مدیریت آموزش و پرورش در چین معاصر

مدیریت آموزش و پرورش در چین

در کشور چین، سیستم مدیریت بر بخش آموزش این کشور دولتی است و وزارت آموزش این کشور که بالاترین مرجع و نهاد مسئول آموزش است و زیر نظر شورای دولتی فعالیت می­کند، متولی امر آموزش از پیش دبستانی گرفته تا پایان تحصیلات دانشگاهی در سرتاسر کشور به­شمار می­رود.

وظایف و مسئولیت­ها و اختیارات وزارت آموزش و پرورش چین عبارتند از: تهیه و تدوین و ارایه­ی سیاست­های آموزشی؛ تهیه، تدوین و ابلاغ قوانین و مقررات آموزشی؛ هدایت و مدیریت و نظارت و اجرای کلیه­ی مسایل مربوط به بخش آموزش کشور؛ اصلاح ساختار آموزشی؛ توسعه­ی ساختار و زیر ساخت­های آموزشی؛ تأمین بودجه و هزینه­های آموزشی از منابع داخلی و اخذ وام­های خارجی؛ تحقیق و پژوهش لازم برای رشد استانداردهای آموزشی؛ تهیه و تأمین مواد و منابع مورد نیاز سیستم آموزشی؛ برگزاری آزمون­های لازم و تأمین مواد آموزشی مورد نیاز آزمون­ها در مقاطع و سطوح مختلف؛ اجرا، مدیریت و ارزیابی آموزش اجباری 9 ساله، ریشه کن سازی بی­سوادی در سطح کشور؛ مدیریت آموزش عالی در مقاطع و سطوح و انواع مختلف آموزش عالی در کشور؛ هدایت و مدیریت آموزش مناطق اقلیت نشین؛ تهیه قوانین و مقررات لازم برای تحصیل دانشجویان چینی در خارج از کشور و دانشجویان خارجی شاغل به تحصیل در دانشگاه­های چین؛ مدیریت مؤسسات و مراکز آموزشی چین در سایر کشورها؛ تهیه تدوین و سیاست­های اعطای تحصیلات و بورس­های آموزشی به دانشجویان چینی جهت تحصیل در خارج و دانشجویان خارجی در داخل چین؛ همکاری لازم با نهادهای آموزشی مناطق هنگ­کنگ، ماکائو و تایوان؛ همکاری و مبادله­ی تجارب با نهادها و سازمان­های آموزشی بین المللی از جمله یونسکو؛ و همکاری­های علمی و آموزشی و مبادلات علمی-آموزشی با سایر کشورها در چارچوب قوانین و مقررات کشور چین.

این وزارت­خانه در چارچوب و محدوده­ی وظایف و اختیارات خود، تا کنون بیش از 2000قانون و مقررات و بخشنامه را در زمینه­های آموزشی، مدیریتی، استخدامی، آزمون و صدور گواهینامه­ی تحصیلی و اصلاح روش­ها و مقررات، تهیه و تدوین و ابلاغ نموده است.

تشکیلات اداری  وزارت آموزش و پرورش چین

تشکیلات وزارت آموزش و پرورش چین، افزون بر وزیر، دفتر وزیر، معاونت­های شش­گانه و دو پست مشاور وزیر، دارای ادارت و بخش­های مختلفی به شرح زیر است:

1-    بخش روابط عمومی: مسوولیت امور جاری  و ارتباطات و هماهنگی­ها در کلیه­ی سطوح داخلی و خارجی.

2-    بخش سیاست­ها و قوانین و مقررات: انجام پژوهش­های استراتژیک در زمینه­ی اصلاحات و توسعه­ی امور آموزشی و پرورشی.

3-    بخش توسعه و برنامه ریزی: برنامه ریزی برای توسعه­ی آموزش و پرورش در سراسر کشور.

4-    بخش پرسنلی: مسوول امور پرسنلی ومنابع انسانی وزارت آموزش و پرورش و نهادهای وابسته، آموزشگاه های عالی وابسته به این وزارت، رایزنی­های آموزشی سفارت خانه­های چین در سراسر جهان، هدایت و نظارت بر امور تأسیساتی و بناهای آموزشی در سراسر کشور.

5-    بخش امور مالی: تدوین برنامه­ها و سیاست­های مالی و هزینه­های آموزشی و پرورشی، تخصیص بودجه به طرح­های آموزشی، اعطای کمک­های مالی به دانشجویان و دانش­آموزان، بهره گیری از وام­های بین المللی برای توسعه­ی آموزش و پرورش در چین.

6-    اداره­ی یکم آموزش و پرورش:  مسئول رسیدگی به امور آموزش و پرورش اجباری، پیشبرد اصلاحات آموزشی، هدایت آموزش اخلاقی  و آموزشی  دانش آموزان در خارج از  محیط مدرسه.

