دانشگاه های سریلانکا
درگذشته و در طول دوران حکومت پادشاهی محلی در سریلانکا تحصیلات عالی فقط در چندین مدرسه بزرگ بودایی وجود داشته است. شروع نظام آموزش عالی جدید در سریلانکا به سال 1870 و تاسیس دانشکده پزشکی سیلان برمیگردد. در پی آن دانشکده حقوق کلمبو(1875)، دانشکده کشاورزی (1884) و دانشکده فنی دولت(1893) (1893) تاسیس شدند. در همین دوران تعداد دانشجویان به شدت افزایش یافت به گونهای که در سال 1900 تعداد دانشجویان به دویست هزار نفر رسید. دانشگاه سیلان در سال 1921 تاسیس گردید ولی این دانشگاه در آغاز به دانشگاه لندن وابسته بود.
در اول ژوئیه 1942 با حکم شماره 20 دانشگاه سیلان که مقرش در کلمبو بود مستقل اعلام گردید. در ماههمین سال، آموزشگاه و دانشکده پزشکی سیلان در یکدیگر ادغام شدند و عملاً دانشگاه سیلان را شکل دادند با استقلال دانشگاه سیلان آموزش رایگان از سطح مهدکودک تا سطح دانشگاه در دسترس همگان بود. این دانشگاه، چهار دانشکده هنر، مطالعات شرق شناسی، علوم و پزشکی را نیز در خود داشت که در هر کدام از آنها 17 رشته تحصیلی تدریس میشد. در سال 1950 دانشکده مهندسی، و در سال 1953 دانشکدههای علوم و کشاورزی به آن اضافه شدند، به این صورت رشتههای تحصیلی دانشگاه سیلان به چهل و سه رشته گسترش یافت. رشتههای زبان عربی در سال 1945، آموزش و تربیت معلم در سال 1949 و باستانشناسی در سال 1959 در این دانشگاه گشایش یافتند. مدتی بعد پردیس دوم دانشگاه سیلان در شهر پردانیا ساخته شد و دانشگاه سیلان به دانشگاه سریلانکا تغییر نام یافت. افزایش تعداد متقاضیان فراگیری سطوح عالی تحصیلی نه تنها باعث گسترش دانشگاه سیلان شد، بلکه دولت را واداشت تا دانشگاههای جدیدی را تاسیس کند. براین اساس و بنا بر مصوبه شماره 45 دولت در سال 1945 دانشگاههای "ویدیو دایا " و" سیری جایاواردانه پورا" و "ویدیا لانکارا(Vidyodaya, Sri Jayawardene Pura and Vidyalankara)" تاسیس گردیدند. به هرحال روند به حدی رضایتبخش پیش رفت که در زمان استقلال (1948) سریلانکا یکی از بهترین زیر ساختهای آموزشی را داشت.
دانشگاه سریلانکا در سال 1972 مستقیم زیر نظر دولت اداره درآمد و مدیریت متمرکزی پیدا کرد. به منظور گسترش و توسعه آموزش عالی کشور در دهه 1980 لالیت آتولاتومودالی(Lalith Athulathumudali) وزیر آموزش صندوق ماهاپولا(Mahapola Fund) را تاسیس کرد. بودجه مورد نیاز کلیه دانشگاههای دولتی، موسسات آموزش عالی و بورسهای تحصیلی تا به امروز از محل این صندوق تامین میگردد. در بین موسسات آموزش عالی فقط دانشکده پزشکی شمال کلمبو، خصوصی است و بودجه آن از طریق شهریه دریافتی بابت ثبت نام دانشجویان تامین میشود.
در طول سالهای 1970 و 1980 بیشترین سهم آموزشی به رشتههای فنی اختصاص داشته است. در اواخر دهه 1980 وزارت علوم شبکهای از 27 دانشکده فنی را در سراسر کشور فعال کرده که دورههای حسابداری تجارت، تکنولوژی کشاورزی، اقتصاد و ساخت و تولید را آموزش میدهند. وزارت کار نیز سه موسسه آموزش و کارآموزی را تاسیس کرده که بر اساس آمار منتشره در اواسط دهه 1980 بیست و دو هزار دانشجو داشتهاند. همچنین در سال 1999 دانشکدههای ملی و مراکز مربی تاسیس و تحصیلات کامپیوتری در مدارس تقویت شد و برای تاسیس مراکز آموزشی کامپیوتری پیشرفته بر اساس ناحیه و منطقه گامهایی برداشته شد. در زمینه تحصیلات تکمیلی در سال 1999 دانشگاه "وایامبا(Wayamba)" تاسیس گردید. اکنون دانشگاههای کلمبو، پردنیا و جفنا از مهمترین دانشگاههای کشور هستند. سال تحصیلی کلیه دانشگاهها از اکتبر تا سپتامبر است.
