ایران شناسان ژاپن
همان طور که پیشتر هم اشاره شد، برغم اینکه جامعه ژاپن یعنی عامه ژاپنی‌ها چندان آشنایی با ایران ندارند، اما ایران شناسی در ژاپن قدمتی بیش از یک قرن دارد و در این مدت ایران شناسان زیادی در این عرصه ظاهر شدند که در این مجال فرصت معرفی و نام بردن از همه آنها نیست. بنابراین در اینجا با استناد به (ناکانیشی، 1987) و (رجب‌زاده، 1389)، سر آمدان برخی زمینه‌ها و موضوعات ایران شناسی را معرفی می‌کنیم.
تاریخ ایران باستان: ناکانیشی گرایش کلی مطالعات ایران باستان در ژاپن را متأثر از دیدگاه غربی به خصوص در آغاز آن می‌داند (ناکانیشی، 1987: 135). نامورترین ایران شناس در زمینه مطالعات تاریخ ایران باستان آتسوئوجی آشیکاگا[1] است که از او به عنوان پیشگام ایران شناسی اصولی در ژاپن نام برده می‌شود. او عضو و مدتی هم رییس انجمن مطالعات خاور نزدیک ژاپن بود. در دهه 1970[دهه 1350 ش] گرایشی در مطالعات تاریخ ایران باستان ژاپن مبنی بر پژوهش در زمینه ارتباط ایران و ژاپن در دوران باستان شکل گرفت که سرآمدان این گرایش علمی گیکیو ایتو[2] شاگرد آشیکاگا و ئه‌ایچی ایموتو[3] شاگرد ایتو هستند.
تاریخ سده‌های میانی ایران: از ایران شناسانی که در این زمینه فعالیت کردند، می‌توان به مینوبو هوندا[4] اشاره کرد که مطالعاتش متمرکز بر تاریخ ایلخانیان بود. همچنین کوزو ایتانی[5] و ماساشی هانِدا[6] دیگر ایران شناسانی هستند که در زمینه تاریخ سده‌های میانی در ایران پژوهش‌هایی انجام دادند.
تاریخ مدرن و معاصر ایران: هیروشی کاگایا[7] از ایران شناسانی است که تألیفات زیادی در مورد تاریخ مدرن و معاصر ایران دارد. ماکاتو هاچی‌ئوشی[8] استاد دانشگاه مطالعات خارجی توکیو از دیگر ایران شناسان به نام حوزه تاریخ ایران معاصر است.
اقتصاد اجتماعی: شوکو اوکازاکی[9] از ایران شناسانی است که تألیفاتی در زمینه قنات و اقتصاد روستایی ایران دارد. هیروماسا کانو[10] از دیگر ایران شناسانی است که در این زمینه فعالیت می‌کند.
تاریخ اسلام و مطالعات اسلامی: معروفترین ایران شناس در این زمنیه توشیهیکو ایزوتسو است.
ادبیات ایران: در زمینه ادبیات ایران پیشتر به اسامی ایران شناسان سر آمد این حوزه از جمله تسونه‌ئو کورویاناگی، امیکو اوکادا و آیانو ساساکی، ... اشاره کردیم. به این فهرست می‌شود، موری‌ئو فوجی‌ئی[11] استاد دانشگاه مطالعات خارجی توکیو را هم اضافه کرد.
انسان شناسی اقتصاد اجتماعی: مطالعات میدانی در روستاهای ایران یکی از شاخه‌هایی است که ایران شناسان ژاپن در آن حتی در سطح جهانی سر آمد هستند. معروفتین پژوهشگر این حوزه موری‌ئو اونو[12] است که بیش از بیست سال به تحقیق میدانی در روستاهای ایران پرداخت. ریوایچی هارا[13] و آکیرا گوتو[14] از شاگران اونو دیگر ایران شناسان مطرح در این زمینه هستند.
به این فهرست می‌توان نام‌های زیاد دیگری از جمله بسیاری از ایران شناسان جوان را اضافه کرد، اما ناچار به همین بسنده می‌کنیم. برای آشنایی با فهرست کامل ایران شناسان ژاپنی و آثار آنها تا 2010 به (رجب‌زاده، 1389) رجوع کنید.
[1] 足利惇氏/Ashikaga Atsuuji(1901-1983).
[2] 伊藤義教/Itō Kigyō(1909-1996).
[3] 井本英一/Imoto Eiichi(1930-2014).
[4] 本田実信/Honda Minobu(1923-1999).
[5] 井谷鋼造/Itani Kōzō(1955- ).
[6] 羽田正/Haneda Masashi(1953- ).
[7] 加賀谷寛/Kagaya Hiroshi(1930-2019).
[8] 八尾師誠/Hachioshi Makoto(1950- ).
[9] 岡崎正孝/Okazaki Shōkō(1935- ).
[10] 加納弘勝/Kanō Hiromasa(1945- ).
[11] 藤井守男/Fujii Morio(1954- ).
[12] 大野盛雄/Ōno Morio(1925-2001).
[13] 原隆一/Hara Ryūichi(1946-….).
[14] 後藤晃/Gōtō Akira(1944- ).