7-    اداره­ی دوم آموزش و پرورش: مسئول بخش آموزش و پرورش دوره­­های پیش دبستانی، ابتدایی، راهنمایی (سیکل اول) و دبیرستانی(سیکل دوم)، و دانش آموزان استثنایی.

8-    اداره­ی آموزش فنی و حرفه­ای و آموزش بزرگسالان: مسئول آموزش­های فنی و حرفه­ای در دوره­ی متوسطه، امور آموزشی بزرگسالان، و ریشه­کن کردن بی­سوادی در میان جوانان و سالمندان.

9-    اداره­ی آموزش عالی: متولی امور آموزش عالی و اجرای برنامه­های اصلاحی در سطح آموزش عالی، و  آموزش از راه دور.

10-     دفتر هیأت نظارت و بررسی: هدایت و نظارت بر امور آموزشی در سراسر کشور.

11-     اداره­ی آموزش و پرورش اقلیت­های قومی: هماهنگی و هدایت امور آموزشی و پرورشی اقلیت­های ملی در سراسر کشور.

12-     اداره­ی آموزش و پرورش آموزشگاه­های تربیت معلم: مدیریت دانشسراهای تربیت معلم و اجرای برنامه های اصلاحات آموزشی در آموزشگاه­های تربیت معلم.

13-     اداره­ی امور ورزش، بهداشت و آموزش­های هنری: رسیدگی به امور آموزش­های بهداشتی، سلامت، امور هنری، و آموزش دفاع ملی در مدارس ابتدایی، دبیرستان­ها و دانشگاه­های سراسر کشور.

14-     اداره­ی امور فکری و اندیشه­های سیاسی: مسئول رسیدگی به امور فکری و اندیشه­های سیاسی معلمان و دانشجویان در آموزشگاه­های عالی و هم­چنین هدایت آن­ها به سوی سازندگی تمدن و فرهنگ.

15-     اداره­ی امور اجتماعی: برنامه­ریزی و هماهنگی برای تدریس دروس، اندیشه­های سیاسی، و تئوری­های آموزشی در آموزشگاه­های عالی، انجام پژوهش­هایی در زمینه­ی فلسفه، علوم اجتماعی و نظارت و مدیریت بر نشریات و شبکه­های مطبوعاتی و رسانه­ای در سیستم آموزشی.

16-     اداره­ی علوم و فنون: رسیدگی به مسایل علمی و فنی در مراکز آموزش عالی، هدایت امور پژوهشی در این  زمینه و ایجاد پیوستگی میان تدریس، تولید و پژوهش.

17-     اداره­ی امور دانشجویان: رسیدگی به امور امتحانات، کنکور، سوابق تحصیلی دانشجویان و ایجاد اشتغال برای دانشجویان فارغ التحصیل.

18-     اداره­ی امور آموزشگاه­های عالی وابسته به وزارت آموزش: سامان­دهی آموزشگاه­های عالی در جهت تدوین برنامه­های استراتژیک برای توسعه، اجرای اصلاحات در سیستم اداری.

19-     اداره­ی مدیریت علمی در سطوح عالی آموزشی: پیگیری مقررات آموزشی جمهوری خلق چین در زمینه­ی«رتبه­ی علمی»، تدوین برنامه­های اصلاحی و توسعه­ی امور مربوطه و امور آموزشی دانشجویان در دوره­ی فوق لیسانس و دکتری.

20-     اداره­ی مدیریت زبان­ها و خطوط نوشتاری: تدوین برنامه­ها و سیاست­های کاری برای زبان و خط در سراسر کشور، نظارت بر چگونگی بهره­گیری از زبان­ها و خطوط، هدایت برنامه­های ترویج زبان چینی.

21-     اداره­ی مدیریت بر اطلاعات زبان و خط: پژوهش و تعیین استاندارد­های لازم زبانی و خطی و معیار رسیدگی و نظارت بر اطلاعات مربوط به زبان و خط، هدایت استاندارد سازی زبان­ها و خطوط اقلیت­های ملی و هم­چنین، اطلاعات مربوط به زبان و خط اقلیت­های ملی.

22-     اداره­ی همکاری­ها و مبادلات بین المللی: هدایت ونظارت بر همکاری­ها و مبادلات بین المللی در زمینه­ی آموزش و پرورش، تدوین سیاست­های لازم برای تحصیل دانشجویان چینی در خارج از کشور، تحصیل دانشجویان خارجی در چین، همکاری دانشگاه­های چینی با کشور­های خارجی، مدیریت بر رایزنی­های آموزشی در سفارتخانه­های چین در خارج از کشور. و ترویج زبان چینی در خارج.

(Ministry of Education of the Peoples Republic of china, 2011)