on Public Library by Region (2009)
  3. سابقی، علی محمد (1392). جامع فرهنگ و ملل چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص 1021-1022.