منابع مالی بخش آموزش در چین
عمده ی هزینه های آموزشی کشور بر عهده ی دولت مرکزی، دولت های محلی و برخی نهادهای اجتماعی غیردولتی است.[i] هزینه ی آموزشی ابتدایی و متوسطه را نیز دولت های مرکزی و محلی از بودجه ی عمومی کشور تأمین می نمایند، هزینه های آموزش عالی بر عهده ی دولت مرکزی و دولت های محلی و نهادهای اجتماعی غیردولتی است.[ii] در کنار بخش دولتی، برخی از افراد حقیقی و حقوقی و نهادهای غیردولتی داخلی و خارجی نیز در تأمین منابع مالی برای توسعه ی آموزش به ویژه در مناطق محروم و روستایی، به کمک دولت شتافته اند. اجرای پروژه های آموزشی غیردولتی همچون «پروژه ی امید» (Project Hope) و «پروژه ی غنچه ی بهار» (Project Spring Bud) و پروژه های دولتی «آموزش اجباری 9 ساله» و «آموزش اجباری روستایی» از جمله نهادهایی هستند که در کنار وزارت آموزش و پرورش در امر توسعه ی آموزشی تلاش های فراوانی نموده اند.
پروژه ی آموزشی «امید»
در دهه ی 1990 میلادی، از سوی بنیاد توسعه ی جوانان چین، پروژه ی آموزشی «امید» با هدف جلوگیری، کاهش، و به تحصیل بازگرداندن دانش آموزانی که به دلایل اقتصادی از ادامه ی تحصیل باز میمانند، به ویژه در مناطق محروم و روستایی، تأسیس شد. منابع مالی این پروژه از طریق جمع آوری کمک های مردمی از داخل و خارج کشور تأمین می گردد. «پروژه ی امید» گسترده ترین نهاد غیردولتی است که طی 20 سال گذشته توانسته بیش از 2/3 میلیارد یوان کمک های مردمی جمع آوری و از این طریق 9/2 میلیون دانش آموز ترک تحصیل کرده را برای ادامه ی تحصیل کمک مالی کند. این پروژه همچنین هزینه ی ساخت 12700 باب مدرسه، و برگزاری دوره های باز آموزی معلمان 30 هزار روستا را تأمین کند. این پروژه در تغییر سرنوشت دانش آموزان بسیاری مؤثر بوده و حساسیت دولت و جامعه را نسبت به ضرورت توسعه ی آموزش در مناطق محروم کشور جلب نموده است.
پروژه ی آموزشی «غنچه ی بهار»
این پروژه در سال 1989 میلادی، از سوی بنیاد کودکان و نوجوانان چین راه اندازی شد. هدف این پروژه بازگرداندن دانش آموزان دختر ترک تحصیل کرده در مناطق محروم به مدرسه و ادامه ی تحصیل آن ها بود. بودجه ی این پروژه از منابع مختلف غیردولتی تأمین می شود. این تشکیلات تا سال 2007 میلادی، بیش از 600 میلیون یوان کمک مردمی جمع آوری و از آن برای کمک به بازگردان ۱/۷ میلیون از دختران ترک تحصیل کرده ی 30 استان و منطقه به مدرسه جهت ادامه ی تحصیل استفاده کرده و بیش از 600 مدرسه ی دخترانه و 5000 کلاس در این مناطق ایجاد کرده است. این پروژه همچنین، توانسته برای 416 هزار از دختران و زنان محروم دوره های کارآموزی برگزار و ایجاد شغل نماید.
پروژه ی دولتی «آموزش اجباری 9 ساله»
دولت چین، به منظور ریشه کن ساختن بی سوادی در این کشور، در سال 1986 میلادی، قانون آموزش اجباری 9 ساله را تصویب و به مورد اجرا گذاشت. بر اساس این قانون، تمامی کودکان بالای 6 سال این کشور بدون استثنا، بایستی حداقل دوره ی آموزشی 9 ساله ی ابتدایی و راهنمایی را اجباراً طی کنند. دانش آموزانی که مشمول این قانون می باشند از پرداخت شهریه ی آموزشی معاف هستند. طبق قانون تکمیلی سال 1994، آموزش اجباری 9 ساله بایستی در سه مرحله اجرا شود: نخست در مناطق توسعه یافته از نظر اقتصادی؛ دوم در مناطق نسبتا توسعه یافته؛ و سوم در مناطق درحال توسعه. در سال 1955 وزارت آموزش و پرورش با همکاری وزارت اقتصاد در 21 استان و منطقه ی خودمختار با بودجه ای بالغ بر ۱۱/۶ میلیارد یوان، این قانون را به مورد اجرا گذاشتند. تاکنون اهداف تعیین شده برای این پروژه در اکثر مناطق کشور محقق شده و تنها مناطق کاملا دور افتاده و صعب العبور هستند که تا کنون به صددرصد اهداف نائل نشده اند. طبق آمار اعلام شده از سوی وزارت آموزش چین، تا پایان سال 2008، جمعاً بیش از 3038 شهرستان و ناحیه به استاندارد تعیین شده در آموزش اجباری دست یافته اند که ۹۹/۱ درصد شهرستان ها و ناحیه های سراسر چین را که بالغ بر ۹۹/۳ درصد از کل جمعیت را شامل می شود، پوشش داده است.
پروژه ی دولتی «آموزش اجباری روستایی»
دولت چین، اجرای پروژه ی اجباری آموزش روستایی را از سال 2006 تا 2010 با هدف توسعه ی آموزش در مناطق روستایی و محروم به مورد اجرا گذاشت. دولت مرکزی با همکاری دولت های محلی و با اختصاص 218 میلیارد یوان، بیش از 36 میلیون دانش آموز روستایی را در این مناطق تحت پوشش قرار داده و ضمن تأمین هزینه های آموزشی آنان از قبیل کتاب و لوازم التحریر آموزشی، بازسازی و نوسازی و تعمیر مدارس روستایی را نیز انجام داده است. در این برنامه ی آموزشی، موضوعات درسی به دو دسته ی دروس متمرکز دولتی و دروس محلی تقسیم می شود که عناوین محلی توسط دولت های استانی مطابق با نیازهای محلی ارائه می گردد.[۱]
نیز نگاه کنید به
پاورقی
[i] - بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، هزینه های آموزشی ۱۴/۵۸ درصد کل بودجه ی دولت در سال 2007 را به خود اختصاص داده است. طبق این خبر، در سال 2005 مجموعاً ۲/۸۲ درصد GDP چین صرف آموزش شده و دولت قصد دارد طی چند سال آینده این میزان را به 4 درصد GDP کل کشور برساند.[۲]
[ii] - طبق آمار منتشره در خبرگزاری شین هوا (مورخ 21 ژوئیه سال 2007) بودجه ی آموزشی کشور چین در سال 2007، بیش از 70 میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال پیش 5/6 میلیارد دلار افزایش داشته است.