منابع مالی بخش آموزش در چین
منابع مالی بخش آموزش در چین
عمده هزینههای آموزشی کشور بر عهدهی دولت مرکزی، دولتهای محلی و برخی نهادهای اجتماعی غیر دولتی است[i]. هزینهی آموزشی ابتدایی و متوسطه را نیز دولتهای مرکزی و محلی از بودجهی عمومی کشور تأمین مینمایند، هزینههای آموزش عالی بر عهدهی دولت مرکزی و دولتهای محلی و نهادهای اجتماعی غیر دولتی است[ii]. در کنار بخش دولتی، برخی از افراد حقیقی و حقوقی و نهادهای غیر دولتی داخلی و خارجی نیز در تأمین منابع مالی برای توسعهی آموزش به ویژه در مناطق محروم و روستایی، به کمک دولت شتافتهاند. اجرای پروژه های آموزشی غیر دولتی همچون «پروژهی امید[iii]» و «پروژهی غنچهی بهار[iv]» و پروژههای دولتی«آموزش اجباری 9 ساله» و «آموزش اجباری روستایی» از جمله نهادهایی هستند که در کنار وزارت آموزش و پرورش در امر توسعهی آموزشی تلاشهای فراوانی نمودهاند.
پروژهی آموزشی«امید»: در دههی1990میلادی، از سوی بنیاد توسعهی جوانان چین، پروژهی آموزشی «امید» با هدف جلوگیری، کاهش، و به تحصیل بازگرداندن دانش آموزانی که به دلایل اقتصادی از ادامهی تحصیل باز میمانند، به ویژه در مناطق محروم و روستایی، تأسیس شد. منابع مالی این پروژه از طریق جمع آوری کمکهای مردمی از داخل و خارج کشور تأمین می گردد. «پروژهی امید» گستردهترین نهاد غیر دولتی است که طی 20 سال گذشته توانسته بیش از 2/3میلیارد یوان کمکهای مردمی جمع آوری و از این طریق 9/2میلیون دانش آموز ترک تحصیل کرده را برای ادامهی تحصیل کمک مالی کند. این پروژه همچنین هزینهی ساخت 12700باب مدرسه، و برگزاری دورههای باز آموزی معلمان 30هزار روستا را تأمین کند. این پروژه در تغییر سرنوشت دانش آموزان بسیاری مؤثر بوده و حساسیت دولت و جامعه را نسبت به ضرورت توسعهی آموزش در مناطق محروم کشور جلب نموده است.
پروژهی آموزشی«غنچهی بهار»: این پروژه در سال 1989میلادی، از سوی بنیاد کودکان و نوجوانان چین راه اندازی شد. هدف این پروژه بازگرداندن دانش آموزان دختر ترک تحصیل کرده در مناطق محروم به مدرسه و ادامهی تحصیل آنها بود. بودجهی این پروژه از منابع مختلف غیر دولتی تأمین میشود. این تشکیلات تا سال 2007میلادی، بیش از 600میلیون یوان کمک مردمی جمع آوری و از آن برای کمک به بازگردان 7/1 میلیون از دختران ترک تحصیل کردهی 30 استان و منطقه به مدرسه جهت ادامهی تحصیل استفاده کرده و بیش از 600مدرسهی دخترانه و 5000کلاس در این مناطق ایجاد کرده است. این پروژه همچنین، توانسته برای 416هزار از دختران و زنان محروم دورههای کارآموزی برگزار و ایجاد شغل نماید.
پروژهی دولتی«آموزش اجباری 9ساله»: دولت چین، به منظور ریشه کن ساختن بی سوادی در این کشور، در سال1986میلادی، قانون آموزش اجباری 9ساله را تصویب و به مورد اجرا گذاشت. براساس این قانون، تمامی کودکان بالای 6 سال این کشور بدون استثنا، بایستی حد اقل دورهی آموزشی 9سالهی ابتدایی و راهنمایی را اجبارا طی کنند. دانش آموزانیکه مشمول این قانون میباشند از پرداخت شهریهی آموزشی معاف هستند. طبق قانون تکمیلی سال1994، آموزش اجباری 9ساله بایستی در سه مرحله اجرا شود: نخست در مناطق توسعه یافته از نظر اقتصادی؛ دوم در مناطق نسبتا توسعه یافته؛ و سوم در مناطق درحال توسعه. در سال 1955وزارت آموزش و پرورش با همکاری وزارت اقتصاد در 21 استان و منطقهی خودمختار با بودجهای بالغ بر6/11میلیارد یوان، این قانون را به مورد اجرا گذاشتند. تاکنون اهداف تعیین شده برای این پروژه در اکثر مناطق کشور محقق شده و تنها مناطق کاملا دور افتاده و صعب العبور هستند که تا کنون به صددرصد اهداف نایل نشدهاند. طبق آمار اعلام شده از سوی وزارت آموزش چین، تا پایان سال 2008، جمعا بیش از 3038 شهرستان و ناحیه به استاندارد تعیین شده در آموزش اجباری دست یافتهاند که 1/99درصد شهرستانها و ناحیههای سراسر چین را که بالغ بر 3/99 درصد از کل جمعیت را شامل میشود، پوشش داده است.
پروژهی دولتی«آموزش اجباری روستایی»: دولت چین، اجرای پروژهی اجباری آموزش روستایی را از سال 2006 تا 2010با هدف توسعهی آموزش در مناطق روستایی و محروم به مورد اجرا گذاشت. دولت مرکزی با همکاری دولتهای محلی و با اختصاص218میلیارد یوان، بیش از 36میلیون دانش آموز روستایی را در این مناطق تحت پوشش قرار داده و ضمن تأمین هزینههای آموزشی آنان از قبیل کتاب و لوازم التحریر آموزشی، بازسازی و نوسازی و تعمیر مدارس روستایی را نیز انجام داده است. در اين برنامهی آموزشي، موضوعات درسي به دو دستهی دروس متمرکز دولتي و دروس محلي تقسيم میشود که عناوين محلي توسط دولتهاي استاني مطابق با نيازهاي محلي ارائه ميگردد.
[i] - براساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، هزینههای آموزشی 58/14درصد کل بودجهی دولت در سال 2007را به خود اختصاص داده است. طبق این خبر، در سال 2005 مجموعا82/2درصد GDP چین صرف آموزش شده و دولت قصد دارد طی چند سال آینده این میزان را به 4 درصدGDP کل کشور برساند. سایت Chinaview.cn. اول ژانویه 2007.
[ii] - طبق آمار منتشره در خبرگزاری شین هوا(مورخ 21 ژوئیه سال 2007) بودجهی آموزشی کشور چین در سال 2007، بیش از 70میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال پیش 5/6میلیارد دلار افزایش داشته است.
[iii] - Project Hope .
[iv] - Project Spring Bud .