انجمن اسلامی چین

از دانشنامه ملل

انجمن ‌اسلامی ‌چین‌ كه ‌زیر نظر سازمان امور ادیان ‌این ‌كشور فعالیت ‌می ­كند، در كنار انجمن ‌بودائیان‌، انجمن ‌تائویست­ ها، انجمن ‌پیروان‌ كنفوسیوس ‌و جبهه­ ی ‌میهن‌ پرستان ‌مسیحی‌، تشكیلات‌ رسمی ‌و قانونی ‌دینی ‌و مذهبی ‌چین ‌است كه‌ سیاست‌­های دینی و مذهبی حزب‌ كمونیست ‌و دولت ‌این‌ كشور را در میان‌ مسلمانان به ‌اجرا گذاشته ‌و كانال ‌رسمی ‌ارتباط ‌آنان ‌با دولت ‌و ارگان­ های‌ دولتی ‌بوده‌ و به دفاع‌ از حقوق پیروان ‌این ‌ادیان ‌و مذاهب ‌می پردازند .

تاریخچه‌، اهداف ‌و شرح ‌وظایف انجمن اسلامی چین به شرح زیر‌ در پی‌ می ­­آید .

چگونگی تأسیس ‌انجمن‌ اسلامی‌ چین‌

پس از فروپاشی امپراتوری چین در سال 1911 میلادی و با ورود جامعه ی چین به‌ دوران‌ معاصر و مدرن ‌و تحت ‌تأثیر تغییر و تحولات اجتماعی ‌ناشی‌از آن، جامعه ی‌ مسلمانان‌ چین‌ نیز از این دگرگونی‌­ها متأثر شده ‌و از سکونت در محله‌های ‌قدیمی‌ كوچ‌ کرده‌ و در مناطق ‌مختلف‌ ساكن‌ گردیدند. اندیشمندان ‌و علما ‌و رهبران ‌سیاسی، اجتماعی و فرهنگی‌ آنان، ‌برای ‌ایجاد وحدت‌ رویه ‌در تبلیغ ‌اسلام‌ و حفظ‌ هویت ‌فرهنگی ‌جامعه ی مسلمانان‌ ‌به ‌فكر تأسیس ‌سازمان­ ها، انجمن‌­ها، مؤسسات و تشكل­ های‌ اسلامی ‌افتادند. در ابتدای ‌این ‌نهضت ‌فكری، تشكل­­ های ‌اسلامی ‌عموما در زمینه های آموزشی‌­، فعالیت های‌ امدادی ‌و خیریه‌ای ‌و انتشار روزنامه ‌و مجله ‌و تبلیغات ‌اسلامی‌ فعالیت‌ می­­ كردند. از تشكل­ های ‌اسلامی‌كه‌ در آن ‌دوران‌ به وجود آمد«جامعه­ ی‌ مطالعات ‌اسلامی ‌چین‌» بود كه ‌توسط ‌امام‌ خادِچنگ(Ha De Cheng)در شانگهای ‌تأسیس شد. هم­چنین‌«جامعه ی ‌فرهنگ ‌اسلامی ‌چین» كه‌ توسط ‌آقای«بَی‌شو وی(Bai ShouYi)» و تنی ‌چند از شخصیت های‌ فعال‌ اسلامی‌ در منطقه‌­ی«گویی‌­لین» فعالیت ‌خود را آغاز كرد. مدرسه ­ی‌ عمومی ‌اسلامی‌ چنگ‌دا(Cheng Da)، از دیگر مؤسسات ‌اسلامی‌ بود كه‌ در  پكن ‌فعالیت ‌می ­­كرد و توسط‌ امام‌ ماسونگ‌تینگ(Ma Song Ting) تأسیس ‌شده ‌بود.

پس ‌از تأسیس‌ جمهوری‌ خلق چین‌ ‌ در سال‌1949، سیاست ‌آزادی‌ فعالیت های ‌مذهبی ‌نژادها و پیروان‌ ادیان ‌مختلف ‌در چارچوب ‌قانون ‌اساسی ‌این‌ كشور، از سوی ‌مسلمانان‌ مورد استقبال ‌قرار گرفت ‌و هم­ زمان ‌تلاش ‌برای ‌ایجاد یك‌ تشكیلات ‌فراگیر و سراسری ‌آغاز شد.

در سوم ‌ماه‌ مه‌ سال‌1953با موافقت‌ حزب ‌كمونیست ‌و دولت‌ چین‌ و با تلاش‌خستگی ‌ناپذیر تنی ‌چند از شخصیت های ‌اسلامی‌ از جمله ‌آقایان ‌برهان‌ شهیدی، یانگ ­­جین­­ رِن‌(Yang Jin Ren)، داپوشنگ(Da Pusheng)، ماجیان‌(Ma Jian) و پانگ‌­شی­چیان(Pang Shiqian)، انجمن ‌اسلامی ‌سراسری ‌چین ‌به ‌عنوان‌ نخستین ‌سازمان‌ اسلامی‌ فراگیر در طول ‌تاریخ ‌این ‌كشور كه ‌در بر­گیرنده­ ی ‌كلیه‌­ی اقلیت های ‌نژادی ‌ده ­گانه‌­ی مسلمان می شد تأسیس ‌و به ‌منزله­ ی‌ پل ‌ارتباطی ‌بین‌ حزب كمونیست، دولت ‌چین ‌و جامعه ی‌ مسلمانان ‌این ‌كشور و جهان‌ اسلام ‌فعالیت ‌خود را با اهداف ‌زیر آغاز كرد.

