شخصیت های مهم مسلمان روسیه
مهمترین شخصیتهای مسلمانان روسیه عبارتند از:
طلعت تاج الدین، رهبر مسلمانان روسیه در دوره شوروی؛ راویل عین الدین، دبیر شورای مفتیان روسیه و امام جمعه شهر مسکو؛ دمیر عزت الله، معاون دبیر شورای مفتیان روسیه؛ نفیق الله عشیروف، دبیر شورای مفتیان روسیه و مفتی مسلمانان بخش آسیایی روسیه؛ شیخ فرید الدین اسدولین، از شورای مفتیان مسکو؛ رادیک امیر، روزنامه نگار و دبیر واحد مطبوعات شورای مفتیان روسیه؛ کامل جان قلندروف، دبیر سازمان اجتماعی- اسلامی «الحق»؛ احمد قاضی اختایف (نماینده داغستان که در ماه مارس سال 1998 در گذشت) هوادار طرح میانه رو رادیکال؛ بهاء الدنی قیزیل یورتی، مولادی اودوگوف، زلیمخان یانداربیف و امرای متعدد عربی که طرفدار و مجری طرح افراطی بودند؛ ولی الله یعقوب، معاون مفتی قازان؛ شیخ طلعت تاج الدین مفتی اعظم اداره مرکزی- دینی مسلمانان روسیه. گفتنی است «جنبش میراث اسلامی» یکی از سازمانهای فعال در امور مسلمانان است که از نمایندگان حکومتی از جمله دو نفر از اعضای شورای فدراسیون، «عمر جبرئیلوف» و «رالیف سافلین» که هر دو نفر از کارفرمایان بزرگ هستند، نیز بدین جنبش پیوستهاند[۱]. در اینجا به معرفی برخی از این شخصیتها میپردازیم.
مفتی راویل عینالدین. رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی روسیه، رئیس شورای مفتیات روسیه، عضو شورای همكاری با سازمانهای دینی وابسته به رئیس جمهور روسیه. متولد 25 اوت 1959، جمهوری تاتارستان. راویل عینالدین بعد از اتمام دبیرستان، طی 5 سال در قازان و لنینگراد تحصیلات غیردینی كسب كرد. وی در سال 1979 واردمدرسه “میر عرب” بخارا شد و بعد از 4 سال آن را تمام كرد. بعد از اتمام مدرسه دینی امام خاطب اول دومین مسجد قازان “نور اسلام” شد. در سال 1985 در اوفادبیر مسئول اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری شد. در سال 1987 امام خاطب مسجد جامع مسكو و در سال 1988 امام خاطب ارشد این مسجد شد. در 29 ژانویه 1994 در مجلس سازمانهای مذهبی اسلامی بخش اروپایی روسیه به مقام مفتی و رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی روسیه انتخاب شد. در سال 1996 مفتی عینالدین رئیس شورای مفتیات روسیه شد. در سال 1998 نشان دوستی، یكی از عالیترین نشانهای فدراسیون روسیه را دریافت كرد.
مفتی نفیقالله عشیروف. مفتی، رئیس اداره روحانیت مسلمانان بخش آسیایی روسیه. در سال 1954 در شهر توبولسك به دنیا آمد. شیخ عشیروف بعد از اتمام تحصیل در مدرسه روحانی میر عرب بخارا (ازبكستان) در سال 1987 در اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری (در اوفا) به عنوان دبیر مسئول و سپس معاون اول مفتی كار میكرد. بعد از اتمام دانشگاه اسلامی امیر عبدالقدیر (الجزایر) به اوفا باز گشت و به سمت نایب مفتی انتخاب شد. در سال 1994 رئیس كمیته اجرایی مركز عالی هماهنگی ادارات روحانیت مسلمانان روسیه و بعد از آن رئیس شورای مركز عالی هماهنگی شد. عضو افتخاری شورای سرپرستان سازمان بینالمللی “دعوت اسلامی” است و در كنفرانسها و همایشهای بینالمللی زیادی شركت داشته است. وی در ماه اوت 1997 در كنفرانس مسلمانان سیبری و خاور دور به مقام مفتی عالی اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی روسیه انتخاب شد و در سال 1998 معاون رئیس شورای مفتیات روسیه گردید.
شیخ الاسلام طلعت تاجالدین. مفتی، شیخالاسلام، رئیس اداره روحانیت مركزی روسیه و كشورهای اروپایی جامعه مشترك المنافع. طلعت تاجالدین در 12 اكتبر 1948 در شهر قازان دیده به جهان گشود. در مدرسه “میر عرب” بخارا (سال 1973) و دانشگاه اسلامی “الازهر” قاهره (1978) تحصیلات عالی دینی را كسب كرد. در سال 1973 امام خاطب دوم مسجد جامع قازان شد و در سالهای 1980-1978 امام خاطب اول این مسجد بود. در 19 ژوئن 1980 به عنوان مفتی اداره روحانیت مسلمانان بخش اروپایی اتحاد شوروی و سیبری منصوب شد. از سال 1990 رئیس اداره روحانیت مركزی مسلمانان روسیه و كشورهای اروپایی جامعه مشترك المنافع میباشد. بخشی از مسلمانان روسیه او را “مفتی عالی روسیه” محسوب میکنند.