تاریخچه تاسیس آموزشگاههای عالی
در قسمت پیشین نسبتاً مفصل درباره تاریخچه آموزش عالی و برخی دانشگاه های سریلانکا بحث شد. جدای از دانشگاههایی که از آنها نام برده شد، برخی از آموزشگاههای خصوصی نیز هستند که در رشتههای مختلف دانشجو میپذیرند و به فارغ التحصیلان خود مدارک عالی اعطا میکنند. بعضی از این آموزشگاهها وابسته به یکی از دانشگاهها یا آموزشگاههای عالی کشورهای خارجی هستند. متون درسی، مواد لازم، شیوه تدریس آنها توسط آموزشگاه مادر مشخص، و اوراق دانشجویان نیز توسط آنان تصحیح و حتی مدارک تحصیلی نیز به وسیله آنها صادر میشود. اطلاعات اولیه مربوط به دانشگاههای سریلانکا در جدولی آمده است.
جدول شماره 3. اطلاعات مربوط به مهمترین دانشگاه های سریلانکا
| نام دانشگاه | تاسیس | مقر | زبان آموزشی | رشته های تحصیلی |
| کلمبو | 1921 | کلمبو | سینهالی/انگلیسی/تامیل | علوم انسانی، علوم پایه، حقوق، آموزش، پزشکی |
| جفنا | 1974 | جفنا | تامیل و انگلیسی | علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی |
| کلانیا | 1959 | حومه کلمبو | سینهالی/تامیل/انگلیسی | علوم اجتماعی، علوم انسانی، علوم پایه |
| موروتوآ | 1966 | جنوب غربی منطقه کاتوبدی | سینهالی/تامیل/انگلیسی | مهندسی و معماری |
| دانشگاه آزاد | 1980 | مقر اصلی کلمبو | سینهالی/تامیل/انگلیسی | علوم انسانی، علوم طبیعی، علوم اجتماعی، تکنولوژی و مدیریت |
| پردنیا(Pasnal) | 1942 | حومه کندی | سینهالی/تامیل/انگلیسی | علوم انسانی، کشاورزی، مهندسی، دامپزشکی، پزشکی |
| سری جایاواردانه پورا | 1959 | حومه کلمبو | سینهالی/انگلیسی | علوم انسانی، مدیریت، بازرگانی |
| باتیکولا(Pasnal) | 1981 | باتیکولا | تامیل و انگلیسی | علوم پایه و کشاورزی |
| روهونوو(Pasnal) | 1978 | سینهالی و انگلیسی | علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی، کشاورزی | |
| دانشگاه پالی | 1982 | سینهالی | بودیزم و زبان های متون بودایی پالی و سانسکریت (Ministery of Education, 2012) |
دانشگاه پالی آموزشگاهی مذهبی است و در آن بودیزم و زبانهای پالی و سانسکریت (متون قدیم بودیزم به این دو زبان نوشته شده است) تدریس میشود[۱]. دانشگاه "آزاد سریلانکا" شعباتی در شهرستانها دارد. این دانشگاه براساس مصوبه شماره 3 دولت در سال 1980 به همت دانشگاه کلمبو و "موسسه آموزش عالی آموزش از راه دور" وابسته به وزارت آموزش عالی شروع به کار کرد.
نیز نگاه کنید به
دانشگاه های روسیه؛ دانشگاه های تونس؛ دانشگاه های کوبا؛ دانشگاه های مشهور لبنان؛ دانشگاه های دولتی مصر؛ دانشگاه های غیردولتی مصر؛ دانشگاه های مشهور چین؛ دانشگاه های سنگال؛ دانشگاه های آرژانتین؛ دانشگاه های فرانسه؛ دانشگاه های زیمبابوه؛ دانشگاه های تایلند؛ دانشگاه های اوکراین؛ دانشگاه های اسپانیا؛ دانشگاه های اردن؛ دانشگاه های سیرالئون
کتابشناسی
- ↑ (مظفری, سریلانکا, 1369).
منبع اصلی
رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار).
نویسنده مقاله
مهدیقلی رکنی