انجمن اسلامی چین
انجمن اسلامی چین كه زیر نظر سازمان امور ادیان این كشور فعالیت می كند، در كنار انجمن بودائیان، انجمن دائویست ها، انجمن پیروان كنفوسیوس و جبهه ی میهن پرستان مسیحی، تشكیلات رسمی و قانونی دینی و مذهبی چین است كه سیاستهای دینی و مذهبی حزب كمونیست و دولت این كشور را در میان مسلمانان به اجرا گذاشته و كانال رسمی ارتباط آنان با دولت و ارگان های دولتی بوده و به دفاع از حقوق پیروان این ادیان و مذاهب می پردازند .
تاریخچه، اهداف و شرح وظایف انجمن اسلامی چین به شرح زیر در پی می آید .
چگونگی تأسیس انجمن اسلامی چین
پس از فروپاشی امپراتوری چین در سال 1911 میلادی و با ورود جامعه ی چین به دوران معاصر و مدرن و تحت تأثیر تغییر و تحولات اجتماعی ناشیاز آن، جامعه ی مسلمانان چین نیز از این دگرگونیها متأثر شده و از سکونت در محلههای قدیمی كوچ کرده و در مناطق مختلف ساكن گردیدند. اندیشمندان و علما و رهبران سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آنان، برای ایجاد وحدت رویه در تبلیغ اسلام و حفظ هویت فرهنگی جامعه ی مسلمانان به فكر تأسیس سازمان ها، انجمنها، مؤسسات و تشكل های اسلامی افتادند. در ابتدای این نهضت فكری، تشكل های اسلامی عموما در زمینه های آموزشی، فعالیت های امدادی و خیریهای و انتشار روزنامه و مجله و تبلیغات اسلامی فعالیت می كردند. از تشكل های اسلامیكه در آن دوران به وجود آمد«جامعه ی مطالعات اسلامی چین«بود كه توسط امام خادِچنگ(Ha De Cheng)در شانگهای تأسیس شد. همچنین»جامعه ی فرهنگ اسلامی چین» كه توسط آقای«بَیشو وی(Bai ShouYi)» و تنی چند از شخصیت های فعال اسلامی در منطقهی«گوییلین» فعالیت خود را آغاز كرد. مدرسه ی عمومی اسلامی چنگدا(Cheng Da)، از دیگر مؤسسات اسلامی بود كه در پكن فعالیت می كرد و توسط امام ماسونگتینگ(Ma Song Ting) تأسیس شده بود.
پس از تأسیس جمهوری خلق چین در سال1949، سیاست آزادی فعالیت های مذهبی نژادها و پیروان ادیان مختلف در چارچوب قانون اساسی این كشور، از سوی مسلمانان مورد استقبال قرار گرفت و هم زمان تلاش برای ایجاد یك تشكیلات فراگیر و سراسری آغاز شد.
در سوم ماه مه سال1953با موافقت حزب كمونیست و دولت چین و با تلاشخستگی ناپذیر تنی چند از شخصیت های اسلامی از جمله آقایان برهان شهیدی، یانگجینرِن(Yang Jin Ren)، داپوشنگ(Da Pusheng)، ماجیان(Ma Jian) و پانگشیچیان(Pang Shiqian)، انجمن اسلامی سراسری چین به عنوان نخستین سازمان اسلامی فراگیر در طول تاریخ این كشور كه در برگیرندهی كلیهی اقلیت های نژادی ده گانهی مسلمان می شد تأسیس و به منزله ی پل ارتباطی بین حزب كمونیست، دولت چین و جامعه ی مسلمانان این كشور و جهان اسلام فعالیت خود را با اهداف زیر آغاز كرد.
1ـ تسهیلدر اجرای سیاست آزادی مذاهب چین در بین مسلمانان این كشور؛
2ـ تقویت و توسعه ی سنت ها و آداب و رسوم و فرهنگ اسلامی؛
3ـ مدیریت بر امور مذهبی مسلمانان؛
4ـ تلاش برای تطبیق سوسیالیسم و اندیشههای اسلامی؛
5ـ پشتیبانی از اصول و سیاست های اجرایی حزب كمونیست در میان ساکنان مناطق مسلمان نشین؛
6ـ دفاع از حق و حقوق مسلمانان و حل و فصل مشكلات آنان در زمینه های مختلف؛
7- تشویق مسلمانان به مشاركت در بازسازی مادی، فرهنگی و ایدئولوژی جامعه ی سوسیالیستی چین؛
8ـ تلاش برای ایجاد وحدت بین نژادهای مختلف مسلمان با دیگر نژادها و تقویت ثباتاجتماعی و وحدت ملیدر سراسر چین و همزیستی مسالمت آمیز بین مسلمانان و سایر نژادها؛
9ـ ایفای نقشرابط بین دولت و مسلمانان و حلو فصل مشكلات فیمابین؛
10ـ و تلاش برای ایجاد صلح جهانی[۱].
