آبشار ويكتوريا

از دانشنامه ملل

آبشار ویکتوریا از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آبشارهای طبیعی جهان است که در جنوب قاره آفریقا بر روی رودخانه زامبزی و بر روی خط مرزی زامبیا و زیمبابوه قرار گرفته است.

دیوید لیوینگستن، کاشف مشهور اسکاتلندی در ۱۶ نوامبر سال ۱۸۵۵ میلادی، اولین کاشف غربی بود که آبشار ویکتوریا را از محلی که امروزه جزیره لیوینگستن نامیده می‌شود و یکی از دو توده زمین میان رودخانه است، مشاهده کرد و آن را به افتخار ملکه ویکتوریا، آبشار ویکتوریا نامید. اما بومیان محل که این آبشار در زبان بومیان منطقه «موسی اوآ تونیا» به معنی «مه خروشان» خوانده می‌شد به استفاده از نام قدیمی ادامه دادند. فهرست میراث جهانی یونسکو هر دو نام را برای این آبشار به‌رسمیت شناخته‌است. لیوینگستن همین‌طور به نام قدیمی آبشار «سئونگو» یا «چونگوه» اشاره کرده که به معنای «مکان رنگین‌کمان» است که در نتیجه پخش شدن آب در هوا به‌وجود می‌آید. پارک نزدیک آبشار در زامبیا «موسی اوآ تونیا» نامیده می‌شود در حالی که در ساحل زیمبابوه، هم پارک و هم آبشار را «ویکتوریا» می‌گویند[۱].

این آبشار در زبان بومیان منطقه "موسی اوآ تونیا" خوانده می‌شد که به معنی "مه خروشان" است. لیوینگستون در خاطرات خود می‌نویسد: "هیچ کس نمی‌تواند زیبایی این آبشار را با هیچ منظره‌ای در انگلستان مقایسه کند. هیچ فرد اروپایی تا به حال چنین چشم‌اندازی ندیده است، چشم‌اندازی چنان زیبا که احتمالاً فرشته‌ها هم هنگام پرواز مسحور آن می‌شوند".

بخش عظیم آبشار ویکتوریا در زیمبابوه و بخش کوچکتری از آن در زامبیا قرار دارد. ارتفاع آبشار 108 متر و پهنای آن بالغ بر 6/1 کیلومتر (یک مایل) و حجم آب عبوری آن در هنگام پر آبی بالغ بر  550 هزار متر مکعب در دقیقه است. این آبشار بخشی از رودخانه "زامبزی" و در میانه راه این رودخانه (به طول بیش از 2700 کیلومتر) واقع است. آبشار ویکتوریا با ارتفاع ۱۰۸ متر (۳۶۰ پا)، بلندترین آبشار جهان می‌باشد. عرض دو سوی آبشار ویکتوریا به ۱۷۰۰ متر (۵۵۷۷ پا) می‌رسد. این رود پیش از رسیدن به آبشار، مسافت قابل توجهی را بر بستری از سنگ‌های بازالت و در میان دره‌های ایجاد شده با تپه‌های ماسه ‌سنگی طی می‌کند. در نقاطی از رودخانه که عرض آن وسیع‌تر می‌شود، جزیره‌های کوچک پوشیده از درخت به چشم می‌خورد و تعداد این جزیره‌ها با نزدیک شدن رودخانه به محل آبشار افزایش پیدا می‌کند. جزیره‌های فراوانی که در محل تاج آبشار قرار دارند، باعث می‌شوند تا آب رودخانه به شکل چند آبشار جداگانه درون این دره سرازیر شود.

آبشار ویکتوریا از دیدنی‌ترین پدیده‌های طبیعی جهان و از جاذبه‌های توریستی زیمبابوه است و سالانه صدها هزار گردشگر از آن بازدید می‌کنند[۲].  

نیز نگاه کنید به

جغرافیای طبیعی زیمبابوه؛ جاذبه ها و دیدنی های طبیعی زیمبابوه

کتابشناسی

  1. حمیدی نیا، حسین (1393). استعمار و نام‌گذاری جغرافیایی. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. ص. 110.
  2. ایپکچی، محمدحسن (1399). جامعه و فرهنگ زیمبابوه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص.22-24.