1ـ تسهیل‌در اجرای ‌سیاست ‌آزادی‌ مذاهب ‌چین ‌در بین ‌مسلمانان ‌این ‌كشور؛

2ـ تقویت‌ و توسعه­ ی ‌سنت­ ها و آداب ‌و رسوم و فرهنگ ‌اسلامی‌؛

3ـ مدیریت ‌بر امور مذهبی ‌مسلمانان‌؛

4ـ تلاش ‌برای ‌تطبیق ‌سوسیالیسم ‌و اندیشه‌های ‌اسلامی؛‌

5ـ پشتیبانی ‌از اصول ‌و سیاست­ های ‌اجرایی ‌حزب‌ كمونیست‌ در میان‌ ساکنان مناطق ‌مسلمان ‌نشین؛‌

6ـ دفاع ‌از حق‌ و حقوق مسلمانان و حل ‌و فصل‌ مشكلات‌ آنان‌ در زمینه های ‌مختلف؛‌

7- تشویق‌ مسلمانان‌ به ‌مشاركت ‌در بازسازی ‌مادی، فرهنگی ‌و ایدئولوژی جامعه ی‌ سوسیالیستی چین؛‌

8ـ تلاش ‌برای ‌ایجاد وحدت ‌بین ‌نژادهای ‌مختلف ‌مسلمان ‌با دیگر نژادها و تقویت‌ ثبات‌اجتماعی ‌و وحدت ‌ملی‌در سراسر چین ‌و هم­زیستی ‌مسالمت ‌آمیز  بین ‌مسلمانان‌ و سایر نژادها؛

9ـ ایفای ‌نقش‌رابط‌ بین‌ دولت‌ و مسلمانان‌ و حل‌و فصل‌ مشكلات‌ فیمابین؛‌

10ـ و تلاش ‌برای ‌ایجاد صلح‌ جهانی[۱].

عالی ترین  نهاد تصمیم‌گیری‌ در انجمن‌ اسلامی‌

بالاترین‌ مرجع تصمیم‌ گیری در‌ انجمن اسلامی، شورای ‌نمایندگان ‌ملی ‌مسلمانان ‌چین‌ است ‌كه‌ هر پنج سال ‌یك­بار با حضور نمایندگان ‌انجمن ­های ‌اسلامی‌ از مناطق ‌مختلف ‌چین ‌تشكیل‌ و در خصوص چگونگی ‌تشكیل ‌شورا ‌و تعداد نمایندگان ‌آن‌، از سوی‌كمیته ­ی ‌دائمی ‌انجمن ‌تصمیم‌گیری ‌می‌­شود.

انجمن ‌اسلامی‌ هم­چنین ‌دارای ‌یك ‌كمیته ­ی ‌دائمی‌ است ‌كه ‌اعضای‌ آن ‌از سوی‌ شورای ‌نمایندگان‌ ملی‌ نتخاب ‌می­­ شوند و ‌وظیفه­ ی­ آن ‌اجرای‌ مصوبات ‌و دستور العمل‌­های ‌شورای نمایندگان ‌و كمیته­ ی‌ اجرایی ‌است.

رؤسای‌پیشین انجمن‌اسلامی‌ تاكنون ‌به‌ترتیب ‌عبارتند از آقایان:‌ برهان‌ شهیدی‌، محمد علی­ جانگ‌­جیه‌، الیاس ­­شن­­شیاسی، صالح ‌اَن‌شو­وی ‌و رئیس ‌فعلی ‌امام‌ هلال‌الدین‌.

بخش ­های‌ اجرایی‌ انجمن ‌اسلامی

نهاد انجمن اسلامی سراسر چین برای اجرای وظایف محوله دارای شش بخش اجرایی به شرح زیر است:

1ـ دفتر روابط ‌بین‌الملل: که مسئول ‌روابط‌ خارجی ‌انجمن است.

2ـ بعثه­ ی‌حج: که ‌مسئولیت ‌سازماندهی ‌امور حج ‌و زیارت ‌مسلمانان‌ چین‌ ‌را عهده دار است.‌

3ـ نظارت بر فعالیت های ‌مذهبی‌: که ‌بر كلیه­ ی ‌فعالیت های ‌مذهبی ‌مسلمانان در داخل ‌چین، ‌از قبیل ‌عزل ‌و نصب ‌امامان ‌جمعه ‌و جماعات‌، برگزاری ‌مسابقات‌ سراسری قرآنی‌، وعظ ‌و سخنرانی ‌در مساجد، رسیدگی ‌به‌ مسایل و مشكلات ‌دینی ‌و مذهبی ‌مسلمانان، نظارت ‌بر واحدهای ‌تولیدی ‌تولید كننده‌­ی مواد غذایی‌ و ذبح ‌اسلامی‌ و نوشیدنی­­ های‌ مورد نیاز مسلمانان‌ و ... نظارت ‌و كنترل‌ دارد.