عالی ترین نهاد تصمیمگیری در انجمن اسلامی
بالاترین مرجع تصمیم گیری در انجمن اسلامی، شورای نمایندگان ملی مسلمانان چین است كه هر پنج سال یكبار با حضور نمایندگان انجمن های اسلامی از مناطق مختلف چین تشكیل و در خصوص چگونگی تشكیل شورا و تعداد نمایندگان آن، از سویكمیته ی دائمی انجمن تصمیمگیری میشود.
انجمن اسلامی همچنین دارای یك كمیته ی دائمی است كه اعضای آن از سوی شورای نمایندگان ملی نتخاب می شوند و وظیفه ی آن اجرای مصوبات و دستور العملهای شورای نمایندگان و كمیته ی اجرایی است.
رؤسایپیشین انجمناسلامی تاكنون بهترتیب عبارتند از آقایان: برهان شهیدی، محمد علی جانگجیه، الیاس شنشیاسی، صالح اَنشووی و رئیس فعلی امام هلالالدین.
بخش های اجرایی انجمن اسلامی
نهاد انجمن اسلامی سراسر چین برای اجرای وظایف محوله دارای شش بخش اجرایی به شرح زیر است:
1ـ دفتر روابط بینالملل: که مسئول روابط خارجی انجمن است.
2ـ بعثه یحج: که مسئولیت سازماندهی امور حج و زیارت مسلمانان چین را عهده دار است.
3ـ نظارت بر فعالیت های مذهبی: که بر كلیه ی فعالیت های مذهبی مسلمانان در داخل چین، از قبیل عزل و نصب امامان جمعه و جماعات، برگزاری مسابقات سراسری قرآنی، وعظ و سخنرانی در مساجد، رسیدگی به مسایل و مشكلات دینی و مذهبی مسلمانان، نظارت بر واحدهای تولیدی تولید كنندهی مواد غذایی و ذبح اسلامی و نوشیدنی های مورد نیاز مسلمانان و ... نظارت و كنترل دارد.
4ـ بخش انتشارات: بخش انتشارات انجمن اسلامی دو مجله بهزبان های چینی و اویغوری را به صورت ماهانه بنام» المسلمالصینی» با شمارگان40 هزار نسخه در ماه چاپ و منتشر می نماید.
5ـ بخش پژوهش و تحقیقات اسلامی: که مسئول انجام پژوهش و تحقیق پیرامون مسایل فرهنگیـاسلامی مسلمانان بوده و مسئولیت چاپ و توزیع قرآن و كتاب های اسلامی، برگزاری كنفرانس هایعلمی و فرهنگی، پاسخگویی به احكام و شرعیات و اخلاق و اندیشههای اسلامی و انتشار کتاب، قرآن و کتب درسی مدارس دینی را بر عهده دارد.
6- بخش آموزش علوم اسلامی: معهد علوماسلامی چین، عالیترین مؤسسه ی آموزش علوم اسلامی استكه زیر نظر انجمن اسلامی فعالیت میكند. این مؤسسه، علاوه بر پكن در ده شهر مختلف و مناطق مسلمان نشین نیز شعبه داشته و مسئولیت مهم آن تربیت نسل آینده ی علما و ائمه جمعه و جماعات و محققان و پژوهشگراناسلامی است.
سالانه تعدادیاز فارغالتحصیلان این معهدها، جهت ادامهی تحصیل به كشورهایی از قبیل مصر، پاكستان، عربستان سعودی، لیبی، مالزی و ... اعزام و پس از بازگشت در پست های مختلفی در مراكز و مؤسسات اسلامی مشغولبهكار میشوند.
7- بخش اقتصادی و مبادلات تجاری.
در هفتمین اجلاس شورای ملی نمایندگان مسلمانان كه در سال1996 در پكن برگزار شد، انتخاب مساجد نمونه به صورت سالانه و معرفیخلاقیت ها و نو آوری های صورت گرفته از سوی مسلمانان جهت توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعهی چین به صورت كلی و جامعهی مسلمانان و برگزاری مسابقات سراسری قرائت قرآن مجید به صورت ویژه مورد تاكید قرار گرفت.
در سراسر چین و در انجمن های مختلف اسلامی محلی اینكشور، مجموعا بیشاز ده هزار نفر در ردههای مختلف به فعالیت های تبلیغی و آموزشی مشغول بوده و برایگسترش فرهنگ اسلامی و ایجاد وحدت و اخوت بین مسلمانان تلاش می نمایند.
علیرغم این که انجمن اسلامی چین در طول بیش از نیم قرن گذشته، برای حل مسایل و مشکلات دینی، سیاسی، فرهنگی و آموزشی مسلمانان چین تلاش زیادی نموده و به عنوان رابط میان دولت و مسلمانان عمل کرده است، ولی بخش زیادی از جامعه ی مسلمانان چین این انجمن را نمایندهی حزب کمونیست چین، و نه نماینده ی مسلمانان، تلقی کرده و از عملکرد آنان رضایت کامل ندارند[۲].
نیز نگاه کنید به بخش های اجرایی انجمن اسلامی چین