عبدالواحد نیازوف. نماینده دومای كشوری، مدیر مركز فرهنگی اسلامی روسیه، رهبر حزب جدید التأسیس اورآسیایی روسیه. ایشان متولد 23 آوریل 1969، شهر اومسك بوده و در سال 1989 دانشجوی دانشگاه دولتی علوم انسانی روسیه شد. در سال 1990 مركز فرهنگی اسلامی مسكو را تأسیس و به ریاست آن انتخاب شد. در سال 1992 مركز فرهنگی اسلامی روسیه تأسیس شد كه نیازوف مدیر كل آن گردید. در سال 1995 نیازوف در تشكیل اتحادیه مسلمانان روسیه شركت كرد. در سال 1997 نیازوف این سازمان را ترك نمود. در سال 1998 نیازوف جنبش اسلامگرای “رفاه” را تأسیس كرد كه اخیراً به حزب اوراسیایی تبدیل شده است. نیازوف در دسامبر سال 1999 در چارچوب اتحادیه “وحدت” عضو دومای كشوری شد.
علی اللین عبدالله صفراویچ. در سال 1954 در شهر قازان به دنیا آمد. وی تحصیلات عالی دینی دارد. از سال 1978 تا 1982 در مدرسه میر عرب بخارا تحصیل نموده و سپس تا سال 1986 در انستیتوی اسلامی شهر تاشكند به آموزش علوم دینی پرداخت. از سال 1987 تا 1991 امام خطیب مسجد مركزی قازان بود. از سال 1991 تاكنون رئیس مسجد جامع نورالله است. از سال 1993 تا 1996 مسؤولیت مركز عالی هماهنگسازی ادارههای دینی مسلمانان روسیه را بر عهده داشت. از سال 1992 تا 1998 مفتی و رئیس اداره دینی مسلمانان جمهوری تاتارستان بود. در سال 1996 جنبش اجتماعی ـ سیاسی مسلمانان تاتارستان را تشكیل داد و هم اكنون نیز رئیس این جنبش است.
حیدر جمال. فیلسوف و شاعر است. او در سال 1947 در مسكو متولد شد. سال 1965 جهت تحصیل وارد بخش عربی انیستیتوی زبانهای شرق دانشگاه دولتی مسكو شد. اما حیدر جمال در سال 1967 زمانی كه از عضویت به سازمان كومسومول منصرف شد، او را به اتهام گرایش به ملتگرایی بورژوازی از دانشگاه اخراج نمودند. وی به فعالیت گسترده ادبی و روزنامه نگاری میپردازد و در روزنامههایی با گرایشهای مختلف سیاسی ـ از روزنامه دن (كمونیستی) گرفته تا روزنامه نزاویسمایا گازتا ولیتراتورنایا گازتا ـ مقالاتی نوشت. یی برنامه تلویزیونی اسلامی با عنوان نینه (امروز) تولید و كارگردانی آن را بر عهده گرفت. با این خصایص ویژه بود كه در میان مسلمانان و روشنفكران مسلمان از شهرت زیادی برخوردار گشت.
اسحاقوف عثمان عمروویچ. وی در سال 1957 در شهر قازان متولد شد. از سال 1964 تا 1974 دوران متوسطه را پشت سر گذاشت و از سال 1974 تا1975 مكانی ارشد كارخانه تپلو كنترل بود. خدمت نظامی را طی سالهای 1976 تا 1978 انجام داد. سپس در سالهای 1978 تا1982 در مدرسه میر عرب بخارا تحصیل كرد. در سالهای 1981 تا 1984 دبیر مسؤول اداره دینی مسلمانان اروپا بود. وی سپس در سالهای 1984 تا 1986 در دانشكده دینی دانشگاه تریپولی به ادامه تحصیل پرداخت. از سال 1992 تا 1994 رئیس مدرسه نورالاسلام در شهر اكتبرسكی و همزمان نیز امام خطیب ارشد و محتسب (قاضی شرع) جمهوری باشقیرستان بود. وی از فوریه1994 تا فوریه 1998 به عنوان معاون اداره دینی مسلمانان تاتارستان و رئیس اداره دانشگاه اسلامی قازان ایفای وظیفه كرد. در سال 1999 عنوان آكادمیسین علوم انسانی به وی اهدا شد و به سمت رئیس دانشگاه اسلامی روسیه برگزیده گردید. در 14 فوریه 1998 بود كه در كنگره بزرگ مسلمانان تاتارستان، به مقام رئیس اداره دینی مسلمانان جمهوری تاتارستان ارتقا یافت[۲].
نیز نگاه کنید به
شخصیت های مهم و تاثیرگذار مسلمان در چین؛ شخصیت های دینی و مذهبی کوبا؛ شخصیت های مهم مسلمان تونس؛ شخصیت های دینی و مذهبی سنگال؛ شخصیت های مهم مسلمان زیمبابوه؛ شخصیت های مهم مسلمان ساحل عاج؛ شخصیت های دینی مسلمان سیرالئون
کتابشناسی
- ↑ امیراحمدیان، بهرام، (1386 بهار). اسلام و مسلمانان در فدراسیون روسیه، فصلنامه مطالعات منطقه ای جهان اسلام، شماره2. ص45.
- ↑ کرمی، جهانگیر (1392). جامعه و فرهنگ روسیه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد اول، 375-379.