4ـ بخش ‌انتشارات: بخش ‌انتشارات ‌انجمن‌ اسلامی‌ دو مجله ‌به‌ زبان­ های ‌چینی ‌و اویغوری‌ را به صورت ‌ماهانه ‌بنام‌«المسلم‌الصینی» با شمارگان‌40 هزار نسخه ‌در ماه‌ چاپ‌ و منتشر می­­ نماید.

5ـ بخش پژوهش ‌و تحقیقات ‌اسلامی‌: که ‌مسئول ‌انجام ‌پژوهش ‌و تحقیق ‌پیرامون ‌مسایل ‌فرهنگی‌ـاسلامی‌ مسلمانان‌ بوده ‌و مسئولیت چاپ‌ و توزیع‌ قرآن‌ و كتاب ­های ‌اسلامی،‌ برگزاری كنفرانس ­های‌علمی ‌و فرهنگی، پاسخگویی به احكام‌ و شرعیات ‌و اخلاق و اندیشه‌های ‌اسلامی‌ و انتشار کتاب، قرآن و کتب درسی مدارس دینی را بر عهده ‌دارد.

6- بخش‌ آموزش ‌علوم اسلامی: معهد علوم‌اسلامی ‌چین،‌ عالی­ترین ‌مؤسسه­ ی ‌آموزش ‌علوم اسلامی ‌است‌كه ‌زیر نظر انجمن ‌اسلامی ‌فعالیت ‌می‌­كند. این مؤسسه، علاوه بر پكن‌ در ده‌ شهر مختلف ‌و مناطق ‌مسلمان ‌نشین‌ نیز شعبه ‌داشته ‌و مسئولیت ‌مهم ‌آن تربیت ‌نسل ‌آینده­ ی ‌علما و ائمه­ جمعه‌ و جماعات‌ و محققان و پژوهشگران‌اسلامی‌ است.

سالانه تعدادی‌از فارغ‌التحصیلان ‌این‌ معهدها، جهت‌ ادامه‌­ی تحصیل‌ به ‌كشورهایی ‌از قبیل مصر، ‌پاكستان‌، عربستان ‌سعودی، لیبی‌، مالزی و ... اعزام‌ و پس ‌از بازگشت‌ در پست های ‌مختلفی در‌ مراكز و مؤسسات ‌اسلامی ‌مشغول‌به‌كار می‌شوند.

7- بخش اقتصادی و مبادلات تجاری.

در هفتمین ‌اجلاس ‌شورای ‌ملی ‌نمایندگان ‌مسلمانان ‌كه ‌در سال‌1996 در پكن ‌برگزار شد، انتخاب ‌مساجد نمونه ‌به صورت ‌سالانه ‌و معرفی‌خلاقیت ­ها و نو آوری­ های‌ صورت‌ گرفته ‌از سوی ‌مسلمانان‌ جهت ‌توسعه ‌اقتصادی، اجتماعی ‌و فرهنگی‌ جامعه‌­ی چین ‌به­ صورت ‌كلی ‌و جامعه‌­ی مسلمانان ‌و برگزاری‌ مسابقات ‌سراسری ‌قرائت ‌قرآن‌ مجید به صورت ‌ویژه ‌مورد تاكید قرار گرفت.

در سراسر چین و در انجمن ­های‌ مختلف ‌اسلامی ‌محلی این‌كشور، مجموعا بیش‌از ده‌ هزار نفر در رده‌های ‌مختلف ‌به ‌فعالیت های تبلیغی و آموزشی مشغول‌ بوده‌ و برای‌گسترش ‌فرهنگ ‌اسلامی‌ و ایجاد وحدت ‌و اخوت ‌بین ‌مسلمانان‌ تلاش‌ می ­­نمایند.

علی­رغم این که انجمن اسلامی چین در طول بیش از نیم قرن گذشته، برای حل مسایل و مشکلات دینی، سیاسی، فرهنگی و آموزشی مسلمانان چین تلاش زیادی نموده و به عنوان رابط میان دولت و مسلمانان عمل کرده است، ولی بخش زیادی از جامعه ی مسلمانان چین این انجمن را نماینده ­ی حزب کمونیست چین، و نه نماینده ­ی مسلمانان، تلقی کرده و از عملکرد آنان رضایت کامل ندارند[۲].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. ویژه نامه ی پنجاهمین سال تأسیس انجمن اسلامی چین. از انتشارات انجمن. 2003
  2. سابقی، علی محمد(1392).جامعه و فرهنگ چین.تهران:موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد2، ص846

پیوند به بیرون

شناخت­نامۀ انجمن اسلامی چین. پایگاه تخصصی تحلیلی پایگاه جامعه و فرهنگ ملل. قابل بازیابی از https://farhangemelal.icro.ir/news/18192