ادبیات ژاپنی در دوران نارا
دوران نارا که بخش پایانی دوره کهن است عصر آغاز ارتباط منظم ژاپن با قاره آسیا است. فرستادگانی به کره و چین اعزام میشدند و ژاپن در حال آموختن و جذب فرهنگ آسیایی بود. شهر نارا پایتخت بود و یافتههای باستانشناختی نشان دادهاند که آموزگاران بسیاری از خارج از ژاپن در نارا ساکن بودند و به شغل آموزش علوم و هنرهای گوناگون اشتغال داشتند. نخستین کتابهای در دست به زبان ژاپنی در این دوره نوشته شدهاند و برخی از این آثار در شکلگیری هویت ملی ژاپنیها نقش مهمی داشتهاند.
دو کتاب بسیار مشهور این دوره در حوزه تاریخنگاری «کوجیکی» و «نیهونشوکی» هستند که کوجیکی را که نگارش آن سال 712 م به اتمام رسیده میتوان قدیمیترین کتاب به جا مانده از این دوره و قدیمیترین اثر ادبی و تاریخی کشور ژاپن دانست. دو کتاب «کوجیکی» و «نیهونشوکی» شباهتهای زیادی با یکدیگر دارند. هر دو به دستور امپراطور وقت و برای ثبت تاریخ کشور نوشته شدهاند، هر دو تاریخ را از تاریخ اساطیری و آفرینش آسمانها و زمین و خدایان و ایجاد جزایر ژاپن و تولد نخستین امپراطور آغاز میکنند و تا اندکی پیش از دوران معاصر خود ادامه میدهند. کتاب «فودوکی»[1] نیز در که در این دوران و سال 713 م تألیف شده، مجموعهای از اخبار و اطلاعات محلی درباره مناطق مختلف ژاپن است.
در زمینه شعر اما بدون تردید، مهمترین اثر دوران نارا کتاب «مانیوشو» قدیمیترین مجموعه شعر ژاپنی است. نگارش این کتاب در سال 759 م خاتمه یافته و شامل حدود 4500 شعر از شاعران مختلف است و انوع قالبهای شعری رایج آن زمان ژاپن از جمله اشعار بلند چوکا[2] و اشعار کوتاه تانکا[3] را در آن میتوان یافت. قالب تانکا در زمان تألیف مانیوشو قالبی جدید و در حال تکامل بوده است. این قالب 31 هجایی دارای پنج بند است که به ترتیب پنج، هفت، پنج، هفت و هفت هجا دارند. این قالب در طول قرون بعدی تبدیل به رایجترین قالب شعر کلاسیک ژاپن شد.
[1] 『風土記』/fudoki.
[2] 長歌/Chōka.
[3] 短歌/Tanka.